Glasnoedels

glass noodlesHoe heet het?
Glasnoedels, glas vermicelli, glasmie, glass noodles, bean thread noodles, cellophane noodles, fěn sī / 粉絲 / dōng fěn / 冬粉 (China), soe-oen / su-un / laksa (Indonesië), saewiyan (India), bún tàu / bún tào (Vietnam), woon sen / วุ้นเส้น (Thailand).

Wat is het?
In Nederland, China en Indonesië zijn we gewend dat glasnoedels dunne, een beetje doorzichtige noodles zijn, gemaakt van het zetmeel uit mungbonen. Maar feitelijk kunnen glasnoedels ook worden gemaakt van het zetmeel uit yam, (zoete) aardappel of bijvoorbeeld cassave en dik, breed of plat zijn. Van zetmeel wordt een slurrie gemaakt die wordt verwarmd tot een “lopend” deeg dat in sliertjes in kokend water wordt gegoten. Glasnoedels hebben niet veel smaak van zichzelf maar nemen makkelijk andere smaken in zich op.

Hoe te gebruiken?
In de soep: ongeweekt. Anders eerst 5-15 minuten weken in heet of kokend water, uit laten lekken en de glasnoedels zijn klaar voor verder gebruik. Koud in salades, warm in roerbakgerechten, Chinese fondue, gestoomde coquilles of scheermessen. Ze worden ook gebruikt in de vulling van loempia of jiaozi. In dat geval mogen ze eerst in stukjes geknipt worden. Ongeweekt frituren kan ook, dan krijg je knapperige, kroepoekachtige sliertjes.

Tips, weetjes & recepten

  • Klassieker uit Sichuan: klimmende mieren (glasnoedels met gehaktsaus)
  • Niet verwarren met mihoen. Mihoen is een dunne, Chinese noodle gemaakt van rijstbloem, niet rijstzetmeel. Mihoen gedraagt zich anders en valt eerder uit elkaar. Is ook witter, niet doorzichtig
  • Geschikt voor een glutenvrij dieet, maar check altijd de ingrediënten declaratie op het etiket, want niet alle glasnoedels zijn glutenvrij.
  • Japanse glasnoedels zijn meestal van aardappelzetmeel gemaakt en heten harusame / 春雨. Koreaanse glasnoedels worden gemaakt van zoete aardappel en heten dangmyeon / 당면.
  • NB. Bedoelen ze in Indonesië met laksa meestal deze glasnoedels, in de rest van de wereld bedoelen ze er een soort kokos noodle soup mee, bijvoorbeeld: Singapore Laksa.
  • Ook leuk & lekker: zelf koude mungboonnoedels maken

Glass noodles / glasnoedels

Wat is er te koop? (klik hier)

Dangmyeon (zoete aardappel noedels)

Korean noodles, dangmyeonHoe heet het?
Zoete aardappel noedels, Korean glass noodles, Korean cellophane noodles, sweet potato noodles, dangmyeon / dangmyun / tangmyun / 당면 / 唐麵 (Korea), hóngshǔ fěntiáo / 红薯粉条 (China).

Wat is het?
Dangmyeon zijn glasnoedels gemaakt van het zetmeel uit zoete aardappelen. De noedels zijn superelastisch, breken niet snel, maar zijn wel makkelijk door te bijten. Makkelijker door te bijten dan shirataki, elastischer en smakelijker dan de meer bekende van mungbonen gemaakte glasnoedels. Dikker ook. Het enige minder aantrekkelijke is de kleur, die is grijsgrauw. Oorspronkelijk uit China, maar veel bekender uit de Koreaanse keuken.

Hoe te gebruiken?
Volgens de gebruiksaanwijzing koken of weken in heet water, dat kan verschillen en komt ook niet zo nauw. Daarna koud afspoelen en gebruiken in de soep, roerbakgerechten of de beroemde Koreaanse salade genaamd japchae. Let op dat de noedels van 100% zoete aardappel gemaakt zijn en niet gemixt met bijvoorbeeld tapiocameel. In de voorraadkast nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Liang Fen (koude mungbonen noedels)

Liang Fen, cold mungbean noodles
Een heerlijk, verkoelend, zomers gerecht, liang fen, koude mungbonen noedels.
Je maakt ze heel simpel zelf: mungbonen zetmeel met water even doorkoken, uitstorten, op laten stijven en dikke noedels van snijden. De dressing bestaat typisch uit (zoute) sojasaus, (koele) zwarte azijn en (hete) chili olie. Frisse lente-ui, koriander en wat gehakte pinda’s of sesamzaadjes voor de crunch erover en klaar is Kees. Het stelt niet veel voor maar ik vind het echt superlekker.

Klik hier voor het recept…

Rijstvellen (bánh tráng)

Vietnamese rijstvellenHoe heet het?
Rijstvellen, rijstvelletjes, Vietnamees rijstpapier, rice paper, rice sheets, bánh tráng / banh trang (Vietnam).

Wat is het?
Om rijstvellen te maken wordt een slurrie van rijstmeel, zout en water (tegenwoordig vaak met tapioca zetmeel voor extra elasticiteit) superdun uitgesmeerd, gestoomd en daarna te drogen gelegd op een soort smalle brancards van grof gewoven bamboe. Vandaar het vaak fraaie ruitpatroon. (zie: foto). Van deze rijstvellen maakt men zogenaamde “nems”, Vietnamese, koude loempia’s, ook wel lenterolletjes genoemd.

Hoe te gebruiken?
Vellen één voor één in een platte schaal met handwarm water 10 tot 40 seconden weken of tot ze zacht zijn, maar niet te zacht. Heet water gebruikte men vroeger, toen de vellen zonder tapiocameel nog veel dikker en stugger waren. Daarna op een bord leggen en beleggen met:
1. een eiwit (bv garnaal, omelet, tofu of kip)
2. knapperige groenten (bv taugé, julienne van wortel, komkommer, kool)
3. kruiden (bv koriander, Thaise basilicum basilicum, munt)
4. noodles (bv rijstvermicelli of glasnoedels)
Alles koud en alles gaar uiteraard. Leg de vulling onder het midden, vouw onderkant over de vulling, vouw zijkanten naar binnen en rol dan strak op. Tot gebruik onder plastic folie wegzetten. Serveren met zoete chilisaus of nuoc cham (sausje van limoensap, vissaus en suiker waarover later meer)

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Bindmiddelen (soorten zetmeel op ’n rijtje)

Bindmiddelen, maïzena, aardappelzetmeel, pijlwortel, tapioca, wat is het verschil
Voor het binden van sauzen of soepen wordt in de traditioneel Westerse keuken vaak bloem en/of boter gebruikt. Bloem voeg je vooraf toe, de melige smaak moet eruit gebakken worden voordat je vocht toevoegt. In Azie (en de moderne Westerse keuken) gebruikt men liever zetmeel. Zetmeel voeg je pas op het laatst toe, even losgeroerd met wat koud water en is dus makkelijker te doseren, bovendien is het vrijwel smaakloos. Maar welke moet je nu gebruiken, aardappelzetmeel, maizena, pijlwortel, tapioca? Waar moet je op letten, wat zijn de verschillen? Lees verder…

Atta (chapati meel)

Atta, chapati flourHoe heet het?
Chapati meel, chapati flour, atta (India).

Wat is het?
Atta is een volkoren tarwemeel uit India gemaakt van een harde tarwesoort. Omdat het meel een hoog glutengehalte heeft kun je er een mooi elastisch deeg van maken dat je erg dun uit kunt rollen. Perfect voor platte, Indiase broden zoals chapati, paratha, naan, puri of roti.

Hoe te gebruiken?
Chapati-meel met water en eventueel een snufje zout in ongeveer 10 minuten tot een zeer soepel, plakkerig deeg kneden. Half uurtje of nacht laten rusten, dan kort doorkneden, verdelen in pingpongbolletjes, bestuiven met wat bloem en zo dun mogelijk uitrollen tot pannenkoekjes. Één voor één bakken, in een droge koekenpan op middelhoog vuur in ongeveer 30 seconden tot een minuut per kant.
Zie: illustratief filmpje.

Tips, weetjes & recepten

  • Als je Chapati’s bakt horen die op het laatst op te zwellen als een ballon. Daarvoor zijn meerdere trucjes mogelijk:
    1. Nog even boven een gasvlam houden: filmpje
    2. Met een handdoek tegen de bodem aandrukken: filmpje
    3. Volgens Madhur Jaffrey: 30 sec op vol vermogen in de magnetron
  • Ook zonder dit speciale meel kun je prima chapati’s maken, gebruik dan een mix van 2/3 volkorenmeel en 1/3 gewone tarwe- of patentbloem.

Wat is er te koop? (klik hier)

Misua Noodles (Long Live Noodles)

Misua of mee suah noedels
Hoe heet het?
Long life noodles, lang leven noedels, misoa (Indonesië), misua / mee sua / miswa / min seen / miàn xiàn / 面线 (China).

Wat is het?
Misua noodles is extra lange, dunne noodlesoort uit de provincie Fujian in het Oosten van China werd traditioneel gegeten op speciale feestdagen en verjaardagen. Tegenwoordig populair in heel Azië, ook op gewone dagen. Misua lijkt een beetje op glasnoodle of rijstvermicelli, maar is dunner, geler en niet gemaakt van mungbonen of rijstmeel, maar gewoon van tarwe en zout. De noodles zijn nog een beetje buigzaam (zie foto) en daarom breken ze niet in de verpakking, wat behoorlijk belangrijk is omdat juist deze noodles symbool staan voor een lang en fortuinlijk leven.

Hoe te gebruiken?
Misua wordt meestal in de soep gegeten. Kort koken in ruim water (1-2 minuten is genoeg), overdoen in soepkom en soep erop scheppen. Vaak met varkensvlees en rode rijstwijn, maar het is lekker in allerlei soepjes. Koud in salades of roerbakken kan vast ook.

Tips, weetjes & recepten

  • dingesSimpel recept: bak een klein beetje gember en knoflook in wat olie, voeg kippenbouillon en kip- of varkensvlees toe en laat sudderen tot vlees gaar is. Voeg een kopje of meer rode rijstwijn toe, laat 5 minuutjes koken en voeg dan de gekookte misua noedels toe. Lekker!
  • In Taiwan, waar veel misua wordt gegeten kennen ze een tweede variant van deze noodles: misua wordt (in de fabriek) op hoge temperatuur gestoomd tot die begint te carameliseren en bruin wordt. Deze noodles zijn daarna bijna niet meer kapot te koken en dus supergeschikt voor stoofpotjes en suddergerechten.
  • Prachtige foto’s uit Taiwan: op traditionele wijze misua noodles maken
    of dit filmpje: Longlife Noodles uit de serie China Eats 2015

Wat is er te koop? (klik hier)

Mungbonen (katjang idju)

mungbonenHoe heet het?
Mung bonen, mung bean, golden gram, grean bean, mung, mongo, moog, moong (India), kacang hijau / katjang idju (Indonesië), đậu xanh (Vietnam), tua-kieow / ถั่วเขียว (Thailand), ryokutō / リョクトウ/ 緑豆 (Japan ), nohk-doo /녹두 (Korea).

Wat is het?
Mungbonen zijn de kleine, gedroogde zaden van de Vigna radiata plant. Familie van bijvoorbeeld de azukiboon en de kousenband. Van buiten fris groen, van binnen ivoorwit. Je koopt ze in Nederland altijd gedroogd. Groen zoals links op de foto of gepeld en gesplit als spliterwten, of beter gezegd als “dahl“.

Hoe te gebruiken?
Zet de mungbonen eerst 6-12 uur te weken in koud water, dan koken tot ze zacht zijn, in hartige, maar vaker nog in zoete gerechten. Al dan niet ontveld. Of laten ontkiemen om taugé te maken. In Korea bakt men van gemalen, geweekte mungboontjes (zonder vliesje) heerlijk, luchtige pannenkoekjes.
Liefst in het donker en lunchtdicht eigenlijk gewoon nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Mungbonen weken

Wat is er te koop? (klik hier)

Rode (Thaise) rijst

Rode rijstHoe heet het?
Rode rijst, rode Thaise rijst, rode vita rijst, red cargo rice, khao deng (Thailand).

Wat is het?
Rode thaise rijst is een langkorrelige rijstsoort uit Thailand, vergelijkbaar met jasmijnrijst, maar ongepeld, dus wat dat betreft beter vergelijkbaar met zilvervliesrijst, maar dan wel lekker. Rode rijst heeft een stevige beet en een nootachtige smaak. Liefst koel, donker en luchtdicht nog maanden te bewaren.

Hoe te gebruiken?
Voor het beste resultaat de rijst eerst een half tot twee uur voorweken in koud water, maar noodzakelijk is dat niet. Wel even afspoelen voor gebruik en dan koken in de verhouding 1 kopje rijst op 2-2½ kopjes water. Het zal iets langer duren dan gewone witte rijst, minuut of 30-40. Rode rijst net als gewone rijst liefst luchtdicht, donker en koel bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Rode rijstsalade met witlof, nootjes en abrikozen.
  • Tip: vervang zilvervliesrijst in recepten met rode rijst.
  • Lees ook de post over: rode gistrijst (rood gefermenteerde rijst) of eerder besproken rijstsoorten.
  • Niet verwarren met: Camargue, een rode rijst uit Zuid Frankrijk (best klaar te maken als een risotto), Bhutanese rode rijst, een rondkorrelige rijstsoort uit Bhutan of wilde rijst, die soms ook rode rijst wordt genoemd. Ook niet met Griekse rode rijst, dat is rijst gekookt met tomatenpuree.

Wat is er te koop? (klik hier)

Rode rijstgist

Red Rice YeastHoe heet het?
Rode rijstgist, rode gistrijst, rode gist, rode gefermenteerde rijst, red yeast rice, red fermented rice, red kojic rice, red koji rice, anka / ang-kak (Indonesië), hong-gug / 홍국 (Korea), hóng qú mǐ / hung kuk mai / 红曲米 (China).

Wat is het?
Rode rijstgist is gekookte, gewone, witte rijst die men 4-6 dagen laat fermenteren met de schimmelcultuur Monascus purpureus waardoor de rijst prachtig rood kleurt.

Hoe te gebruiken?
Rode rijstgist wordt veel gebruikt als natuurlijke kleurstof, bijvoorbeeld in gefermenteerde tofu , rode rijstazijn en soms ook in char siu (Chinese babi pangang), Peking eend en allerlei roodgekleurde, Chinese gebakjes. Daarnaast wordt het ook gebruikt in allerlei Chinese, Japanse en Koreaanse rijstwijnen die daardoor prachtig rood of roze kleuren. Rode rijstgist kun je ook gewoon 25 minuten koken in de verhouding 1 kopje rijst op 1½-2 kopjes water en bij je avondmaal serveren, maar aanbevelen kan ik dat niet. (bitter en metaalachtig!) Luchtdicht maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Lees ook de post over: rode rijstwijn uit Fujian met stap-voor-stap recept om het thuis zelf te maken.
  • Omdat rode rijstgist enorm gezond zou zijn wordt het ook in geconcentreerde (tablet) vorm verkocht bij drogist en reformzaken. Iets met cholesterol, bloeddruk en spijsvertering.
  • Click to read this post about red rice yeast in english

Wat is er te koop? (klik hier)

Rijstzemelen (Nuka)

rijstzemelen / rice bran / nukaHoe heet het?
Rijstzemelen, zilvervliesjes, rice bran, nuka / 糠 / ぬか (Japan).

Wat is het?
Rijstzemelen zijn de vliesjes die je overhoudt als je van gewone rijst witte rijst maakt. Het zit boordevol vezels en voedingsstoffen. Het lijkt een beetje op strandzand, alleen weegt het veel minder.

Hoe te gebruiken?
Men maakt er rijstolie van, gebruikt het om de vaat mee te doen, fikkies te stoken of ijsblokken van elkaar gescheiden te houden. In het Westen wordt ook wel gebruikt in brood of muffins, om die gezonder of glutenvrij te maken, maar de leukste toepassing is toch om thuis nukazuke te maken! Nukazuke zijn Japanse, ingelegde groenten. Niet ingelegd in azijn, maar in een licht fermenterend mengsel van rijstzemelen, water, zout en eventuele smaakmakers zoals chilipeper en gember. Met een beetje liefde en aandacht (je moet het mengsel dagelijks omwoelen) gaat het jaren mee en kun je er al die tijd je eigen groenten in “pickelen”.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Jasmijnrijst of pandanrijst

Thai Fragrant RiceHoe heet het?
Jasmijnrijst, pandanrijst, Thai fragrant rice, jasmine rice, kao hom mali / ข้าวหอมมะลิ (Thailand), tàiguó xiāngmǐ / 泰国香米 (China).

Wat is het?
Jasmijnrijst is een langkorrelige rijstsoort, oorspronkelijk uit Thailand. Heeft een heerlijke nootachtige geur en smaak die ook een beetje aan pandan doet denken, vandaar dat de rijst in Nederland ook pandanrijst wordt genoemd. Maar let op, omdat deze rijst zo gewild is zijn er handelaren die andere, uiteraard goedkopere rijstsoorten parfumeren met pandan om als pandanrijst te verkopen.

Hoe te gebruiken?
Wassen in een zeef tot het spoelwater helder blijft. Dan stomen of koken in de verhouding 1 kopje rijst op 1,5 kopje water en een snufje zout. Zodra het kookt het vuur zachtjes zetten en zodra er putjes in vallen op een warmhoudplaatje zetten. Of natuurlijk gewoon een rijstkoker kopen. Dan heb je er geen omkijken meer naar en altijd perfecte rijst. Afgesloten, en droog nog jaar of twee houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Welke is het lekkerste? Bovenstaande 2 merken zijn favoriet, maar ook in de supermarkt is jasmijnrijst te koop die net zo lekker kan zijn, maar dan niet als ze in een kartonnen doosje zit, want dat komt de smaak echt niet ten goede.
  • Om er zekerder van te zijn dat je ook echt jasmijnrijst koopt en niet geparfumeerde goedkopere rijst zouden ook de andere namen op het etiket moeten staan, zoals jasmijnrijst of kao hom mali.
  • Lees ook de post over die andere langkorrelrijst: basmati

Wat is er te koop? (klik hier)

Basmati Rijst

basmati rijstHoe heet het?
Basmati rijst, letterlijk vertaald “de geurige” of “de zachte” rijst.

Wat is het?
Basmati rijst is een langkorrelige rijstsoort uit India en Pakistan. Qua eigenschappen redelijk vergelijkbaar met pandan rijst, maar dunner, langer en droger. Dus mensen die van een “mooie, droge korrel” houden, die zullen dit een fijne rijst vinden.

Hoe te gebruiken?
Reken ongeveer 100 gram ongekookte rijst per persoon of 25 gram meer/minder voor grote/kleine eters. Was de rijst tot het spoelwater helder blijft. Doe de gewassen rijst met een snufje zout in een pan in de verhouding 1 kopje (droge) rijst op 2 kopjes water. Zodra het water kookt zet je het vuur laag en laat het pruttelen. Zodra er putjes in de rijst vallen zet je de pan op een warmhoudplaatje. Of volg de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Je kunt ook een rijstkoker gebruiken, dan heb je er geen omkijken naar en altijd perfecte rijst. Rauwe rijst is afgesloten en droog nog een jaar of twee houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Basmati rijst is de rijst voor een Indiase maaltijd, maar voor een Chinese, Indonesische of Thaise maaltijd gebruik je liever pandan rijst (ook wel jasmijnrijst genoemd).
  • Klik voor een overzicht: alle rijstsoorten op een rijtje
  • Er bestaat ook zilvervlies basmati rijst.

Wat is er te koop? (klik hier)

Chinese Noodles op een rijtje

Chinese Noodles, noedels of mie
In tegenstelling tot Japanse Noodles zijn de verschillende soorten Chinese Noodles niet zo makkelijk op te sommen in een overzichtelijk lijstje. Om ze toch enigzins op een rijtje te krijgen zijn ze op drie manier in te delen:

QUA INGREDIËNTEN

Tarwe (miàn / 面 ) (daar komt ons woord “mie” vandaan)

* eiernoodles (geler door toevoeging ei of loogwater)
* tarwe noodles (zonder toevoeging van ei of loogwater)

Niet-tarwe ( fěn / 粉 )

* rijst noodles (op basis van rijstebloem)

* zetmeel noodles, bijvoorbeeld:

~ glass noodles (van ’t zetmeel uit mungbonen)
~ liang pi (van ’t zetmeel dat overblijft bij het maken van seitan)
~ zoete aardappel noodles (van ’t zetmeel uit zoete aardappels)

QUA PRODUCTIEMETHODE

Voor tarwe noodles:

* gewalst & gesneden (bijv. de WokMie van TaiMing)
* handgetrokken (zie: filmpje )
* geperst (zie: filmpje )
* handgerold (met de hand gerolde, dikkige sliertjes. Zie: recept)
* geschaafd (van deeg worden stukjes geschaafd. Zie: filmpje)

Voor niet-tarwe noodles:

Zijn meestal iets ingewikkelder om te maken. De basis lijkt meer op beslag dan op deeg. De zetmeelslurrie wordt in een dunne laag uitgespreid om eerst te worden gestoomd en daarna in repen te worden gesneden (filmpje), soms wordt ze in sliertjes geperst boven kokend water (filmpje).

QUA DIKTE & VORM

Variërend van superdun tot superdik, plat, breed, hoekig of rond, lang of kort, sliertjes, schelpjes, oortjes of fliebertjes, alles kan.

Gecombineerd zijn er dus onnoemlijk veel noodlesoorten op de wereld. Sommige soorten alleen vers verkrijgbaar, andere ook gedroogd, vacuum verpakt of ingevroren. Sommige soorten zijn meer geschikt voor in de soep, anderen om te wokken of in een salade te verwerken. Traditie en cultuur schrijft soms ook voor welke noodles je voor welk gerecht hoort te gebruiken, maar als je perse wilt, dan zijn ze bijna allemaal multi-inzetbaar. Het ligt een beetje aan je eigen smaak of wat je toevallig op voorraad hebt welke noodle je voor een gerecht gebruikt.

Kleefrijst (ketan)

glutinous riceHoe heet het?
Kleefrijst / witte kleefrijst / ketan rijst (NL), Oryza sativa var. glutinosa (L), glutinous rice / sticky rice / sweet rice / waxy rice (EN), beras ketan / ketan (Indonesië), pulut (Maleisië), khao niao / ข้าวเหนียว / khao nueng / ข้าวนึ่ง (Thailand), gạo nếp (Vietnam), nuòmǐ / 糯米 (China), mochigome / もち米 (Japan), chapssal / 찹쌀 (Korea).

Wat is het?
Kleefrijst is een rijstsoort die van nature veel zetmeel bevat zodat deze na het koken lekker aan elkaar blijft plakken. Zusje van de Japanse sushi-, de Spaanse paella- en de Italiaanse risotto- rijstsoorten. De meeste kleefrijstsoorten zijn rondkorrelig. Ze nemen minder water op dan gewone rijst.

Hoe te gebruiken?
Volgens de gebruiksaanwijzing neem je 1 kopje (droge) rijst per persoon, spoelt het af onder de kraan in een zeef, doet het in een rijstkoker of pan met dikke bodem en voegt 3/4 kopje water en wat zout toe. Laat dat met de deksel op de pan 10 minuten zachtjes pruttelen tot er putjes in vallen, zet het dan zacht en laat het nog 5 a 10 minuten garen. Als het goed is is al het water nu opgenomen. Zet het vuur uit en laat nog 5 minuten staan. Heel gewoon, hetzelfde als jasmijn- of basmati rijst, alleen met minder water. Maar let op, verschillende recepten geven verschillende bereidingswijzen. Soms afhankelijk van wat er daarna nog mee gebeurt. Zo kun je kleefrijst ook stomen. Zet de rijst dan eerst een nacht in de week en stoom het daarna 30-40 minuten, in een theedoek/kaasdoek boven een laagje kokend water in een stoompan gaar. Of op zijn Indisch: 500 gram kleefrijst, wassen en slechts 15 minuten laten weken. Dan met 750 ml water (en een klont santen) opzetten en 20 minuten zachtjes laten koken. Draai dan het vuur uit en zet afgesloten nog 20 minuten weg om na te garen. Ching kookt voor haar kleefrijstpakketjes in lotusblad de kleefrijst in een ratio van 1 op 2, maar dat is wel erg veel vocht. Hoe dan ook, er zijn blijkbaar vele wegen die naar Rome leiden.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: zelfgemaakt Indische lempertjes op Tijm & Suikerbiet
  • Al doet de Engelse naam anders vermoeden, er zitten geen gluten in kleefrijst en deze past dus prima in een glutenvrij dieet
  • Zie ook de post over: zwarte rijst (dat is kleefrijst met het donkerkleurige vliesje er nog om)

Wat is er te koop? (klik hier)

Zwarte rijst (ketan hitam)

zwarte kleefrijst (rauw)Hoe heet het?
Zwarte rijst, ketan hitam, ketan itam, zwarte kleefrijst, zilvervlieskleefrijst, black glutinous rice, hei nuomi 黑糯米

Wat is het?
Ketan hitam, de Indonesische variant van zwarte rijst is in principe hetzelfde als de witte ketan/kleef rijst, maar dan nog met vliesje: de rijst is wit, het vliesje is zwart/paars. Ook in andere landen is zwarte rijst vaak de “zilvervliesvariant” van kleefrijst, maar er zijn uitzonderingen zoals Thaise zwarte jasmijnrijst of forbidden rice (“verboden” rijst, voorbehouden aan Chinese keizers, die woonden in de Verboden Stad ). Misschien later meer daarover.

Hoe te gebruiken?
Goed afspoelen, dan in ruim water in ongeveer 45-60 minuten zachtjes koken. Afgieten en even laten staan. Je kunt de rijst ook een nacht voorweken in koud water, dat verkort de kooktijd en je krijgt een zachter eindresultaat. In Indonesië wordt zwarte ketan eigenlijk alleen maar in zoete gerechten gebruikt, bijvoorbeeld met kokosroom en palmsuikersiroop. Maar deze rijst is ook lekker in hartige gerechten. Het kleeft van zichzelf een stuk minder dan je misschien zou verwachten en heeft een zwoele, nootachtige smaak. Let op dat het water vrijwel onmiddellijk dieppaars kleurt en alles wat je erin mee zou koken dus ook.

Tips, weetjes & recepten

  • Deze rijst is verwant aan de beroemde Venere Nero uit Piedmont en kan daarvoor in de plaats gebruikt worden. Lekker in zomers groene soepjes. Bijvoorbeeld bieslooksoep met coquille en zwarte rijst . Of bij een fris tuinboonsoepje.
  • Niet verwarren met de Italiaanse en Spaanse gewoonte om witte rijst zwart te kleuren met inktvisinkt. Dat is weer heel iets anders.
  • Al doet de Engelse naam anders vermoeden, er zit geen gluten in kleefrijst en deze past dus prima in een glutenvrij dieet.
  • Zie ook onze post over : Witte ketan of kleefrijst. (dat is zwarte rijst van het vliesje ontdaan)

Wat is er te koop? (klik hier)

Vietnamese groene rijst (cốm)

Vietnamese groene rijst, cốmHoe heet het?
Groene rijst, groene jonge rijstvlokken, Vietnamese young green rice, green rice flakes, cốm (Vietnam), pinipig (Filipijnen), kao mow (Thailand),

Wat is het?
Groene rijst is een speciaal soort kleefrijst uit Vietnam die aan het begin van de herfst wordt geoogst, als de rijst nog jong en vol melk is. De delicate, groene rijstkorrels worden voorzichtig met de hand verwerkt, een nachtlang op een zacht vuurtje geroosterd en dan in grote vijzels platgestampt, gezift, gestampt, gezift, in totaal zeven keer totdat al het kaf eruit is en je pure, platte rijst overhoudt. Doe je het verkeerd, of is de rijst te oud, dan verdwijnt de mooie, groene kleur. Cốm wordt geroemd om haar zoete, zachte, geurige smaak: de über-smaak van rijst.

Hoe te gebruiken?
Cốm komt in verschillende kwaliteiten. De mooiste, pas geoogste kwaliteit cốm kun je blijkbaar zo, rauw oppeuzelen, maar het zakje dat ik bij Wah Nam Hong kocht en dat is bijgekleurd met pandan is daarvoor niet geschikt. Het wordt verwerkt in desserts, rijstcakes (bánh cốm), in gehaktballen (chả cốm) of gebruikt als crispy coating.

Tips, weetjes & recepten
Er zijn niet veel (leesbare) recepten om naar te verwijzen te vinden op het net, maar ik deed de volgende 3 experimenten:
1. Gewoon even frituren, 2 seconden op 190°C. Resultaat: grappige mini kroepoekjes. Op smaak te brengen met beetje zout of sushi azijnpoeder.
2. Als coating voor gefrituurde blokjes turnip-cake, eerst gedipt in tempurabeslag. Resultaat: lekker crispy, maar niet erg kleurig.
3. Varkensgehaktballetjes met kort geweekte rijstvlokken. Resultaat: goed te eten, maar niet bijzonder. Maar dat kan aan mij of het recept liggen.

Fried cốm Turnip Cake snacks Cốm soaked for 2 minutes Ingredients for chả cốm Vietnamese meatball

Wat is er te koop? (klik hier)

Tempura meel

Tempura mixHoe heet het?
Tempurameel, tempura-mix, tempurabloem, tempura-ko / 天ぷら粉.

Wat is het?
Tempurameel is een kant-en-klare mix om Japans tempura-beslag te maken. Meestal met gewoon tarwemeel/bloem, een deel maïzena, aardappelmeel of een ander zetmeel en wat ei-poeder. Soms ook nog wat bakpoeder voor extra luchtigheid en een kleurstof voor een mooi goudgeel resultaat. Vooral makkelijk als je weinig beslag nodig hebt.

Hoe te gebruiken?
Tempura poeder mengen met ijskoud water (eventueel met bubbeltjes) dat liefst in de ijskast heeft gestaan met ijsklontjes erin. Roer met eetstokjes of een vork, geen garde, het beslag hoeft niet helemaal glad. Sterker nog, kleine klontjes zijn goed, te lang roeren is fout. Maak het niet te lang van tevoren klaar.
Haal dat wat je wilt frituren eventueel eerst even door wat maïzena en klop af, dan “plakt” het beslag beter aan het product. Frituur een “proefgarnaal” (±160°C-180°C) om te zien of het beslagje niet te dik is, je wilt geen dikke oliebollenlaag, je wilt een dun, knapperig, licht laagje.

Tips, weetjes & recepten

  • Zelf tempurabeslag maken is helemaal niet moeilijk, het Nobu kookboek zegt: meng 2 dl ijskoud water met 1 ei, voeg 100g bloem toe en roer met stokjes snel door elkaar. Vervang een gedeelte van het bloem eventueel met aardappelzetmeel, maizena of een ander zetmeel voor een lichter, knapperiger resultaat. (dat zou ik dus altijd doen)
  • Je kunt gewoon huis-, tuin- en keukenmeel gebruiken, maar hoe lichter, hoe lager in gluten, hoe beter. Tip: gebruik bapao-meel.
  • Lees ook de post over: tenkasu (tempura druppels).

Wat is er te koop? (klik hier)

Jiaozi deegvellen

jiaozi velletjesHoe heet het?
Deegvellen, deegvelletjes of wrappers voor jiaozi / 饺子 (China), gyōza (Japan), Chinese dumplings, Chinese ravioli, potstickers.

Wat is het?
Jiaozi deegvellen zijn kleine, ronde deegvelletjes gemaakt van gewone bloem (tarwemeel), water en zout. Soms ook nog met wat andere (zet-)meel als tapioca.

Hoe te gebruiken?
Rustig laten ontdooien, de velletjes zijn dan gemakkelijk van elkaar los te maken. Tijdens het gebruik onder een vochtige theedoek of wat plastic folie bewaren om uitdrogen te voorkomen. De randen een beetje nat maken, theelepeltje vulling erop en dan dubbelvouwen en de rand fraai dicht knijpen. Je kunt ze nu simpel (± 6 min.) koken of bakken in een koekenpan, er een laagje water bij gieten en in een paar minuten “droog koken”.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)