Atta (chapati meel)

Atta, chapati flourHoe heet het?
Chapati meel, chapati flour, atta (India).

Wat is het?
Atta is een volkoren tarwemeel uit India gemaakt van een harde tarwesoort. Omdat het meel een hoog glutengehalte heeft kun je er een mooi elastisch deeg van maken dat je erg dun uit kunt rollen. Perfect voor platte, Indiase broden zoals chapati, paratha, naan, puri of roti.

Hoe te gebruiken?
Chapati-meel met water en eventueel een snufje zout in ongeveer 10 minuten tot een zeer soepel, plakkerig deeg kneden. Half uurtje of nacht laten rusten, dan kort doorkneden, verdelen in pingpongbolletjes, bestuiven met wat bloem en zo dun mogelijk uitrollen tot pannenkoekjes. Één voor één bakken, in een droge koekenpan op middelhoog vuur in ongeveer 30 seconden tot een minuut per kant.
Zie: illustratief filmpje.

Tips, weetjes & recepten

  • Als je Chapati’s bakt horen die op het laatst op te zwellen als een ballon. Daarvoor zijn meerdere trucjes mogelijk:
    1. Nog even boven een gasvlam houden: filmpje
    2. Met een handdoek tegen de bodem aandrukken: filmpje
    3. Volgens Madhur Jaffrey: 30 sec op vol vermogen in de magnetron
  • Ook zonder dit speciale meel kun je prima chapati’s maken, gebruik dan een mix van 2/3 volkorenmeel en 1/3 gewone tarwe- of patentbloem.

Wat is er te koop? (klik hier)

Bac Ha (Vietnamese taro stengels)

Vietnamese taro stemsHoe heet het?
Bạc hà, night-scented lily, giant upright elephant ear, Vietnamese taro stems, alocasia odora (L), bạc hà / dọc mùng (Vietnam), khan toon (Laos).

Wat is het?
De jonge stengels van de Alocasia Odora, een plant met enorme hartvormige bladeren die aan olifantsoren doen denken. De stengels lijken qua vorm een beetje op rabarberstelen, ook niet helemaal rond, maar de wow-factor zit ‘m in de dwarsdoorsnede: als versteend schuim.
Bac ha heeft weinig smaak van zichzelf, maar neemt smaken op en geeft een grappige, sponzige textuur aan delicate soepjes.

Hoe te gebruiken?
Let op, rauwe stengels zijn giftig en veroorzaken buikpijn. Even blancheren is genoeg om dat te voorkomen. Snijd ze in kleinere (schuine) stukjes, kokend water erover en dan in de soep, door roerbakschotels, curries of als decoratief element in culinaire hoogstandjes. Schillen is met mooie, jonge stengels en dunne plakjes niet nodig. Koop stelen die er fris en crispy uitzien, zonder plekjes of slijmerigheid. In de koelkast nog best een tijdje te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Canh Chua Tom (Vietnamese zure garnalen soep) of Canh Chua Ca (Vietnamese zure vissoep)
  • In India (met name Kerala) eet/kent men de nauw verwante taro-stengel, Latijnse naam: Colocasia esculenta Schott. Andere namen: taro stem, thalu thoran, chembu thal. Die wordt geschild, echt voorgekookt in plaats van even geblancheerd en uitgeknepen (er schijnt een gelei-achtige substantie in te zitten) voordat ie wordt meegestoofd in curries.

Wat is er te koop? (klik hier)

Shaoxing rijstwijn (Chinese rijstwijn)

 Shaoxing RicewineHoe heet het?
Shaoxing rijstwijn, Shaohsing rijstwijn, Chinese rijstwijn, Shàoxīng jiŭ / 绍兴酒 / 紹興酒 of Hua Tiao Chiew / 花雕酒.

Wat is het?
De bekendste van alle Chinese rijstwijnen komt uit Shaoxing, zo’n 160 km onder Shanghai. Gestoomde rijst laat men in grote ketels samen met een startercultuur (Jiu Mu, letterlijk: Rijstwijn Moeder) een paar weken tot maanden fermenteren. Dan wordt de “rijst-smurrie” geperst en hou je rijstwijn over. Die wordt helder gemaakt, op kleur gebracht met caramel en gepasteuriseerd (kort verhit) om het fermentatieproces te stoppen om daarna in kleine kruiken buiten, onder invloed van de seizoenen een jaartje te rijpen.

Hoe te gebruiken?
Een goede shaoxing rijstwijn kun je natuurlijk gewoon drinken. Eventueel verwarmd, net als sake. In de keuken wordt het veel gebruikt om eventuele nare geurtjes van vis of vlees te neutraliseren. Gewoon even kort “marineren” in een beetje rijstwijn is genoeg. Maar een scheutje om op het eind mee af te blussen is ook lekker en geeft je vlees net dat Aziatische tintje. Verder vind je Shaoxing rijstwijn in allerlei marinades, soepen, noem maar op. Echt onmisbaar in de Chinese keuken. Een fles shaoxing rijstwijn is gewoon buiten de koelkast onbeperkt houdbaar, zeker als je er alleen mee kookt.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Sake (Japanse rijstwijn)

Sake, Japanese rice wineHoe heet het?
Sake, Japanse rijstwijn of rijstewijn, seishu, nihonshu 日本酒

Wat is het?
Sake is een alcoholhoudende drank die wordt gemaakt door rijst te laten fermenteren, niet distilleren. Rijstbier zou dus een betere naam zijn dan rijstwijn, want het productieproces lijkt meer op dat van bier dan op dat van wijn. En net als met bier zijn er vele soorten, in vele kwaliteiten. Aan sommige wordt nog extra alcohol of suiker toegevoegd. Het alcholpercentage kan varieren tussen de 13,5% en 19%. De smaak is misschien een beetje vergelijkbaar met die van sherry, maar eigenlijk zijn er teveel varianten om daar een duidelijke uitspraak over te doen.

Hoe te gebruiken?
Afhankelijk van de soort sake, de tijd van het jaar en de voorkeur van de drinker wordt die koud, op kamertemperatuur, warm of heet gedronken. Verder wordt sake veel gebruikt in de Japanse keuken, in marinades, soepen en sauzen. Eenmaal aangebroken bewaar ik ‘m nog maanden, zo niet jaren, buiten de koelkast. Echte sake-kenners zullen er misschien van gruwen, maar voor een “kookwijn” geloof ik dat het best kan.

Tips, weetjes & recepten

  • Het woord “sake” betekent in Japan letterlijk “[alcoholhoudende] drank”, het is dus een verzamelnaam. Dat wat wij sake noemen heet er nihonshu. Dan weet je waarom ze je raar aankijken als je in Japan om sake vraagt.
  • Ik gebruik sake eigenlijk alleen in de keuken en daarvoor is die van Gekkeikan prima geschikt. Japanse toko’s verkopen vaak ook iets goedkopere “cooking sake”. Voor meer informatie over echte kwaliteitssake verwijs ik naar: sake.nl
  • Niet verwarren met: mirin. Dat is een Japanse, zoete rijstwijn.
  • Zie alle besproken: rijstwijnen op een rijtje.

Wat is er te koop? (klik hier)

Mirin (Japanse zoete rijstwijn)

MirinHoe heet het?
Mirin, shio mirin, 味醂 , みりん

Wat is het?
Mirin is een zoete, Japanse rijstwijn die vaak voor 40-50% uit suiker bestaat. Er zijn 3 varianten.
* hon mirin = echte mirin met 10-14% alcohol.
* shio mirin = mirin met 1,5% toegevoegd zout.
* shin mirin / aji mirin / mirin-fu chomiryo = dit is geen mirin maar smaakt er ongeveer naar en bevat vaak hooguit 1% alcohol.
De laatste twee varianten zijn uitgevonden zodat er geen accijns op geheven wordt en/of een alcoholvergunning nodig is om het te verkopen. Niet geschikt om zo te drinken, maar wel om mee te koken. De smaak zou ik omschrijven als witte balsamico azijn met veel suiker. Hoe echter/duurder de mirin, hoe complexer de smaak. Hoe echter de mirin, hoe minder toevoegingen op het etiket en hoe meer alcohol.

Hoe te gebruiken?
In marinades, teriyaki en yakitori. Na openen buiten de koelkast nog maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Gebruik mirin bijvoorbeeld in een marinade voor kipkluifjes met wat hoisinsaus en knoflook. In een oven van 200C ongeveer 40 min. bakken
  • Niet verwarren met: sake. Dat is “gewone” Japanse rijstwijn. Niet zoet en veel sterker dan mirin.
  • Zie alle besproken: rijstwijnen op een rijtje.

Wat is er te koop? (klik hier)

Chinese rozenlikeur (Meiguilu jiu)

Chinese rozen likeur, rose wine, meiguilu jiuHoe heet het?
Chinese rozenlikeur of rozenwijn, Mei Kuei Lu Chiew / meiguilu jiu / méiguīlù jiǔ / 玫瑰露酒 (rose essence liquor)

Wat is het?
Meiguilu wordt vaak vertaald als “rose wine”, maar het is in feite een gedistilleerde drank, dus geen wijn. Ik zou het eerder Chinese rozenjenever noemen. Gedistileerd uit gefermenteerde sorgo (sorghum), suiker en een bepaalde Chinese roos. Het smaakt een beetje als wodka, van de suiker of rozengeur is weinig te merken.

Hoe te gebruiken?
Je kunt meiguilu jiu gekoeld drinken, maar echt voor de hand liggend is dat niet. Deze drank wordt vooral gebruikt in vleesrecepten. Bijvoorbeeld bij de productie van lap mei (Chinese charcuterie: worstjes, spek, etc) of in allerlei marinades (bijv. char siu). Eventueel vervangen door wodka of jenever. Shaoxing of sake kan ook, maar doe geen moeite om iets met rozengeur te vinden. Na openen liefst in de ijskast bewaren. Dan nog maanden/jaren houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Misua Noodles (Long Live Noodles)

Misua of mee suah noedels
Hoe heet het?
Long life noodles, lang leven noedels, misoa (Indonesië), misua / mee sua / miswa / min seen / miàn xiàn / 面线 (China).

Wat is het?
Misua noodles is extra lange, dunne noodlesoort uit de provincie Fujian in het Oosten van China werd traditioneel gegeten op speciale feestdagen en verjaardagen. Tegenwoordig populair in heel Azië, ook op gewone dagen. Misua lijkt een beetje op glasnoodle of rijstvermicelli, maar is dunner, geler en niet gemaakt van mungbonen of rijstmeel, maar gewoon van tarwe en zout. De noodles zijn nog een beetje buigzaam (zie foto) en daarom breken ze niet in de verpakking, wat behoorlijk belangrijk is omdat juist deze noodles symbool staan voor een lang en fortuinlijk leven.

Hoe te gebruiken?
Misua wordt meestal in de soep gegeten. Kort koken in ruim water (1-2 minuten is genoeg), overdoen in soepkom en soep erop scheppen. Vaak met varkensvlees en rode rijstwijn, maar het is lekker in allerlei soepjes. Koud in salades of roerbakken kan vast ook.

Tips, weetjes & recepten

  • dingesSimpel recept: bak een klein beetje gember en knoflook in wat olie, voeg kippenbouillon en kip- of varkensvlees toe en laat sudderen tot vlees gaar is. Voeg een kopje of meer rode rijstwijn toe, laat 5 minuutjes koken en voeg dan de gekookte misua noedels toe. Lekker!
  • In Taiwan, waar veel misua wordt gegeten kennen ze een tweede variant van deze noodles: misua wordt (in de fabriek) op hoge temperatuur gestoomd tot die begint te carameliseren en bruin wordt. Deze noodles zijn daarna bijna niet meer kapot te koken en dus supergeschikt voor stoofpotjes en suddergerechten.
  • Prachtige foto’s uit Taiwan: op traditionele wijze misua noodles maken
    of dit filmpje: Longlife Noodles uit de serie China Eats 2015

Wat is er te koop? (klik hier)

Mungbonen (katjang idju)

mungbonenHoe heet het?
Mung bonen, mung bean, golden gram, grean bean, mung, mongo, moog, moong (India), kacang hijau / katjang idju (Indonesië), đậu xanh (Vietnam), tua-kieow / ถั่วเขียว (Thailand), ryokutō / リョクトウ/ 緑豆 (Japan ), nohk-doo /녹두 (Korea).

Wat is het?
Mungbonen zijn de kleine, gedroogde zaden van de Vigna radiata plant. Familie van bijvoorbeeld de azukiboon en de kousenband. Van buiten fris groen, van binnen ivoorwit. Je koopt ze in Nederland altijd gedroogd. Groen zoals links op de foto of gepeld en gesplit als spliterwten, of beter gezegd als “dahl“.

Hoe te gebruiken?
Zet de mungbonen eerst 6-12 uur te weken in koud water, dan koken tot ze zacht zijn, in hartige, maar vaker nog in zoete gerechten. Al dan niet ontveld. Of laten ontkiemen om taugé te maken. In Korea bakt men van gemalen, geweekte mungboontjes (zonder vliesje) heerlijk, luchtige pannenkoekjes.
Liefst in het donker en lunchtdicht eigenlijk gewoon nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Mungbonen weken

Wat is er te koop? (klik hier)

Kona Karashi (Japanse mosterd)

kona karashi (Japanese mustard)Hoe heet het?
Japans mosterdpoeder, Japanese mustard powder, hot mustard, wa-garashi / 和からし (Japanse mosterd), kona-karashi / 粉からし (Japanse mosterdpoeder), neri-garashi / ねりからし (Japanse mosterdpoeder-pasta).

Wat is het?
Kona karashi is de Japanse variant van mosterd, meestal in poedervorm. De smaak is heter dan de meeste Westerse mosterdsoorten, een klein beetje bitterder en minder zuur omdat in tegenstelling tot onze mosterd er geen azijn wordt toegevoegd. Maar verder wel gewoon van gemalen mosterdzaad, dus enorm veel verschil is er nou ook weer niet.

Hoe te gebruiken?
Je mixt het poeder met een klein beetje water (1:1), liefst vlak voor gebruik, want onder invloed van lucht verdwijnt de smaak/scherpte vrij snel. Dan serveer je het bijvoorbeeld bij steak, schnitzel, oden, miso-soep of natto. Of je mixt het met sojasaus, ketchup of mayonaise tot een sausje. Er zijn erg veel mogelijkheden. Het poeder is vrij lang houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Japanse mosterd is ook in tubes te koop, vergelijkbaar met de tubes wasabi.
  • Vaak gemengd met een beetje kurkuma (koenjit) voor de kleur.
  • Eigenlijk best vergelijkbaar met Colmans’s English Mustard Powder. En dus onderling uitwisselbaar

Wat is er te koop? (klik hier)

Rode (Thaise) rijst

Rode rijstHoe heet het?
Rode rijst, rode Thaise rijst, rode vita rijst, red cargo rice, khao deng (Thailand).

Wat is het?
Rode thaise rijst is een langkorrelige rijstsoort uit Thailand, vergelijkbaar met jasmijnrijst, maar ongepeld, dus wat dat betreft beter vergelijkbaar met zilvervliesrijst, maar dan wel lekker. Rode rijst heeft een stevige beet en een nootachtige smaak. Liefst koel, donker en luchtdicht nog maanden te bewaren.

Hoe te gebruiken?
Voor het beste resultaat de rijst eerst een half tot twee uur voorweken in koud water, maar noodzakelijk is dat niet. Wel even afspoelen voor gebruik en dan koken in de verhouding 1 kopje rijst op 2-2½ kopjes water. Het zal iets langer duren dan gewone witte rijst, minuut of 30-40. Rode rijst net als gewone rijst liefst luchtdicht, donker en koel bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Rode rijstsalade met witlof, nootjes en abrikozen.
  • Tip: vervang zilvervliesrijst in recepten met rode rijst.
  • Lees ook de post over: rode gistrijst (rood gefermenteerde rijst) of eerder besproken rijstsoorten.
  • Niet verwarren met: Camargue, een rode rijst uit Zuid Frankrijk (best klaar te maken als een risotto), Bhutanese rode rijst, een rondkorrelige rijstsoort uit Bhutan of wilde rijst, die soms ook rode rijst wordt genoemd. Ook niet met Griekse rode rijst, dat is rijst gekookt met tomatenpuree.

Wat is er te koop? (klik hier)

Rode rijstgist

Red Rice YeastHoe heet het?
Rode rijstgist, rode gistrijst, rode gist, rode gefermenteerde rijst, red yeast rice, red fermented rice, red kojic rice, red koji rice, anka / ang-kak (Indonesië), hong-gug / 홍국 (Korea), hóng qú mǐ / hung kuk mai / 红曲米 (China).

Wat is het?
Rode rijstgist is gekookte, gewone, witte rijst die men 4-6 dagen laat fermenteren met de schimmelcultuur Monascus purpureus waardoor de rijst prachtig rood kleurt.

Hoe te gebruiken?
Rode rijstgist wordt veel gebruikt als natuurlijke kleurstof, bijvoorbeeld in gefermenteerde tofu , rode rijstazijn en soms ook in char siu (Chinese babi pangang), Peking eend en allerlei roodgekleurde, Chinese gebakjes. Daarnaast wordt het ook gebruikt in allerlei Chinese, Japanse en Koreaanse rijstwijnen die daardoor prachtig rood of roze kleuren. Rode rijstgist kun je ook gewoon 25 minuten koken in de verhouding 1 kopje rijst op 1½-2 kopjes water en bij je avondmaal serveren, maar aanbevelen kan ik dat niet. (bitter en metaalachtig!) Luchtdicht maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Lees ook de post over: rode rijstwijn uit Fujian met stap-voor-stap recept om het thuis zelf te maken.
  • Omdat rode rijstgist enorm gezond zou zijn wordt het ook in geconcentreerde (tablet) vorm verkocht bij drogist en reformzaken. Iets met cholesterol, bloeddruk en spijsvertering.
  • Click to read this post about red rice yeast in english

Wat is er te koop? (klik hier)

Rijstzemelen (Nuka)

rijstzemelen / rice bran / nukaHoe heet het?
Rijstzemelen, zilvervliesjes, rice bran, nuka / 糠 / ぬか (Japan).

Wat is het?
Rijstzemelen zijn de vliesjes die je overhoudt als je van gewone rijst witte rijst maakt. Het zit boordevol vezels en voedingsstoffen. Het lijkt een beetje op strandzand, alleen weegt het veel minder.

Hoe te gebruiken?
Men maakt er rijstolie van, gebruikt het om de vaat mee te doen, fikkies te stoken of ijsblokken van elkaar gescheiden te houden. In het Westen wordt ook wel gebruikt in brood of muffins, om die gezonder of glutenvrij te maken, maar de leukste toepassing is toch om thuis nukazuke te maken! Nukazuke zijn Japanse, ingelegde groenten. Niet ingelegd in azijn, maar in een licht fermenterend mengsel van rijstzemelen, water, zout en eventuele smaakmakers zoals chilipeper en gember. Met een beetje liefde en aandacht (je moet het mengsel dagelijks omwoelen) gaat het jaren mee en kun je er al die tijd je eigen groenten in “pickelen”.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Rode Rijstwijn uit Fuzhou

Rode rijstwijn en het residu
Hoe heet het?
De wijn: rode rijstwijn uit Fujian, red glutinous rice wine, 红糟酒, Fuzhou red wine, Foo-chow red wine, uang chew, ang chiew.
Het residu: red wine lees, fermented red rice, 红糟, 紅糟, hong zhao, ang zhao, ang chow.

Wat is het?
Een speciale, rode rijstwijn uit de provincie Fujian (Oost-China, recht tegenover Taiwan) en specifieker nog: uit de hoofdstad Fuzhou (Foochow). De wijn wordt gemaakt door gekookte kleefrijst samen met rode rijstgist, wat wijngist en water ongeveer een maand te laten fermenteren. Het alcoholpercentage variëert tussen de 10% en 15%. De smaak hoort zoet en fruitig (eufemisme voor zurig?) te zijn, maar toch ook wel sterk alcoholisch. Niet echt een slobberwijntje.

Hoe te gebruiken?
De wijn wordt met kleine beetjes gedronken en schijnt enorm gezond zijn. Maar er wordt vooral mee gekookt, net als met het rijst-residu, de zogenaamde “red wine lees”. Dat wordt dus nooit weggegooid, sterker nog, dat residu wordt apart verkocht. Alleen niet in Nederland, jammer genoeg. Gewoon een paar eetlepels meebakken of meestoven voor kleur en (de beetje bittere) smaak. Wijn en “wine lees” zijn in de koelkast weken, misschien wel maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wegens niet te koop, hieronder het recept. (klik hier)

Zwarte knoflook

Zwarte, gefermenteerde knoflookHoe heet het?
Zwarte knoflook, gefermenteerde knoflook, black garlic, hēi dàsuàn / 黑大蒜 (China), kuro ninniku / 黒にんにく(Japan), geom eun maneul / 검은 마늘 (Korea).

Wat is het?
Zwarte knoflook zijn gewone, witte knoflookbollen (Allium sativum) die men 30 tot 40 dagen bij een temperatuur 65-80°C in een vochtige (70-80%) ruimte te fermenteren legt. Daarvoor is geen schimmel, startercultuur of andere toevoeging nodig, het zijn puur de aanwezige suikers en aminozuren in de knoflook die een soort maillardreactie aangaan. Vandaar de zwarte kleur en de zoetige smaak. De structuur is zacht en plakkerig, als een te zacht dropje. Het ruikt heerlijk, naar kruidige bouillon of sojasaus maar het is absoluut niet zout. Naast dat alles smaakt het natuurlijk ook nog gewoon naar knoflook en heeft het als voordeel dat je adem er niet van gaat stinken.

Hoe te gebruiken?
Je kunt de gepelde teentjes zo (rauw) opeten of gebruiken zoals je normale knoflook zou gebruiken. Bijvoorbeeld heel simpel met wat pasta en olie, alleen hoef je de knoflook dan niet zo lang te laten zweten als rauwe, witte knoflook. Ik denk dat zwarte knoflook ook een goede vervanger voor zwarte boontjes kan zijn, zeker in een zoutarm dieet. Afgesloten in het donker nog maanden te bewaren, liefst in de koelkast.

Tips, weetjes & recepten

  • Lijst met recepten: in het Nederlands en hier nog een paar in het engels.
  • Sommige gefermenteerde producten zijn soms een beetje wennen qua smaak, maar deze zwarte knoflook durf ik iedereen aan te bevelen. Gewoon lekker. Bovendien erg gezond.

Wat is er te koop? (klik hier)

Curry leaves (kerrie blaadjes)

Kerrie blad (curry leaf) Hoe heet het?
Kerrieblad, kerrieblaadjes, curry blad, curry leaves, sweet neem leaves, karipatta (India), Daun kari (Indonesië), Murraya koenigii / Bergera koenigii / Chalcas koenigii (L), zoete neem (Suriname).

Wat is het?
Curry leaves zijn de blaadjes van een speciale boom uit India, Pakistan en Sri Lanka. Ondanks de naam hebben kerrieblaadjes weinig van doen met kerriepoeder. Kerriepoeder is een mengsel van allerlei specerijen zoals komijn, koriander en fenegriek. Curryblaadjes ruiken warm & kruidig en passen perfect in curry gerechten.

Hoe te gebruiken?
Verse blaadjes waren in Nederland amper te vinden mede omdat er een tijdlang een importverbod gold voor curryblaadjes uit landen waar die besmet kunnen zijn met de hier nog onbekende Yellow Dragon Disease Bacterie. Deze bacterie maakt citrusbomen ziek. Maar tegenwoordig (anno 2023) worden er veel curryblaadjes geteeld in Europa (Spanje), dus dat probleem is er niet meer. Je vindt ze bij de grotere Aziatische supermarkten en natuurlijk bij Indiaas gespecialeerde toko’s. Als curryblaadjes nog jong en fris zijn kunnen ze als smaakmaker op het einde van een gerecht worden toegevoegd (ik zag Jamie Oliver dat ooit doen), maar meestal zijn de blaadjes al wat ouder en taaier en dus minder lekker om op te eten. In dunne reepjes snijden kan al wat helpen en er voor het eten weer uitvissen ook. Traditioneel worden ze vaak samen met bijvoorbeeld mosterdzaadjes in het begin van een recept in de hete olie gebakken. Gedroogde blaadjes zijn wel te vinden, maar de moeite niet waard, laat ze dan liever weg in een recept. Verse blaadjes gaan snel achteruit, maar invriezen is een optie. Je kunt te tegenwoordig ook wel ingevroren kopen bij de toko.

Tips, weetjes & recepten

  • Niet verwarren met de kerrie-plant (Helichrysum italicum) die rond de Middellandse zee groeit. Die curry-plant is onbekend in India. En ook rond de Middellandse zee gebruiken ze ‘m niet of amper in de keuken.
  • Zaden of plantjes zijn wel (online) te vinden, bijvoorbeeld bij: www.happyexotics.com. Schijnt het best goed te doen in een pot op je terras.
  • Lees uitgebreid verder op Katzer’s page: curry leaves

Wat en waar is er te koop? (klik hier)

Kerriepoeder (curry powder)

Kerrie poederKerrie of kerriepoeder is mengsel van verschillende specerijen. Er bestaat geen vaststaand of authentiek recept, het verschilt per land, regio of zelfs familie. In warmere oorden zit er vaak meer chilipoeder in en is het mengsel dus roder van kleur. In Nederland kennen we vooral kerrie djawa, een mengsel uit de Indische keuken en tegenwoordig ook hindoestaanse kerrie, uit de Surinaamse keuken. Uit India is de Kerrie Madras beroemd.

In de basis zit vaak komijnzaad, korianderzaad, zwarte peper, gedroogde chili, bruin mosterdzaad en fenegriekzaad, maar de variaties zijn eindeloos: kurkuma, gedroogde gember, ajowan, venkel, salamblad, piment, kruidnagel, kardemom, kaneel en meer.
Hieronder een kleine verzameling kerrie recepten:

Klik om verder te lezen

Mosterdzaad (geel, bruin of zwart)

Yellow, Brown and Black Mustard seeds
Hoe heet het?
Eigenlijk zijn er drie soorten mosterdzaad:
* wit/geel mosterdzaad (Brassica hirta/alba)
* bruin/sarepta mosterdzaad (Brassica juncea)
* zwart mosterdzaad (Brassica nigra)

Wat is het?
Mosterdzaadjes zijn de mooie ronde zaadjes van verschillende planten uit het geslacht Brassica. In Europa vooral gebruikt om mosterd van te maken. Mosterdzaad heeft onbewerkt amper smaak. De scherpe smaak komt pas vrij nadat het gekneusd wordt en vermengd met water. Zwarte mosterdzaadjes zijn iets groter dan bruine mosterdzaadjes en smaken iets scherper/pittiger.

MosterdzaadHoe te gebruiken?
In de Indiase keuken wordt zwart of bruin mosterdzaad vaak een paar tellen in hete olie getoast voordat de overige ingrediënten in de pan gaan. Die techniek heet “Tarka”. Mosterdzaad is dan eerder kruidig en nootachtig dan scherp. Verder is mosterdzaad vaak onderdeel van allerlei kruidenmengsels, masala’s en kerriepoeders. Koel, droog en luchtdicht nog maanden zo niet jaren te bewaren.

MosterdzaadTips, weetjes & recepten

  • Recept met geel mosterdzaad: je eigen cajun kruiden mengen
    Recept met bruin mosterdzaad: zalm curry (van Madhur Jaffrey)
  • Zwart mosterdzaad is eigenlijk alleen handmatig te oogsten en kom je daarom niet vaak tegen in de schappen, al is het toch wel te krijgen bij Indiase toko’s. Gelukkig lijkt het erg op bruin mosterdzaad dat veel makkelijker te vinden is, alleen een ietsiepietsie milder smaakt.
  • In sommige vertaalde Indiase recepten staat dat je bruin mosterdzaad gerust kunt vervangen door geel mosterdzaad, maar ik zou dat echt nooit doen. Andersom wel.
  • In India gebruikt men ook vaak mosterdolie. Rauw (in vinaigrettes) smaakt die pittig en scherp, bij verhitting smaakt ze zoet en nootachtig.
  • Zie ook de post over: Japanse mosterd (wa-garashi) of voor veel meer informatie over mosterd: mosterdplanten.blogspot.com

Wat is er te koop? (klik hier)

Verschil komijn, karwij, venkel, anijs enzo

Komijn, karwij, kummel, anijs, venkel, het valt soms niet mee om al die zaadjes uit elkaar te houden. Zeker als er dan ook nog zwarte komijn blijkt te bestaan of zoiets als ajowan. Ze lijken ook zo op elkaar, wat niet gek is want ze behoren tot dezelfde familie: de schermbloemenfamilie.

Verschil Karwij, komijn, anijs, ajowan, venkel

Hierboven zie je de verschillen.
Hieronder lees je de verschillen: klik om verder te lezen…

Djinten (komijnzaad)

djinten of komijnHoe heet het?
Komijn, komijnzaad, djinten, djintan, djienten, jinten, cumin (GB), jintan (Indonesië), Jira / Jeera (India), keomin / 커민 (Korea), kumin / クミン (Japan), Thì là ai cập (Vietnam), Thian-khao / เทียนขาว (Thailand), zī rán / 孜然 (China).

Wat is het?
Djinten of komijn is een plant uit de schermbloemen familie, zusje van bijvoorbeeld anijs, karwij en venkel. We gebruiken eigenlijk alleen de zaadjes. Onmisbaar in de Indonesische en Indiase keuken, maar ook daarbuiten wordt het veel gebruikt. Oerhollands is de komijnenkaas.

Hoe te gebruiken?
Hele zaadjes eerst licht roosteren, niet te lang, anders worden ze bitter. Daarna heel, gekneusd of gemalen gebruiken. Je kunt ook reeds gemalen komijn kopen, reuze handig, maar die verliest wel snel geur en smaak. Hele zaadjes zijn (uiteraard luchtdicht) veel langer houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)