Zelf likeur maken is een fluitje van een cent, je koopt een fles brandewijn of wodka, voegt suiker en smaakmakers toe en wacht een paar weken. Meer is het niet. De kunst is natuurlijk de lekkerste smaakcombinaties te verzinnen en ik denk dat citroengras & gember een match made in heaven is. Drink het puur, on the rocks, verwerk het in desserts, of maak er een Kir Royale mee: een bodempje Citroengras & Gember likeur in een champagneflûte, aangevuld met een lekkere bubbelwijn (cava, prosecco, champagne, net wat je wilt). Een bijzonder begin van een mooie, Aziatische maaltijd. Of gewoon zomaar, omdat je er zo blij van wordt….
Categorie archief: Snacks, snoep, thee enzo
Hoe heet het?
Matcha / maccha / 抹茶 (letterlijk: fijn poederthee), Japanse groene thee, groene theepoeder, green tea powder.
Wat is het?
Matcha is een Japanse theesoort waarvoor theestruiken een paar weken voor de pluk overspannen worden met meterslange zonneschermen waardoor ze extra chlorofyl aanmaken en de blaadjes dus extra groen, gezond en smaakvol worden. De blaadjes worden gedroogd en fijngemalen en je drinkt dus eerder een soort gemalen theeblaadjessoep dan een aftreksel zoals we normaal met thee gewend zijn. Matcha smaakt een beetje bitter en hooiig en zal voor veel Westerlingen even wennen zijn. In Japan is het de ultieme thee.
Hoe te gebruiken?
In Japan heeft men het zetten van matcha thee verheven tot kunstvorm, maar waar het op neerkomt is dat je ±60 ml water aan de kook brengt, terug laat koelen tot ±80°C en dit in een voorverwarmde theekom giet met daarin ongeveer een halve theelepel (± 1 gram) matcha. Dit klop je flink door met een soort scheerkwast van bamboe (chasen). De thee moet zijdenzacht en een beetje schuimig zijn. In het Westen is matcha ondertussen beter bekend door het gebruik als bijzondere en natuurlijke smaak- en kleurstof in bijvoorbeeld soba noodles, mochi, roomijs, meringues, cake, creme brulee, etc. Ook hiervoor geldt dat Westerlingen vaak even moeten wennen aan de smaak. Goede matcha is niet goedkoop en gebruik je dus liefst binnen een paar maanden/weken na aankoop.
Tips, weetjes & recepten
- Let op, er is nogal wat nep matcha op de markt. Koop matcha op een vertrouwd adres. Groene thee poeder is niet per definitie matcha.
- Kort filmpje: Hoe maak je een kopje matcha thee
Lang filmpje: ”alles” over matcha (engels) - Recept: zelf matcha roomijs maken
- Tip: zeef de matcha door een theezeefje om klontjes te voorkomen.
Hoe heet het?
Sencha / 煎茶, Japanse groene thee, sencha silver.
Wat is het?
Sencha is de meest gedronken theesoort in Japan die in tegenstelling tot de ons meer bekende zwarte thee niet gefermenteerd/ geöxideerd, maar vrij snel na het plukken kort gestoomd om oxidatie juist tegen te gaan. Daarna worden de blaadjes tot typische platte naaldjes gerold en gedroogd. De beste sencha wordt vroeg in de lente geplukt en noemt men shincha / 新茶 (nieuwe thee), ook wel ichibancha (1e pluk) genoemd.
Daarna komt nibancha (2e pluk), sanbancha (3e pluk) en kocha (vorig jaar). Sencha smaakt een beetje grassig en ook een beetje bitter. Hoe ouder de thee en hoe heter het water dat je gebruikt, hoe bitterder/wranger.
Hoe te gebruiken?
Sencha hoort van hele theeblaadjes gemaakt te zijn: gebruik 3 gram sencha (dat is ongeveer 2 theelepels) per kopje van 90ml water, maar minder als je van slappe thee houdt. Het water moet gekookt hebben, maar kan je daarna beter af laten koelen tot 80°C voor je het gebruikt. Laat 2-3 minuten trekken. In de zomer is koude sencha ook lekker. Sencha bewaar je donker en droog en consumeer je het liefst binnen 3 maanden.
Tips, weetjes & recepten
- Niet verwarren met: matcha.
Klik hier voor alle (reeds besproken): theesoorten op een rijtje. - Van alle theesoorten bevat sencha de meeste anti-oxidanten en wordt daarom als zeer gezond bestempeld.
Hoe heet het?
Jiǎozi /jiaozi / 饺子 (China), gyōza / gyoza / ギョーザ / ギョウザ (Japan), Chinese dumplings, Chinese ravioli, potstickers.
Wat is het?
Jiaozi zijn dichtgevouwen deeglapjes gemaakt van bloem, water en een snufje zout, gevuld met een mengsel van kleingehakte groenten en/of champignons, vlees, vis of tofu. In heel China eet men jiaozi op oudejaarsavond onder andere omdat de vorm aan goudklompjes doet denken en ze dus symbool staan voor financiële voorspoed. In Noord China eet men jiaozi het hele jaar door, als ontbijt, lunch of diner, als bijgerecht of hoofdmaaltijd, in gespecialiseerde jiaozi-restaurantjes en vaak ook gewoon zelfgemaakt, thuis.
Hoe te gebruiken?
Er zijn 3 manieren om jiaozi klaar te maken:
* Koken in ruim water (shuǐjiǎo, 水餃)
* Stomen (zhēngjiǎo, 蒸餃)
* In een koekenpan bakken (guōtiē, 鍋貼)
Voor deze laatste zogenaamde “potstickers” bak je de dumplings eerst eventjes in een hete koekenpan met een beetje olie bruin, giet er daarna een klein laagje water bij, leg de deksel op de pan en stoom de jiaozi gaar. Laat het water verdampen. Als de onderkant een mooi bruin korstje heeft serveren met een of meerdere dipsausjes. Vanwege het in vergelijking met andere dumplings redelijk dikke, ietwat melige deeg en de vaak neutrale vulling zijn hier sterk smakende dipsausjes favoriet. Vooral Yin-Yin-saus.
Tips, weetjes & recepten
- Bekijk ook de post met: Chinese dipsausjes
- Ons recept: zelf jiaozi maken of mbv kant-en-klare velletjes. Maar lees dan eerst de posts over : jiaozi velletjes of die over: wonton velletjes
- Lees veel meer over jiaozi op wiki: jiaozi (Engels)
- In Japan zijn ze ook dol op jiaozi, alleen noemt men ze daar gyoza, maakt men het velletje vaak iets dunner en worden ze vaker gebakken dan gestoomd. Verder verschillen ze niet veel van Chinese jiaozi. Kijk, Japanse potstickers:
Binnenkort is het weer Chinees Nieuwjaar en zoals het in veel Nederlandse gezinnen traditie is om met Oudjaar oliebollen te bakken, zo maakt men in China jiaozi. Moeilijk is het niet, maar het is een karweitje dat je beter met meerdere mensen klaart. Eerst maak je samen het deeg en de vulling, daarna rolt eentje de deegvelletjes, een ander legt er vulling op en de laatste vouwt ze dicht. Voor het gemak kun je de jiaozi-velletjes ook kant-en-klaar kopen, maar de vulling maak je natuurlijk zelf. Het meest voorkomend is een vulling van varkensgehakt met Chinese kool, maar feitelijk kun je ze vullen met wat je maar wilt.
Hoe heet het?
Gepofte rijst, plofrijst, puffed rice, Bengal biscuits, rice krispies, murmure / murmura / parmal / laee / laiyaa / muri / mumra / mamra (India), Pori / Malaru (Maleisië), kra (Indonesië).
Wat is het?
Gepofte rijst is rauwe rijst die met een klein beetje vocht in een afgesloten ketel verwarmd wordt en onder grote druk gebracht. Bij het openen van de ketel poft of beter gezegd ontploft de rijst tot wel 4 keer zijn eigen grootte (zie: spectaculair filmpje). In primitievere tijden/regio’s wordt vochtig gemaakte rijst in een gloeiendhete wok met gloeiendheet zand gemengd tot het popt en daarna gezeefd zodat je alleen de rijst overhoudt. (zie: illustratief filmpje)
Hoe te gebruiken?
Op zich is het zo uit de verpakking te eten, bijvoorbeeld ‘s ochtends in een kom melk of yoghurt, maar echt lekker is dat niet. Je kunt er ook je eigen cruesli-achtige (chocolade) repen of je eigen rice cakes mee maken. Of omschudden met een scheutje olie en wat kruiden (bijv. chaat masala, sichuanpeperzout of shichimi togarashi) en op middelhoog vuur of in de oven krokant te bakken. Lekker om te snacken of als crunchy toevoeging aan een gerecht. In India bestaan er vele ontbijtrecepten waarbij de rijst soms eerst in water geweekt wordt. Na openen, koel en luchtdicht nog maanden/jaren te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Aangepaste methode om thuis rijst te poffen: kook de rijst zoals gebruikelijk gaar, spreid op een dienblad en laat minstens 24 uur aan de lucht drogen. Verhit een pan olie tot rookpunt (in het filmpje zeggen ze 600F/315°C, dat lijkt me gevaarlijk heet, elders spreekt men van 191°C), doe een klein handje rijst in een stalen zeef en laat die een paar seconden of langer in de olie zakken tot het ploft en klaar. (zie: filmpje). Let op, met deze methode krijg je geen mooi, egaal gepoft korreltje, maar een veel grilliger gevormd korreltje.
- Filmpje met een heleboel (snack) recepten met: gepofte rijst.
- Indiaas recept: puffed rice upma (ontbijtrecept waarbij de rijst geweekt wordt)
Bij de toko koop verkopen ze frietsticks, dezelfde als in het chipsvak van de supermarkt, maar dan ongezouten. Het voordeel is dat je ze zelf kunt kruiden. Gewoon met Sichuan gunpowder, garam masala, kerriepoeder of een eigen kruidenmengsel. Maar het lekkerste is toch deze sambal goreng kering kentang! Spicy, sweet & sticky. En helemaal niet moeilijk te maken.
Soms maak ik een rondje rommelmarkt, hier om de hoek op het Heemraadsplein in Rotterdam en op een dag kwam ik daar zomaar een “sev pers” tegen. Niet dat ik meteen wist wat het was, maar het ding intrigeerde me en voor vijf euro kon ik het niet laten liggen. De verkoopster meende dat het iets met pepers malen te maken had, maar dat vond ik niet erg aannemelijk. Thuis kwam ik er al snel achter dat het persje bedoeld is om een Indiase snack mee te maken: de dunne sliertjes links op de foto noemt men sev, die dikke stervormige slierten rechts murukku of murukulu. Een redelijk stevig beslag, meestal op basis van kikkererwtenmeel met allerlei geurige specerijen wordt boven een pan hete olie in sliertjes geperst en een paar minuten later heb je je eigen, unieke zoutjes. Simpel, lekker en weer eens wat anders dan borrelnootjes en chips.
Hoe heet het?
Gedroogde inktvis strips, gedroogde inktvis snack, dried shredded squid, muc kho / mực khô (Thailand), surume / スルメ (Japan), ojingeochae / 오징어채 (Korea), yóuyú sī / 魷魚絲 (China)
Wat is het?
Inktvis wordt kort gegaard, dan op smaak gebracht met zout, suiker en andere smaakmakers, een paar weken gedroogd, kort verhit, in reepjes gescheurd en een tweede maal te drogen gelegd. Het resultaat zijn gelige, droge, sliertjes inktvis die een lekker hartige, vissige smaak hebben, maar niet te vissig.
Hoe te gebruiken?
De gedroogde sliertjes inktvis kun je zo, kant-en-klaar uit het zakje opsnoepen. Lekker bij borrel of biertje. In Korea brengt men het op smaak met een pittig sausje en serveert het als bijgerechtje genaamd ojingeochae muchim. Je zou het ook mee kunnen meestoven in soep of stoofschotel. Vaak buiten de koeling te vinden in de toko, hoewel op de verpakking wordt aangeraden de inktvis koel te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Ook in Rusland of Hawaii zijn ze gek op deze gedroogde inktvis als snack bij de borrel.
- Koreaans recept: ojingeochae muchim (gedroogde inktvis in pittige, koreaanse chilisaus
Andere posts over gedroogde vis enzo:
Hoe heet het?
• rozenwater, rozenextract (rose water)
• rozensiroop (rose syrup)
• rozen essence (rose essence)
Wat is het?
Rozenwater is het destillaat dat overblijft bij de productie van etherische rozenolie. Het is een puur en zuiver product, gemaakt van de rozenbloemblaadjes. Rozen essence is de synthetische versie daarvan: nep dus, namaak. Rozensiroop is suikerwater met een beetje rozenwater en rode kleurstof. Rozenwater wordt veel in Arabische en Indiase, zoete lekkernijen gebruikt. Rozensiroop in tropische drankjes en desserts.
Hoe te gebruiken?
De siroop gebruik je net als aanmaaklimonade: de richtlijn is 1 deel siroop op 6 delen water (of melk of jus d’orange of zo). Van het rozenwater gebruik je veel minder: enkele druppels tot een theelepel is vaak al genoeg. Pas ermee op, want het is gauw teveel en dan associeer je je gerecht meer met de klerenkast van oma dan met iets dat je in je mond wilt stoppen. Wantrouw recepten waarin men meer dan een eetlepel rozenwater gebruikt. Van rose essence gebruik je zeker nooit meer dan een paar druppels. Rozenwater en essence zijn nog jaren buiten de koelkast te bewaren, rozensiroop, na openen in de koelkast.
Tips, weetjes & recepten
- In veel recepten worden de rozenwater en rozensiroop nogal eens met elkaar verward. Aan de hoeveelheden in of de oorsprong van het recept kun je meestal wel aflezen welke ze bedoelen.
- Recept: Merengues met rozenwater
- Niet verwarren met het rozenwater dat je koopt bij de drogist. Dat is meer een parfum of lotion en zeker niet bedoeld voor consumptie.
- Hou je niet zo van de parfumachtige smaak van rozenwater, dan kun je het in een recept vaak moeiteloos vervangen door oranjebloesemwater. Eigenlijk hetzelfde, alleen niet van rozenblaadjes, maar van oranjebloesem
Hoe heet het?
Tapioca parels, Japanse parels, tapioca korrels, tapioca pearls, boba, sabudana (India), bột báng (Vietnam), saku / sakoo (Thailand), tapioka peol / 타피오카 펄 (Korea), tapioka paru / パール (Japan), xī mǐ / 西米 (China)
Wat is het?
De op tempex balletjes lijkende tapioca parels worden gemaakt van het zetmeel dat wordt gewonnen uit de cassave wortelknol. Ze zijn er in verschillende maten en kleuren. De kleinere pareltjes worden vaker gebruikt in desserts, de grotere vaker in drankjes zoals bubble tea. In India verwerkt men ze ook in bepaalde viscurries. Moderne chefs gebruiken ze steeds vaker in hartige gerechten, zoals Thomas Keller in zijn Oysters and Pearls. Ongekookt zijn de parels ondoorzichtig en hard, gekookt zijn ze doorzichtig en chewy. Ze smaken helemaal nergens naar, het gaat puur om de textuur en het grappige uiterlijk.
Hoe te gebruiken?
Nooit opzetten in koud water, want dan lossen ze (gedeeltelijk) op. De parels in zeer ruim kokend water met een snufje zout koken tot ze doorzichtig zijn. Bij kleine pareltjes duurt dat ongeveer 20 minuten, bij grotere parels soms wel anderhalf uur. Spoel er een paar af om te testen of ze goed zijn. Dan in een zeef afgieten, goed koud afspoelen en mengen met een siroopje, op smaak gebrachte kokosmelk of iets anders lekkers. De parels worden ook wel in afgepast suikerwater gekookt dat niet wordt afgegoten, het resultaat is een meer stijfselpapachtige pudding. Ongekookte parels zijn lang houdbaar. Gekookt en gekoeld ongeveer drie dagen.
Tips, weetjes & recepten
- In Nieuw Guinea en de Molukken worden vergelijkbare parels gemaakt van sago (saksak, sagu). Sago is het zetmeel dat wordt gewonnen uit de kern van de stam van de sagopalmboom. In recepten zijn tapioca parels en sago parels onderling verwisselbaar.
- Bijnamen: frog spawn (kikkerdril) en fish eyes & glue (vissenogen met lijm).
- In de toko vind je tegenwoordig ook tapioca in andere vormen: sticks, cubes, flakes, whatever. Gewoon op dezelfde manier te bereiden als de parels.
- Zoek je die grote, zwarte tapioca parels? Die worden pas bij het koken zwart, ongekookt zijn ze (licht)bruin. (zie bij wat is er te koop)
- Zoet recept: 200ml kokosmelk, 1 vanillepeul, 1 spriet sereh en 75g (palm)suiker even laten sudderen tot de suiker is opgelost. Af laten koelen en mengen met gegaarde tapiocaparels. Serveren met blokjes tropisch fruit naar keuze.
- Hartig recept: Sobanoedel salade met groene matcha parels
Hoe heet het?
Aduki / adzuki / azuki / asuki boon, rode boontjes, red beans, red cowpeas, Tiensin red beans, hóngdòu / 紅豆 / chìdòu / 赤豆 (China), azuki / アズキ / 小豆 (Japan), pat / 팥 (Korea), đậu đỏ (Vietnam), red chori / ravaa’n (India)
Wat is het?
Aduki boontjes zijn de roodbruine, gedroogde boontjes van de eenjarige klimplant Vigna angularis (L). Aduki boontjes zijn kleiner en minder langwerpig dan bijvoorbeeld bruine bonen of kidneybonen. Er bestaan er ook witte, zwarte, grijze en gevlekte aduki bonen, maar de meesten zijn toch rood. Ze smaken notig & zoetig en worden in heel Azië voornamelijk in zoete snacks en desserts gegeten. In het Westen (met name door vegetariërs) net als andere peulvruchten ook in hartige gerechten.
Hoe te gebruiken?
Gedroogde adukibonen worden minstens 24 uur geweekt in ruim koud water en daarna gaar gekookt in schoon water met behoorlijk wat suiker en een snufje zout. Hierna kun je ze heel laten (tsubu-an), grof prakken (tsubushi-an) of van velletjes ontdoen en helemaal fijn malen (koshi-an). Dat laatste is veel werk en daarom kun je in iedere toko wel kant-en-klare zoete bonenpasta kopen. Adukibonen kun je net als groene mungboontjes ook laten ontkiemen als een variant op taugé.
Tips, weetjes & recepten
- Uitgebreide uitleg (engels) over het : zelf maken van zoete bonenpasta. (conventioneel of met de snelkookpan)
- Klassiek recept (engels): sesam balletjes van kleefrijstdeeg met rode bonenpasta vulling
- Tip: omdat het voor rode bonenpasta niet uitmaakt als je bonen “kapot” koken, is voorweken niet perse noodzakelijk.
- Let op: zoete bonenpasta (gemaakt van adukibonen) niet verwarren met zoete bonensaus (gefermenteerd en gemaakt van sojabonen)
Hoe heet het?
Arrack of arak, coconut arrack, Ceylon arrack, Very Special Old Arrack.
Wat is het?
Arrack is een gedistilleerde drank (33%-50% alc) uit Sri Lanka, volgens eeuwenoude tradities gemaakt. Elke morgen klimmen zogenaamde “tappers” via touwen van palm naar palm (zie foto hieronder) om het zoete, witte sap uit de ongeopende bloemknoppen van de kokospalm te verzamelen. Dit vocht begint vrijwel meteen te fermenteren (<4% alc), het heet dan “toddy” of palmwijn en wordt in grote delen van Azië en Afrika zo gedronken. Voor het maken van arrack verzamelt men de toddy binnen 3 tot 4 uur in houten vaten en distilleert er binnen 24 uur (in twee stappen) een destillaat van dat men daarna nog jaren op hout laat rijpen om op smaak te laten komen.
Hoe te gebruiken?
De smaak van kokos haal je er niet uit, het smaakt eerder gewoon naar whiskey en misschien ook een beetje naar rum, maar met een heel eigen karakter. Natuurlijk wel afhankelijk van de kwaliteit. Je drinkt het zoals je whiskey drinkt of gebruikt het in cocktails in plaats van whiskey of rum. In Sri Lanka zelf mixt men het graag met gemberbier. Goede arrack is praktisch onbeperkt houdbaar.
Tips, weetjes & recepten
- Arrack komt er in 3 verschillende kwaliteiten: Common, Premium Clear en Premium Aged. Die laatste kwaliteit rijpt soms wel 15 jaar op speciale vaten van Halmilla hout.
- Niet verwarren met “Batavia arak” uit Indonesië, een distillaat (60–70%) uit suikerriet. Ook niet verwarren met de anijsdrank “arak” (50-63%) uit het Midden-Oosten. En niet verwarren met “arak” uit Mongolië, een drank van gefermenteerde paardenmelk (2%).
Hoe heet het?
Gecondenseerde melk, sweetened condensed milk. Tegenwoordig is er ook : gecondenseerde kokosmelk, sweetened condensed coconut milk.
Wat is het?
Gecondenseerde melk is koemelk of kokosmelk waar men suiker aan heeft toegevoegd en water aan heeft onttrokken. Wat overblijft is een dikke, plakkerige, lichtgele substantie die ingeblikt jaren buiten de koelkast te bewaren is. Heel handig in warme landen en daar dus bij iedereen bekend en populair. In Nederland zijn we altijd verwend geweest met verse melk en is/was het minder bekend.
Hoe te gebruiken?
Aangelengd met water in recepten gebruiken in plaats van verse melk of onverdund in thee en koffie in plaats van (koffie)melk, maar leuker is om er “Dulce de Leche” van te maken, een toffee/caramelachtige saus. Zet een dicht blikje ruim onder water in een diepe pan en laat 3 tot 4 uur zachtjes koken. Hoe langer, hoe donkerder van kleur en hoe steviger het wordt. Een half uurtje, wederom compleet ondergedompeld in de snelkookpan kan ook. Laat het blikje daarna ongeopend rustig afkoelen. Wat je zeker niet moet doen: blikje boven water uit laten steken (=ontploffingsgevaar), blikje nog warm openmaken (=verbrandingsgevaar), blikje in koud water snel af willen laten koelen (=ontploffingsgevaar). Eenmaal aangebroken in de koelkast nog wel een aantal dagen houdbaar, maar geen weken/maanden. Onaangebroken in de kast langer dan de THT-datum.
Tips, weetjes & recepten
- Dulce de leche combineert goed met banaan, chocola, noten en bastognekoeken. Ook lekker: verwarmen met een scheut whiskey en een schep cacaopoeder. Of een snufje kruidnagel!
- Recepten: Nigella’s chocolade met pistache fudge, Yvette van Boven’s banoffee pie, Mijnheer Wateetons’ huisgemaakte chocoladepasta en Ching’s mangopudding.
- Of hartig recept: Hongkong style kerriecurry met varkensvlees
- Let op: er zijn ook blikjes ongezoete gecondenseerde melk op de markt, die heten “evaporated milk”, in goed Nederlands “koffiemelk”. Die krijg je niet gecarameliseerd al laat je ze 2 dagen koken.
Wat is er te koop? En hoe maak je makkelijk bananenijs? (klik hier)
In China zijn gecarameliseerde walnoten gewoon te koop in de supermarkt, voorverpakt of in grote zelf-schep-bakken. Heerlijk zoet en super knapperig, geen spoor van de bittere smaak die walnoten soms kunnen hebben. Lekker in toetjes en gebak of in hartige gerechten als een warme geitenkaassalade of de in Amerika populaire “honey walnut prawns”. Maar zo’n potje walnoten is ook leuk om iemand cadeau te doen, vandaar dat dit mijn bijdrage is voor het Foodblogevent van december dat deze maand het thema “culinaire cadeautjes” heeft gekregen en verzorgd wordt door Joyce van foodblog The Fat Judge.
Hoe heet het?
Betelnoot, arekanoot, arecanoot, areca nut, betel nut, pinang (Indonesië), supari (India), mahk (Thailand), cau (Vietnam), bīnláng / 槟榔 (China).
Wat is het?
Betelnoot is het steenvruchtje (eigenlijk geen noot dus) van de van oorsprong Indonesische palmboom met de Latijnse naam Areca catechu. Ik zou zeggen de arekanoot van de arekapalm maar omdat dit nootje vaak wordt gekauwd met het blad van de betelplant wordt het heel verwarrend de betelnoot van de betelpalm genoemd. Betelnoot is bitter en heeft een licht stimulerende werking, een beetje als een sterke kop koffie. Jammer genoeg is het ook kankerverwekkend, heeft het een verwoestend effect op je tanden en is er nog een hele waslijst aan nare bijwerkingen. Ik durfde het niet te proeven.
Hoe te gebruiken?
Betelnootjes worden niet gegeten, maar gekauwd of beter gezegd gepruimd. Gewikkeld in een betelblad, samen met wat smaakmakers want betelnoot en betelblad zijn eigenlijk vies. Eenmaal vermengd met speeksel komen de werkzame stoffen vrij maar ook een dieprode kleurstof die de mond griezelig rood kleurt. (zie: foto’s) Na een tijdje kauwen wordt het pakketje uitgespuugd. Gedroogde schijfjes betelnoot zijn maanden/jaren te bewaren
Tips, weetjes & recepten
Weer eens iets anders dan dat bakje kroepoek of cassave chips aan het begin van een rijsttafel of bij een borrel, deze grappige wafelkussentjes gemaakt van aardappelmeel en tapiocameel. Een paar seconden frituren in olie van zo’n 180°C en dan goed uitschudden.
Geef er je eigen twist aan door ze terwijl ze nog warm zijn op smaak te brengen met een specerijenmengseltje. Ik probeerde:
* sichuanpeperzout (oftwel Chinese gunpowder)
* hot curry madras met zout
* cayennepeper met zout
* garam masala met zout
Die met sichuanpeperzout was veruit favoriet! Maar ja, ik ben nu eenmaal gek op sichuanpeper.
Hoe heet het?
Shaoxing rijstwijn, Shaohsing rijstwijn, Chinese rijstwijn, Shàoxīng jiŭ / 绍兴酒 / 紹興酒 of Hua Tiao Chiew / 花雕酒.
Wat is het?
De bekendste van alle Chinese rijstwijnen komt uit Shaoxing, zo’n 160 km onder Shanghai. Gestoomde rijst laat men in grote ketels samen met een startercultuur (Jiu Mu, letterlijk: Rijstwijn Moeder) een paar weken tot maanden fermenteren. Dan wordt de “rijst-smurrie” geperst en hou je rijstwijn over. Die wordt helder gemaakt, op kleur gebracht met caramel en gepasteuriseerd (kort verhit) om het fermentatieproces te stoppen om daarna in kleine kruiken buiten, onder invloed van de seizoenen een jaartje te rijpen.
Hoe te gebruiken?
Een goede shaoxing rijstwijn kun je natuurlijk gewoon drinken. Eventueel verwarmd, net als sake. In de keuken wordt het veel gebruikt om eventuele nare geurtjes van vis of vlees te neutraliseren. Gewoon even kort “marineren” in een beetje rijstwijn is genoeg. Maar een scheutje om op het eind mee af te blussen is ook lekker en geeft je vlees net dat Aziatische tintje. Verder vind je Shaoxing rijstwijn in allerlei marinades, soepen, noem maar op. Echt onmisbaar in de Chinese keuken. Een fles shaoxing rijstwijn is gewoon buiten de koelkast onbeperkt houdbaar, zeker als je er alleen mee kookt.
Tips, weetjes & recepten
- Recept: dronken kip
- Voor wie echt het naadje van de kous wil weten staat er een enorm uitgebreid document online: Grandiose Survey of Chinese Alcoholic Drinks and Beverages.
- Let op dat de ene shaoxing rijstwijn de andere niet is. Lees meer daarover in de post over : namaak producten
- Zie alle besproken: rijstwijnen op een rijtje.
Hoe heet het?
Sake, Japanse rijstwijn of rijstewijn, seishu, nihonshu 日本酒
Wat is het?
Sake is een alcoholhoudende drank die wordt gemaakt door rijst te laten fermenteren, niet distilleren. Rijstbier zou dus een betere naam zijn dan rijstwijn, want het productieproces lijkt meer op dat van bier dan op dat van wijn. En net als met bier zijn er vele soorten, in vele kwaliteiten. Aan sommige wordt nog extra alcohol of suiker toegevoegd. Het alcholpercentage kan varieren tussen de 13,5% en 19%. De smaak is misschien een beetje vergelijkbaar met die van sherry, maar eigenlijk zijn er teveel varianten om daar een duidelijke uitspraak over te doen.
Hoe te gebruiken?
Afhankelijk van de soort sake, de tijd van het jaar en de voorkeur van de drinker wordt die koud, op kamertemperatuur, warm of heet gedronken. Verder wordt sake veel gebruikt in de Japanse keuken, in marinades, soepen en sauzen. Eenmaal aangebroken bewaar ik ‘m nog maanden, zo niet jaren, buiten de koelkast. Echte sake-kenners zullen er misschien van gruwen, maar voor een “kookwijn” geloof ik dat het best kan.
Tips, weetjes & recepten
- Het woord “sake” betekent in Japan letterlijk “[alcoholhoudende] drank”, het is dus een verzamelnaam. Dat wat wij sake noemen heet er nihonshu. Dan weet je waarom ze je raar aankijken als je in Japan om sake vraagt.
- Ik gebruik sake eigenlijk alleen in de keuken en daarvoor is die van Gekkeikan prima geschikt. Japanse toko’s verkopen vaak ook iets goedkopere “cooking sake”. Voor meer informatie over echte kwaliteitssake verwijs ik naar: sake.nl
- Niet verwarren met: mirin. Dat is een Japanse, zoete rijstwijn.
- Zie alle besproken: rijstwijnen op een rijtje.