Hoe heet het?
Chayote of chayotte, Sechium edule (L), christophene, vegetable pear, pear squash, mango squash, mirliton, choko (Australië), chow chow / cho-cho / iskut (India), iskush (Nepal), su su / trai su (Vietnam), fak maeo (Thailand), hayatouri (Japan), labu siam / laboe siam / waluh jipang (Indonesië), hé zhǎng guā / 合掌瓜 (China).
Wat is het?
Chayote is een peervormige, gif-groene vrucht met diepe rimpels zoals Gordon Ramsay die had voordat hij de botox ontdekte. Uit de Cucurbitaceae-familie, dus zusje van de meloen, komkommer en courgette, oorspronkelijk uit Midden-Amerika, maar nu ook in Azië populair. De vrucht wordt onrijp geplukt en gegeten, heeft weinig smaak en de textuur zitten tussen een aardappel en komkommer in. Doet het vast goed bij kinderen.
Hoe te gebruiken?
Lekker in lichte, zomerse soepjes, gewoon in blokjes een paar minuutjes meekoken. Rauw door salades kan ook. Of in smalle reepjes door een roerbakgerecht. Schillen kan maar alleen even wassen kan ook. De pit kun je eventueel ook eten. Zoek gave, stevige exemplaren zonder beschadigingen en plekjes. In de koelkast nog wel een week of zelfs twee te bewaren, maar als je een kelder hebt is dat beter.
Tips, weetjes & recepten
- Eventueel vervangen door: wintermeloen.
- Chayote blijkt ook een goede vervanger voor groene mango en groene papaya in salades. Bijvoorbeeld: wortel & chayote salade.
- Warm recept: Chayote met maïskaasvulling
- De wortels, stelen, zaden en jonge blaadjes van deze plant zijn allemaal eetbaar. Vooral in Taiwan zijn ze dol op geroerbakte scheuten: 龍鬚菜.
- Klik hier voor een overzicht: andere leden uit de komkommerfamilie
Wat is er zoal te koop?
merk: los op de groente afdeling land van herkomst: niet bekend etiket: labu siam prijsindicatie: € 1,80 p/stuk |
Interessant, ik heb dit nooit gezien in Singapore of Maleisie. Ik dacht dat het “guava” is. Wat is de smaak? Zoet?
Ik dacht ook altijd dat het guave was als ik ze zag liggen! Maar dat is het dus echt niet. En nee, het is absoluut niet zoet. Het heeft niet zoveel smaak eigenlijk, het gaat meer om de crunch.
Ik ben een paar keer in Sikkim geweest en daar heeft ieder huis zijn eigen “iskoes” plant. Iskoes is de Nepalese naam voor de plant. Naar mate van het jaargetijde eet je de spruiten, bladeren, vruchten of als de plant ten einde is, de wortels. Het is een klimplant en groeit gewoon over andere planten heen.
Dat is nog eens duurzaam he? Als je gewoon echt alles op kunt eten. Zoiets las ik eerder ook over de goa boon: snelgroeiend, kost dus weinig energie en je eet er ook alles van.
Vond je ’t ook lekker, Gerben, die iskoesen?
Ach, geloof niet dat er zoveel smaak aan zat. Maar maakte wel indruk, dat je er alles van kunt eten, en dat ieder huisje z’n eigen struik heeft.
Oh, en nog een weetje: Het wordt in India heel veel in de ziekenhuizen gegeten. Schijnt erg goed voor mensen met diabetes te zijn (waar ze in India nogal last van hebben)…
Ik kweek ze al 4 jaar hier in Nederland .als hobby tuinder
Door mijn Indische voorouders gestimuleerd .
Eet de scheuten en de wortels nooit , wist het eigenlijk ook niet dat het kon .
Als je het nu eens zou proberen, laat je dan weten of je het lekker vond?
ha Max,
Ik woonde tien jaar geleden in Nicaragua en verbouwde chayote daar. In nederland is het me nog nooit gelukt. Wel om de plant een beetje te laten groeien , na chayotes gekocht te hebben in de winkel. Hoe doe jij dat al 4 jaar? Heb je tips (kas? overwinteren in huis? In welke maand begin je met de teelt?)
Groet
pieter
ik heb ze nu een paar keer gegeten, in salade of even meegekookt. Het is niet echt een heel bijzondere smaak maar het geeft een fris accent aan je gerecht en het is gezond. Ik koop ze bij Home in de Huesmolen in Hoorn. Ik heb er nu een op een pot grond gelegd en die is gaan wortelen en er komt een slinger aan, ben benieuwd hoe dat verder gaat
Ik heb ook mijn hand kunnen leggen op een doosje met chayottes. Ik begrijp dat ik op zich gemakkelijk de plant kan kweken in de zomer, mijn vraag is hoe houdt ik deze vruchten goed totdat ik ga planten in het voorjaar?
Ik heb begrepen dat je inderdaad hele vruchten moeten poten, niet alleen de zaden. En dat je die kunt bewaren op een donkere, maar niet al de koude plaats. Vergelijkbaar met hoe je aardappelen bewaard. En dat er dan net als bij aardappelen vanzelf ook uitlopers aan komen, aan de dikke kant. En dat je daarna de hele vrucht in de bodem stopt, met de uitlopers naar boven.
Maar ja, dat google ik ook maar zo even bij elkaar, dat weet ik niet uit eigen ervaring. Hopelijk komt Max nog een keertje kijken hier….
In januari deze “groente” ontdekt op de markt in Menton, Frankrijk.
Echt een geweldige smaak niet met iets te vergelijken. In Nederland tot op heden nergens kunnen vinden. Ga dus gewoon in januari weer naar Menton.
Ik zie ze toch echt heel vaak liggen, bij verschillende toko’s.
Maar een tripje naar Menton is natuurlijk nooit weg. ;-)
hallo allemaal,
waar kan ik deze vrucht kopen ik woon in rotterdam.
alvast bedankt.
gr hanin
Ik geloof dat het meestal wel te koop is op de “Chinese boot“, daar bij de euromast.
afgelopen week heb ik een zak met deze vruchten gekregen van een lokale inwoonster van het eiland Porto Santo (Madeira, Portugal). Hier op het eiland heten ze pipinela (pimpinela).
een recept:
– schillen, in vieren delen, vrucht er uit halen;
– even koken;
– in de oven, overdekt met kaasschaafsel
aparte smaak, lekker; de smaak is niet sterk, dus vele mensen zullen er geen moeite mee hebben.
Als we weer terug gaan naar Nederland, dan wil ik ze gaan zoeken, en wat andere recepten uit proberen.
Dat recept waar ik naar link in de post is ook met kaas. Ik heb het zelf eigenlijk nog nooit geprobeerd. Misschien toch eens doen.
En ik hoor graag je verdere ervaringen tzt.
als eerste:
mijn schoondochter komt uit Mexico
mijn buren zijn van oorsprong Vietnamees
van onze buren 2 jaar geleden chayote gekregen en met succes geplant. De vruchten in de koelkast gelegd en dat was verkeerd!! Je moet ze in een kartonnen doos bewaren in de schuur. (dus een beetje koel) Nu hebben we zeker 20 Chayote kunnen oogsten van ca 375 gram per stuk. We hebben weken gelden een recept gemaakt met mais en kaas, heel erg lekker.
Boven op zolder staat een kartonnen doos met 4 Chayotes welke nu al aan het ontspruiten zijn.
Van oorsprong komt de Chayote uit Mexico. De Azteken kweekten en aten ze al. Vanuit Mexico zijn ze naar de Aziatische landen gegaan en niet zonder succes. Foto´s zijn beschikbaar evenals Chayotes.
Groetjes Louis
Wij zijn net terug van 2 weken Madeira en hebben daar pepinela gegeten.
Graag zou ik willen weten of deze plant ook in het nederlandse klimaat groeit. We hebben een volkstuin van ruim 200 m2 en zou dit graag proberen indien mogelijk.
Indien mogelijk dan vraag 2;
Waar haal ik uitgangs materiaal vandaan??
Ruud Glasbergen
Nou, zoals ik het begrijp van Louis, die precies boven jou reageert kun je gewoon een vrucht die je hier in Nederland koopt laten uitlopen en dus planten. Of misschien begrijp ik het niet goed, ik heb niet veel ervaring met het zelf planten van gewassen.. :-)
Ik heb de stekelige variant bij Vreken gekocht.Hij noemt het een “naaktkiemer” blijkt volgens hem ook de enige manier om te kiemen.Ik heb ze vaker zien liggen bij kramen op de markt van Aziaten of toko’s maar ik vond ze rare guaves en durfde er niet aan te beginnen.Ik wacht dus nu dat deze openbarst en gaat uitlopen zodat ik het aan de omheining van mijn volkstuin kan laten groeien.
wij kweken ze buiten en hebben een mooie opbrengst,gewoon plat op de grond zoals pompoen,hebben ook wel veel plaats nodig. Aan staken zoals bonen lukt het ook priema.Heb ook de stekelige
Ik had er ook eentje gekocht bij Vreeken in Dordrecht. Laten ontkiemen en in april in de kas geplant. Groeide soms een halve meter per dag! En ging ook flink vertakken. Inmiddels ranken van 10 meter lang, alle kanten op, zelfs door de ramen naar buiten en daar de bomen in. Hangt nu vol met vruchten in allerlei stadia. Meer dan 100. Ca. 10 zijn al vrij groot en oogstbaar. Ga er morgen 2 of 3 slachten…
Oh, daar zou ik wel een foto van willen zien!!
(als je ‘m mij stuurt zet ik hem hier neer)
Wij hebben dit jaar voor het eerst de stekelige vrucht geprobeerd , groeit snel en door de hele tuin of aan het hek .Gaan nu proberen van een geoogste vrucht een nieuwe plant te laten groeien. Er zit zo niet veel smaak aan maar is heerlijk in een stoofpotje.
Gisteren van de chinese buurvrouw gekregen. Knapperig en lijkt op komkommer. Is denk ik lekker in azijn. De buurvrouw had het over olie en zout maar ze kan slecht nederlands. Misschien een beetje bakken in olie en wat zout?
Ja, ik denk het. Ik kom ook veel recepten tegen waarbij het de oven in gaat met kaas. Iets wat ik nou niet echt zelf zou verzinnen, maar het schijnt lekker te zijn.
Hallo allemaal ik heb ook zo een stekelige chayote gekregen en heeft al een uitloper eraan weet iemand wat ik er nu het beste mee kan doen zo bewaren of al in een pot zetten met aarde tot hij de grond in kan in het voorjaar heb ook een tuinkas weet niet of ik het daar kan laten overwinteren weet iemand wat het beste is alvast bedankt als iemand mij advies kan geven erover vr.groetjes Rietepiet
Als je even naar boven scrollt, Rietepiet, dan staat er een reactie uit November 2013 van Louis Pulles waar je volgens mij antwoord op je vraag vindt.
Rietepiet ik weet niet of je een chayote hebt, deze is namelijk niet stekelg, maar mooi glad. Zie de foto bovenaan deze site.
Als in het vroege voorjaar er spruiten uit de chow chow (of chayote) komt moet je een paar keer de toppen eruit halen, zo krijg je meer uitlopers.
Binnen in een grote pot zetten totdat de nachtvorst is verdwenen. Dan naar buiten.
Ze zijn heerlijk om te vullen met van alles en nog wat. Doorsnijden en vruchtvlees eruit halen. Op de snijkant op een bakplaat even in de oven. Dan vullen en terug in de oven tot alles gaar is.
Ik heb ze ook gebruikt in de sushi ipv komkommer/ avocado, daar heeft ie dan een heerlijke knapperige bite.
Deze groente/vrucht wordt in de indische keuken vaak gebruikt in “sajoers”, omdat het niet echt een smaak heeft neemt het dan de smaak aan van de boemboe (= de kruiderij) van het gerecht (sajoer lodeh, sajoer asem, obloh-obloh, zoetzuur enz.). Bij de toko te koop onder de naam “laboe siam”.
Het is mij helaas nog niet gelukt vruchten te krijgen, wel een snelgroeiende plant. Heeft dit misschien te maken met een mannetjes en vrouwtjesplant zoals bij de kiwi?
Had ik ook Lies, alleen maar hele kleine bobbeltjes. Ik heb toen de plant met 2/3 gesnoeid, veel wet dus, en binnen een week had ik grote vruchten die eetbaar zijn…
Ik heb deze groente pas in Nepal gegeten als bij gerecht bij Dal Bath. Eerst dacht ik dat het aardappelstukjes waren, gebakken in olie met masala. Het is alleen minder rul dan aardappel, vervolgens dacht ik meer aan bamboe. Het is wat knapperiger dan aardappel en heeft meer het vruchtvlees van een knolletje.
In Nepal heet het liskus (u klinkt als oe)
Vandaag kwam ik liskus tegen onder de naam chow chow bij Mabrouk, in Haarlem.
Met de groente masala die ik meenam uit Nepal ga ik het zelf proberen te roerbakken.
Ben benieuwd!
Weet je het zeker? Ik vind geen referenties op internet voor liskus, wel iskush.
Met de stekelige variant (o.a. te kopen bij Vreeken in Dordrecht zoals hierboven al opgemerkt) maak je de beste kans om deze in de buitenlucht te telen in Nederland.
Als je eenmaal een plant gehad hebt, kan je ook proberen om de wortel te laten overwinteren (zoals Dahlia knollen) en deze in het voorjaar uit te poten.
Teelt is voor de rest simpel, kan wel 10 meter lange ranken maken die je zowel door de lucht (voorkeur)of over de grond kan leiden. Van een struik die ik teruggesnoeid heb tot op een hek van 180x180cm haal je zo tussen oktober en december een twintig tal vruchten.
Voor de meeste rassen van de ongestekelde variant is het net te koud. Wanneer je een handschoen aan hebt is de vrucht met stekel en al makkelijk te schillen.
Hier in California is het in de meeste supermarkten te koop. Ik ben pas ver huisd naar Noord California. heb een paar in gekocht en een maandje op de vensterban geoplaatst, dan komt er een spruitje aan de onderkant. In het voorjaar ga ik dat in de grond planten. Martin
berghuis.martin@gmail.com
Laat je weten of dat makkelijk gaat? Ik verwacht van wel.
Ik heb een chayote gekregen van een chinese vriendin. Deze raadde me aan ze in een papier te wikkelen tot er scheuten uitkwamen. Ik heb ze dan in de lente in een pot met grond gezet en als het wat warmer was in volle grond geplant. Ze groeit nu weelderig aan de draadomheining en er hangen verschillende groenten aan
Ik heb dit jaar voor het eerst een chaote in mijn moestuin. Intussen heb ik twee vruchten kunnen oogsten. Het is me opgevallen dat best veel vruchtjes afvallen als ze zo’n twee cm doorsnee zijn. Weet iemand wat hiervan de reden kan zijn?
Ik ken de chayote nu enkele jaren. heb afgelopen zomer zeer succesvol de stekelige variant in mijn moestuin gehad. ca 25 vruchten. ook al diverse keren op verschillende manieren gegeten. ga ze nu in de kelder bewaren. ook om opnieuw in het voorjaar te poten. ga dan ook wat meer van de plant eten, zoals de verse scheten en bladeren. aanrader.
ik kreeg er net twee van mijn chinese buurvrouw die ze ieder jaar in haar tuin kweekt. Een flink aantal uitlopers die ze op houten stokken laat groeien en zo als het ware een dak vormt waar ze onder hangen. Ze zei: schillen en wokken. Maar ik lees nu al meer mogelijkheden. Is dus goed in Nederland te kweken.
Ik ken de chayote nu al ruim 30 jaar voor het eerst gegeten in Suriname op azijn. Ik plant sinds vorig jaar samen met andere tuinders onder glas en hij doet het heel goed. Ik heb de stekelige en mijn overburen de gladde.
Hij is lekker, ik heb hem afgelopen zaterdag bij ons in de kerk laten zien. De kids vonden het rauw heerlijk en kwamen steeds om nog een stukje vragen. Geen van de volwassenen had het al geproefd en vonden het rauw al lekker. Chayote heeft heel veel gezonde uitwerkingen. Het is een groente die heel goed meegaat in andere gerechten. Ik had ze in de fruitschaal dus ik heb heel veel plantjes. lol Ook in de buiten tuinen doen ze het prima. Alles is eetbaar ik heb helaas alleen de vrucht geprobeerd.
Ik ben een hobby tuinder en zag deze vrucht mij een mede Chinese tuinder. Vorig jaar. geproefd en vond hem erg fris. Je kan de hele vrucht eten. Heb een vrucht gekregen, met advies koel bewaren en in het voorjaar in een pot aarde stoppen. Totdat hij goed is uitgelopen. Begin mei in de volle aarde en nu in oktober een hele grote klimplant met zeker 25 tot 30 vruchten.
Gebruik ze in de salade , maar ook in een wolkschotel.
Lekker! Een wolkschotel. :-)
Ik kreeg Chayote van mijn Chinese buren..een paar jaar geleden, Voor de 1e keer. Ik maak er altijd een “soep” van. Met gekruide kip. Ik snij en rasp de Chayote klein, om vervolgens te roerbakken. Kruiden.. En kip in kleine stukjes erin. Wij vinden t heerlijk!
Ik heb er net 6 schoongemaakt, wat een werk, ga er een gratin met chorizo van maken.
Maar nu heb ik soort laag op mijn handen alsof mijn huid verdroogd is, als ik mijn vingers strek barst het laagje en wordt het een soort craquelé, heb 3x mijn handen gewassen, hielp niet. Nu met olie in gesmeerd, helpt net zo min. Het zal wel een keer verdwijnen maar weet iemand een foefje zodat het meteen weg is?
Mijn Maleisische tante Da zaliger – en ik dus ook – deed ze altijd in de Sajoer Lodeh. Het geeft er een fris accent aan.
In Apeldoorn kocht ik ze altijd bij Toko Azia aan de Brinklaan.
In Deventer heeft mijn Indonesische Toko ze helaas niet. Van het gebruik in de Sajoer waren ze vreemd genoeg ook niet op de hoogte. Wanneer zij ze bij de groothandel tegenkomen zouden ze er een paar voor mij meenemen.
Je krijgt er idd plakkerige handen van.
Simone, ik lees op internet dat het om een zetmeel zou gaan dat oxideert en dat dat zetmeel oplosbaar is in methanol. Dat betekent dat als je alcohol in je medicijnkastje hebt staan (ik heb dat bijvoorbeeld om huid te ontsmetten voor het ontharen), dat je met een watje gedrenkt in alcohol het er zo afveegt.
Of je handen wassen in een scheutje wodka zal ook wel helpen. ;-)
Of als je echt geheelonthouder bent, misschien eens proberen met citroensap. Of als je net een halve citroen hebt uitgeperst, daar je handen mee schoonwrijven.
En als je dat allemaal niet in huis hebt, dan lees ik dat je je handen 10 minuten kunt weken in een warm sopje. Maar zoveel geduld zou ik niet hebben. Dan maar craquelé handen. :-)
Twintig jaar geleden was deze groente nog moeilijk te verkrijgen. In de Indische kookboeken heette het walu jipang of labu siam – of soms Manisa. Heel exotisch in ieder geval.
De laatste jaren kom ik nog al veel in Brazilië, en daar liggen ze, chuchu genaamd, in stapels bij de groenteafdeling in de supermarkten, marken etc. Mijn vriend heeft het in de tuin, en het ziet er uit als onkruid.
In Indonesische youtube filmpjes van recepten waarin deze labu wordt verwerkt, worden de labus eerst in reepjes gesneden en dan met zout gekneed. Naar mijn idee verlies je hiermee allerlei voedingsstoffen. Het zou ieder geval de ‘getah’ de plakkerige melk die de vrucht afscheidt, verwijderen.
Ik heb hem in een plastiek zakje gedaan en de wortels zijn gekomen, ik zet hem in de aarde, kijken wat er gebeurd.
Succes. Het zal vast groeien als kool euh chayote! ;-)