Dit recept komt net als de India Style Biefstuk van laatst uit het Indiase kookboek van Kumar Mahadevan en ook voor dit recept paste ik eigenlijk alleen de bereidingswijze iets aan. Ik gebruikte geen lamskoteletjes maar een grote schijf lamsbout. Een mooi uitgebeend stuk lamsbout of lamsschouder insmeren met marinade en opbinden tot rollade lijkt me ook een goed plan. De combinatie van specerijen, yoghurt en saffraan geeft veel smaak aan het vlees zonder het te overheersen zoals in een curry. Het lam blijft in de hoofdrol.
Klik hier voor het recept…
Hoe heet het?
Kokosnoot, klapper of klappernoot, Cocos nucifera (L), kelapa / kelapa tua (Indonesië), dua / dừa (Vietman), maprow / maprao (Thailand), yézi / 鲜椰子 (China).
Wat is het?
Een verse kokosnoot is de rijpe steenvrucht (geen noot dus) van de kokospalm, een palmsoort die zo’n beetje over de hele wereld groeit, als het er maar warm en vochtig genoeg is. De kokosnoten worden meestal geplukt als ze groen en rijp zijn, daarna laat men ze verder rijpen/drogen zodat de schil bruin wordt en het vruchtvlees stevig & wit in plaats van zacht & lichtroze. Als men ze aan de palm laat zitten gebeurt dit vanzelf, voordat ze loslaten en naar beneden vallen.
Hoe te gebruiken?
Het beste is om gewoon even een priem en hamer te pakken en twee van de drie oogjes te doorboren om het kokoswater beheerst op te vangen in een kommetje. Dat scheelt geklieder. Daarna kun je eventueel grof geweld gebruiken om ‘m open te kraken: hamer, bijl of gewoon op de stoeprand rammen. Eenmaal gekraakt kun je het witte vruchtvlees er in stukken uit peuteren of in schraapsels uit schrapen. Kies in de winkel de zwaarste kokosnoot die klotst alsof ie vol water zit. Hoe lichter, hoe groter de kans dat ie oud en uitgedroogd of rot is. Thuis nog wel even te bewaren, maar ’t blijft lastig inschatten of ie nog goed is.
Tips, weetjes & recepten
- Tip: blaker de kokosnoot (zonder kokoswater) op een gaspit tot ie zwart is. Als je geluk hebt laat het vruchtvlees daarna los zonder bruin velletje! (zie dit filmpje)
- Zie ook de post over: jonge kokosnoot of over kokosmelk.
Hoe heet het?
Jonge kokosnoot, fresh young coconut, Thai coconut, jonge klapper, Kelapa Muda (Indonesië), maprow orn (Thailand), dua tuoi (Vietnam), yézi / 鲜椰子 (China).
Wat is het?
Een jonge kokosnoot is een kokosnoot waarvan de buitenkant nog niet verhaard en donkerbruin is. Het vruchtvlees is zacht en puddingachtig, niet crunchy zoals bij een volwassen kokosnoot. In de winkel reeds ontdaan van de groene schil en in een karakteristieke cilindervorm met punt gesneden.
Hoe te gebruiken?
Het kokoswater is lekker om te drinken. Van het vruchtvlees kun je je eigen kokosmelk maken of exotische smoothies. De smaak is zachter, minder kokosnootachtig dan een rijpe kokosnoot. Zoek het witste exemplaar uit, hoe witter hoe verser. Na openen hooguit een paar dagen houdbaar in de koelkast. Beter bewaar je dan het vruchtvlees apart in een zakje. Dat kun je ook invriezen. Ongeopend kun je ze wat langer bewaren, afhankelijk van hoe lang ze al onderweg zijn en in de winkel lagen. In de koelkast of een koele plek.
Hoe te slachten?
Begin niet aan de puntachtige bovenkant, maar snij wat “bast” van de onderkant weg, totdat je voelt dat je langs de noot snijdt. Probeer die een beetje bloot te leggen, dan zul je zien dat er 3 rondjes verschijnen, de ogen. Daar kun je de kokosnoot vrij gemakkelijk doorprikken of open krabben met de punt van je mes. Zet hem daarna op zijn kop op een kommetje dat groot genoeg is om het water op te vangen. Zoals je ziet is een knoeiboel helemaal niet nodig.
Om ook het vruchtvlees te scoren zul je de noot moeten kraken. Gelukkig is de noot veel minder hard dan van een volwassen vrucht, maar gebruik evengoed niet je beste mes of hakbijl. Sla je mes/hakbijl in de vrucht en sla er dan rustig met een hamer op tot ie open splijt. Met grof geweld kraken kan natuurlijk ook. Het vruchtvlees (middenvoor op de foto rechts) kun je er met een lepel heel makkelijk uitschrapen.
Tips, weetjes & recepten
- Meer over de kokosnoot op: indischkookboek.nl
- Let op: als het kokoswater en vruchtvlees rose is gekleurd is ie niet meer goed. Of je dit al aan de buitenkant zou kunnen zien is niet helemaal duidelijk. Klik op de foto voor een duidelijker beeld
Hoe heet het?
De “1e persing” :
kokosroom, coconut cream, santen kental.
De “2e persing” :
kokosmelk, klappermelk, santen.
De geconcentreerde/ingekookte versie :
kokoscrème, creamed coconut, blok santen.
Wat is het?
Kokosmelk komt van het geraspte, witte vruchtvlees van een rijpe kokosnoot dat wordt gemengd en gekneed met warm water. Meestal gewoon water, soms het zogenaamde kokoswater uit de kokosnoot. Daarna wordt het mengsel in een kaasdoek uitgeknepen, het dikke, romige vocht noemt men kokosroom. Dit proces wordt herhaald, de kokospulp wordt dus voor een tweede keer gemengd met warm water, het vocht dat men er nu uitknijpt is minder dik en noemt men kokosmelk. Wat men in blikvorm verkoopt als kokosmelk is vaak een mengsel van die twee en kan enorm variëren in dikte/vetgehalte. Omdat verse kokosmelk al binnen een dag kan verzuren ging men het inkoken. Die blokken geconcentreerde kokosmelk (kokoscrème) kennen wij uit de Indonesische keuken en is vele maanden houdbaar. (niet te verwarren met kokosvet cq kokolie cq )
Hoe te gebruiken?
Zo’n blok santen kun je aanlengen met warm water om kokosmelk van te maken (1 blok is genoeg voor 1 liter kokosmelk), maar dat is minder lekker dan kokosmelk uit blik. Toch gebruik ik voor Indonesische gerechten vaak liever kokoscrème en voor andere gerechten ingeblikte kokosmelk. Blikjes kokosroom kun je verdunnen met water als je denkt dat je gerecht te romig/machtig wordt. Aangebroken kokosmelk, room of aangelengde kokoscrème kun je maar kort bewaren in de koelkast, invriezen is geen probleem. Gebruik een ijsklontzakje/bakje als je regelmatig maar kleine beetjes nodig hebt.
Tips, weetjes & recepten
- Beetje suf maar duidelijk filmpje: kokosmelk maken
- Let op: sommige blikjes kokosmelk zijn gezoet! Bedoeld voor desserts, maar die moet je gewoon nooit kopen, kun je ook niet per ongeluk je curry verpesten. Suiker toevoegen kun je zelf wel als het moet.
- Net als bij koemelk komt de room na verloop van tijd boven drijven, dus als je kokosroom nodig hebt, bijvoorbeeld om een currypasta in te bakken, moet je je blik niet schudden voor gebruik. De hoeveelheid en dikte van de room kan enorm verschillen. Die in een blikje Nutco bijvoorbeeld is de moeite niet waard.
Hoe heet het?
Geraspte kokos, gedroogde kokos, gemalen kokos, kokos vlokken, kokos snippers, kokos rasp, kopra, coconut flakes, shredded coconut, dried coconut.
Wat is het?
Geraspte kokos is het vruchtvlees van een rijpe kokosnoot (zo’n harige bruine, niet zo’n jonge witte) wordt eerst geraspt of geschaafd en in zon of oven langzaam gedroogd. Soms wordt het eerst besprenkeld met suikerwater, dan krijg je dus zoete kokosrasp.
Hoe te gebruiken?
Geraspte kokos wordt vaak gebruikt in koekjes, taarten, gebak, ontbijtproducten etc. Het geeft body en textuur aan curries. Ook lekker: een handje geroosterde kokos door een Thaise salade. Kokosrasp is het hoofdingredient van een van de lekkerste bijgerechtjes uit Indonesië: seroendeng! Gedroogde kokos is luchtdicht nog maanden te bewaren. In de diepvries van de toko vind je ook plakken “verse”, geraspte kokos. Die is nog niet gedroogd en heeft vaak een apart, gefermenteerd smaakje. Je kunt hier zelf kokosmelk van maken of roosteren/drogen in oven of koekenpan.
Tips, weetjes & recepten
- Recept: zelf kokos vlokken drogen in de oven
- Recept: zelf seroendeng maken in de magnetron
- Let op, niet verwarren met instant kokosmelk. Instant kokosmelk lost helemaal op in water, gedroogde kokos niet, je blijft stukjes houden.
- Als je het nog verder maalt (bijvoorbeeld in een koffiemolen) krijg je kokosmeel.
Neem een kokosnoot, doorboor minstens 2 van de 3 oogjes en laat het kokoswater weglopen. Plaats de leeggelopen kokosnoot 20 minuten in een voorverwarmde oven van 175°C. Haal hem eruit en geef er met een hamer voorzichtig wat venijnige tikken op tot zich barsten vertonen. Met een beetje geluk & beleid “pel” je de harde, harige, bruine noot nu zo van het witte vruchtvlees af, zonder dat je nog veel bruine velletjes hoeft te verwijderen. Rasp of schaaf het vruchtvlees, spreid het uit over een beklede bakplaat en laat zachtjes in ongeveer 15 minuten drogen in een oven van 110°C. Houd in de gaten of het niet te hard gaat en schep af en toe om. Helemaal af laten koelen en dan luchtdicht bewaren.
Klik voor meer posts over: kokosnoten en kokosproducten.
Ik heb er geen enkele moeite mee dat men in Azië en Aziatische restaurants biefstuk in plakjes snijdt en roerbakt, maar zelf, thuis heb ik dat wel. Als rood vlees liefhebber doet me dat pijn. Daarom sla ik die recepten vaak over of ik pas ze aan, zoals onderstaand recept uit Kerala. Ik vind het leuk een groot stuk entrecote, steak of ander rood vlees te gebruiken en dat feestelijk te presenteren op een grote plank of schaal.
Hoe heet het?
=> Nootmuskaat / muskaatnoot (NL), nutmeg (EN), pala / buah pala (Indonesië), ròu dòu kòu / 肉豆蔻 (China), natumegu / ナツメグ (Japan), yugdugu / 육두구 (Korea), jaiphal / jayphal (India), Đậu khấu (Vietnam), Chan ban (Thailand).
=> Foelie (NL), mace (EN), bunga buah pala / sekar pala / Kembang pala / fuli (Indonesië), ròu dòu kòu pí / 肉豆蔻皮 (China), mesu / メース (Japan), Meisu / 메이스 (Korea), Javitri (India), Dok chan (Thailand).
Wat is het?
Aan de muskaatboom groeien abrikoosachtige vruchtjes (zie: foto) waarvan het vruchtvlees gesuikerd als snack wordt verkocht (rechts op de foto hierboven). Binnenin zit een zwarte pit gewikkeld in een prachtig roodvlammend membraam, dat membraam is de foelie en die kleurt oranje tijdens het drogen. De pit wordt gedroogd tot die rammelt en dan voorzichtig gekraakt, de inhoud is de nootmuskaat zoals wij die kennen. Nootmuskaat smaakt en ruikt heerlijk kruidig en iets zoeter dan foelie, foelie is ietsje milder van smaak.
Hoe te gebruiken?
Nootmuskaat koop je beter niet in poedervorm, de smaak en geur vervliegt snel. Poeder maak je met een (microplane) raspje heel makkelijk zelf, precies zoveel als je nodig hebt. Het overgebleven stukje kun je lang bewaren voor een volgende keer. Foelie verpoederen is wat meer werk (in koffiemolen of vijzel), maar je kunt een stukje foelie ook in zijn geheel mee laten sudderen en er later weer uitvissen. Nootmuskaat is oerhollands over sperziebonen, bloemkool en spinazie, maar nootmuskaat wordt in zo’n beetje alle wereldkeukens gebruikt, in hartige en zoete gerechten. Meestal met maar 1 snufje tegelijk. Luchtdicht is nootmuskaat vrijwel onbeperkt houdbaar, foelie zou ik wat vaker vervangen maar gaat ook lang mee.
Tips, weetjes & recepten
- Heerlijk in kruidenmengsels als garam masala of spekkoek-, koek-, en speculaaskruiden.
- Documentaire van Indo TV over: nootmuskaat op de banda eilanden, verteld door Rick van de Broeke.
- Nootmuskaat ziet er zoals op de foto hierboven aan de buitenkant vaak een beetje wit uitgeslagen uit, dat is kalk, dat wordt gebruikt om schimmelvorming te voorkomen. Vind je nootmuskaat met de foelie er nog om zoals hier op de foto rechts, vergeet dan niet dat je de “noot” eerst nog moet kraken. De nootmuskaat zit nog “in de dop”. Die is zo hard, die kun je niet raspen. En het mooie is, de nootmuskaat blijft zo echt decennnia lang goed!
Chinese kookboeken in Nederland hebben de neiging om of aangepast te zijn aan de Nederlandse smaak en voorraadkast (sherry in plaats van Shaoxing rijstwijn voorschrijven) of om de hoofdrol te geven aan keizerlijke gerechten. En ook al zijn die laatste uiteraard zeer de moeite waard, wat altijd onderbelicht bleef is de briljante manier waarop Chinese moeders, tantetjes en oma’s dagelijks met slechts een paar simpele en goedkope ingrediënten zeer gevarieerde en smakelijke gerechten op tafel kunnen toveren. Ook in kantines op school en werk wordt overal in China eenvoudig maar heerlijk gegeten. Met de enorme variatie aan groenten (soms zou je denken dat alle groenten van de hele wereld te koop zijn op ieder marktje in China) en een paar smaakmakers is het gewoon niet mogelijk om uitgekeken te raken op de Chinese keuken. Ik kan me niet voorstellen dat er kindertjes in China aan tafel klagen “alweer spinazieeeee?”.
Fuchsia Dunlop heeft met dit boek een basis proberen te geven voor het maken van Chinese home style gerechten. Ze geeft aan dat recepten makkelijk aan te passen zijn met wat meer of minder dit of dat en de ene groenten in plaats van de andere. Het komt allemaal niet zo nauw, maar voor wie de Chinese keuken nieuw is en nog niet zo zeker is in de keuken is het een mooi begin om bekend te raken met deze simpele wijze van dingen net even wat lekkerder maken. Gewoon met wat je al in huis hebt: groenten, beetje vlees, wat knoflook, gember, lente-ui, lichte sojasaus en sesamolie. Alleen voor de rijstwijn, chilibonensaus, zwarte rijstazijn, zwarte boontjes en zoete bonensaus zul je waarschijnlijk naar een toko moeten. En als je daar dan dingen tegenkomt als choy sum of leliebollen, dan heeft Fuchsia daar ook meteen een recept voor.
In het boek staan 152 recepten, ingedeeld in 24 koude voorgerechten, 9 tofu gerechten, 10 met vlees, 11 voor kip of ei, 7 vis/seafood, 10 met bonen/erwten, 17 bladgroenten, 16 knoflook & bieslook, 9 met aubergine, paprika enzo, 3 knol- en wortel, 3 paddestoelen, 8 soep, 8 rijst, 13 noedel, 7 dumpling en nog 7 recepten voor bouillon enzo. Een goed boek voor iedereen die van Chinees eten houdt: vegetariër, carnivoor, beginner, gevorderde, jong, oud, moeilijke of makkelijke eter. Ik denk dat Fuchsia met dit boek naast haar Sichuan Cookery een nieuwe klassieker heeft geschreven dat op niemands kookboekenplank zou misstaan.
Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
De Echte Chinese Keuken Thuis van Fuchsia Dunlop
en sponsor kostenloos en automatisch deze site.
Dit van oorsprong Chinese gerecht (zhēngshuǐ dàn / 蒸 水 蛋) is in het Westen meer bekend als Japans gerecht (chawanmushi / 茶碗蒸し) en misschien nog wel meer als Australian Masterchef gerecht (savoury egg custard). In die tv-show komen regelmatig de meest creatieve, hartige custards op tafel waar de jury elke keer weer danig van onder de indruk is. En terecht! Licht en zijdezacht, uiteraard niet zoet maar hartig, met verborgen schatten op de bodem. De variaties zijn eindeloos, zo simpel of luxe als je zelf wilt, maar seafood is toch wel favoriet en shiitakes mogen eigenlijk niet ontbreken. Hieronder een soort van basisrecept waarop je eindeloos kunt variëren, maar lief en delicaat blijft het.
Een heerlijke, verwarmende, gezonde soep uit Sichuan: Suan La Tang (酸辣湯), misschien beter bekend onder de Engelse naam Hot and Sour Soup. Het hete van deze soep komt niet van chilipeper maar van gemalen peper en het zure komt van die typische, zwarte rijstazijn uit Chinkiang. De van origine vaak beige, gelige soep fleurt helemaal op door het toevoegen van kleurige reepjes puntpaprika. Niet erg traditioneel maar als je niet beter wist zou je denken dat het zo hoort. Bovendien verandert de soep ermee van voorgerecht in maaltijdsoep, weer eens wat anders dan die eeuwige pan erwtensoep.
Hoe heet het?
Sayah, spekkoek likeur, spekkuk liqueur.
Wat is het?
Spekkoeklikeur is een zoete, heldere likeur met de 100% smaak van spekkoek en 18% alcohol. Een oud, Indisch familie recept voor een lekkere (maar bruine) likeur met de smaak van spekkoek werd met behulp van eeuwenoude Schiedamse kennis van distillaten geperfectioneerd tot een mooie, moderne, heldere likeur.
Hoe te gebruiken?
Lekker bij de koffie, lekker bij een dessert, verwerkt in desserts, over ijs, door de slagroom, in mix-drankjes, cocktails of warme chocolademelk. Een leuke afsluiting van een Indische rijsttafel. Wie de likeur te zoet vindt vindt ‘m gekoeld vast wel lekker. De likeur is na openen nog lang te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Twee jaar werkten Marc Pieplenbosch en Menno Kleijweg aan het concept en toen ze in 2013 klaar waren wonnen ze meteen de zilveren medaille in de International Wine and Spirit Competition en maakten daardoor een vliegende start. Reeds te koop in vele slijterijen in Rotterdam en omstreken is Sayah bezig de Nederlandse markt te veroveren als “het Indische antwoord op de Italiaanse limoncello”. Klik hier voor: Sayah verkoopadressen (ook online)
- Ideetje om nog eens uit te proberen: Indische tiramisu.
Hoe heet het?
Palmsuiker, kokosbloesem suiker, kokospalm suiker, palm sugar.
(zie ook: goela djawa, gula jawa)
Wat is het?
Palmsuiker wordt gewonnen uit palmbomen. Bovenin, op de plek waar de palmboom bloeit, wordt een inkeping gemaakt waaruit dan langzaam sap komt gesijpeld. Dat sap wordt verzameld en sterk ingekookt tot er dikke, bruine pasta overblijft die net als borstplaat uithardt als je ‘m in vormpjes stort. Ik zou de smaak ook omschrijven als een donkere, karamel/koffie-achtige borstplaat met een licht zoutig en alcoholisch smaakje. Maar hoe lichter de kleur, hoe meer de smaak naar gewone suiker neigt.
Er bestaan op de wereld bijna 4000 palmboomsoorten, dus met de definitie “gemaakt uit palmbomen” zijn we er nog niet. Oorspronkelijk werd palmsuiker voornamelijk gewonnen uit de suikerpalm (arenga), de dadelpalm en op Java uit de Borassus (=>gula djawa). Maar tegenwoordig ook uit de sagopalm en de kokospalm (=>gula kelapa).
Hoe te gebruiken?
In zoete en hartige gerechten. De donkere, zoutige gula jawa is eigenlijk onmisbaar in de indische keuken. Ook al wordt gezegd dat je het kunt vervangen door bruine basterdsuiker, ik zou dat niet gauw doen. De zakjes palmsuiker (korrels) gebruik ik in Thaise en Vietnamese gerechten, maar zou geen moeite hebben die te vervangen door gewone kristalsuiker. De bruine kleur van palmsuiker kan een nadeel zijn, een thaise groene curry oogt minder frisgroen, maar ook een voordeel omdat het op gebak alleen even hoeft te smelten om toch een mooi, gekaramelliseerd effect te krijgen.
Tips, weetjes & recepten
- Je leest tegenwoordig veel over kokosbloesem suiker en dat dat hetzelfde zou zijn als gula djawa, maar aan een borassus palm groeien wel vruchten (lontar) maar geen kokosnoten. Zoek je kokosbloesemsuiker, dan moet je op zoek naar gula kelapa (kelapa=kokos). Al vermoed ik die hele naam kokosbloesem suiker verzonnen is door (slecht geïnformeerde) marketing mensen en dat het de bedoeling is dat je dure suiker uit de natuurwinkel koopt.
- Foto’s: hoe het palmsap geoogst wordt
- Foto’s: hoe palmsap ingekookt wordt tot palmsuiker
- Lees alle posts over: suiker op een rijtje (maltose, melasse, palmsuiker, gula jawa, Chinese kandij, rijstsiroop, etc)
Hoe heet het?
Gula djawa, goela djawa, gula jawa, gula java, Javaanse bruine suiker, Javaanse palmsuiker, Java sugar.
Wat is het?
Gula djawa is net als alle andere palmsuikers het ingekookte sap dat uit (de bloesem van) palmbomen gewonnen wordt, alleen in dit geval van een specifieke palmboom, een suikerpalm en wel de Borassus flabellifer (L). Het sap wordt zachtjes ingekookt tot het net als borstplaat uithardt als je het in vormpjes giet, in dit geval in holle bamboestengels. De smaak en kleur van gula djawa is donkerder, koffie- en karamelachtiger dan andere soorten palmsuiker. Het is ook een tikje zoutig en heeft een licht gefermenteerd/alcoholisch smaakje.
Hoe te gebruiken?
In zoete en hartige gerechten. Je kunt met een rasp een beetje suiker afraspen of voor stoofgerechten gewoon een stukje afsnijden. Gula djawa is eigenlijk onmisbaar in de Indonesische keuken. Je kunt het in noodgevallen wel vervangen door bruine basterdsuiker, gewone palmsuiker of zelfs kristalsuiker, maar je mist dan de complexere, diepere smaak van gula djawa. Er zijn ook flesjes gula djawa siroop te koop, dat is soms handiger in gebruik dan zo’n schijf en lekker in desserts en gebak, maar ook wel een beetje onnodig. Palmsiroop en suiker zijn buiten de koelkast lang houdbaar.
Tips, weetjes & recepten
- Filmpje: palm sap & de vruchten oogsten in een Borassus palmboom
- Recept met gula jawa: Tempeh Kering
- Je leest tegenwoordig veel over kokosbloesem suiker en dat dat hetzelfde zou zijn als gula djawa, maar aan een borassus palm groeien wel vruchten (lontar) maar geen kokosnoten. Zoek je kokosbloesemsuiker, dan moet je op zoek naar gula kelapa (kelapa=kokos). Al vermoed ik die hele naam kokosbloesem suiker verzonnen is door marketingmensen en dat het de bedoeling is dat je die dure suiker uit de natuurwinkel koopt.
- Lees alle posts over: suiker op een rijtje (maltose, melasse, palmsuiker, gula jawa, Chinese kandij, rijstsiroop, etc)
Hoe heet het?
Geur-, kleur-, en/of smaakstoffen, levensmiddelenkleurstof, kleurstof, red food colour, aroma pasta, natuuridentiek aroma, concentrated flavouring essence.
Wat is het?
Kleine, kleurige potjes en flesjes met kleurstof, smaakstof en soms een combinatie van die twee. Meestal niet natuurlijk, soms wel natuuridentiek. Dat betekent dat de stof qua moleculaire opbouw niet van echt te onderscheiden is, alleen wel in een laboratorium is gemaakt.
Hoe te gebruiken?
In kleurige desserts, gebak en snoep uit bijvoorbeeld India en Indonesië. Vooral de kleurstoffen in poedervorm zijn vaak superkrachtig, daarvan heb je maar een snufje nodig. De vloeibare kleurstoffen zijn iets milder, maar ook daarmee kun je beter met wat druppels beginnen en zonodig wat toevoegen. Kleurstoffen worden ook gebruikt om “vals te spelen”, bijvoorbeeld als je char siu niet mooi rood is, dan kun je puur voor het oog de kleur wat oppeppen met een snufje kleurstof.
Tips, weetjes & recepten
- Kookboek met recepten voor Indonesische cakes & koekjes, bij Bol: Lonny’s Zoete Verleidingen. Of gratis als pdf te downloaden: hier.
- In gespecialiseerde taartenwinkeltjes worden ook natuurlijke varianten verkocht.
- Vooral de koepoe koepoe aroma pasta’s (zie hieronder) zijn handig om snel & makkelijk bv schuimkoekjes/meringues op te leuken met bijzondere smaken. Nangka doet het hier altijd goed. Maar groene pandan schuimpjes zijn natuurlijk ook leuk.
Hoe heet het?
Nem Chua, Vietnamese gefermenteerde worstjes, Vietnamese cured and fermented pork, nem chua / nems chua (Vietnam), naem / nham / naem moo / naem maw / chin som / แหนม (Thailand), som moo / ສົ້ມໝູ (Laos).
Wat is het?
Nem chua zijn worstjes, gemaakt van mager varkensvlees dat wordt vermalen met bì (spaghetti-achtige sliertjes gemaakt van gekookte varkenshuid), op smaak gebracht met zout, peper, suiker, knoflook en chilipeper en veilig gemaakt met nitriet. Het mengsel wordt flink doorgekneed, verdeeld in kleine rolletjes of kussentjes, individueel verpakt in bananenblad (of zoals die op de foto in alu-folie en slagers pakpapier) en daarna op een koele plek 1 tot 5 dagen te fermenteren gelegd. Het resultaat is een lekker fris zuur, zout en pittig worstje. De (rauwe) structuur is een beetje korrelig.
Hoe te gebruiken?
Snijd de worstjes in kleinere plakjes en serveer als voorafje of borrelhapje. Rauw dus. Ook lekker door een salade of in een Vietnamese lenterolletje. Je kunt er een dipsaus van vissaus met plakjes knoflook bij serveren, of voor wie dat te zout wordt wat zoete chilisaus. De worstjes zijn in de koelkast volgens de THT datum nog wel een week of 2 te bewaren en voor wie durft ook buiten de koelkast.
Zelf maken?
Nem chua kun je ook heel makkelijk zelf maken, daarvoor zijn kant-en-klare kruidenmengsels (zie na de klik) op de markt waarin precies de juiste hoeveelheden en verhoudingen conserveringsmiddelen zitten. Ook bi, de witte varkenshuidsliertjes is in sommige toko’s in het diepvriesvak wel te vinden. Voor uitleg en instructie, zie oa dit filmpje: zelf nem chua maken
Tips, weetjes & recepten
- In Vietnam hebben verschillende regio’s hun eigen nem chua recept. Soms langer gefermenteerd of met meer zwoerd, de variaties zijn natuurlijk legio.
- Van de EU moet de fabrikant vermelden dat de worstjes 15 minuten gebakken moeten worden. Vreemd, op een salami staat dat ook niet. Maar, het moet gezegd, zachtjes gebakken, zodat de suikers een beetje beginnen te carameliseren, dat is helemaal niet vies. Best lekker ook.
- Vaak wordt er per worstje ook een aromatisch blaadje meeverpakt. Dat kan van alles zijn Vietnamese koriander, grosella blaadjes en de Franse producent gebruikt “feuille de surette” (een soort zuring?)
- Zie ook andere: Aziatische worst-soorten
De Koreaanse keuken is geen moeilijke keuken, het is een beetje een boerse keuken, zoals de Toscaanse keuken. Recepten bestaan uit een overzichtelijk aantal ingrediënten waarbij er slechts 3 “vreemde” basisingrediënten zijn die niet iedereen in huis zal hebben maar die tegenwoordig redelijk goed verkrijgbaar zijn bij toko’s en nog lang houdbaar zijn ook:
1. Koreaanse chilipasta (gochu-jang)
2. Koreaanse gele-bonenpasta (doen-jang)
3. Koreaans peperpoeder (gochu-garu)
Heb je die in huis, dan heb je “de typisch Koreaanse smaken” al te pakken. De rest van de ingrediënten ken je al als je vaker Aziatisch kookt: sesamolie, gember, knoflook, rijstazijn, chilipeper, lichte sojasaus, van die dingen. En hoofdingrediënten als groenten (Chinese kool, rettich/daikon, komkommer, spinazie, etc), vlees, vis of tofu haal je gewoon bij supermarkt, groentenboer of slager.
En dan kun je dus aan de slag met de 6 kimchi recepten, 11 recepten met seafood & zeewier, 15 soepjes, salades & groentengerechten, 12 noedel & rijstgerechten, 9 met vlees en dan nog 10 recepten voor desserts, koekjes & drankjes. Ze zijn bijna allemaal als makkelijk of zelfs heel makkelijk bestempeld, op 3 recepten na (de bibimbap, de kippensoep en gimbap). Al zijn die ook niet echt moeilijk te noemen, eerder ietsiepietsie bewerkelijker.
Jammer genoeg zitten er in dit boekje ook weer wat slordigheden die mij opvallen. De Franse schrijfster, Emily Ezekiel belooft 80 recepten, terwijl ik er slechts 67 tel. De format van alles in 1-2-3 stappen uitleggen is best leuk maar kan ook verwarrend werken. Bijvoorbeeld als het inleggen van wat lente-uitjes in 50g suiker, 50g zout en 250ml water midden in stap 2 van het recept (braden van een varkensschouder) wordt uitgelegd. Ik vraag me af hoeveel mensen dat pickle-vocht in de gauwigheid bij de varkensschouder in de braadslee zullen gieten om het daarmee te bedruipen ipv met het braadvocht. Ik moest echt een paar keer lezen voordat het kwartje viel. Verder vind ik het jammer dat nergens de Koreaanse namen van de recepten vermeld worden en storend dat in het boek bijvoorbeeld wisselend wordt gesproken van cayennepeper, Koreaans cayennepeper, Koreaanse chilivlokken, kochukaru en kokukaru (soms zelfs binnen 1 recept!) terwijl dat volgens mij toch echt allemaal hetzelfde is, namelijk Koreaans chilipoeder. Ze spreekt over bruine bonen terwijl ze adukibonen bedoelt, door de hele wereld rood genoemd, niet bruin. Spreken van shiso- of sesamblad, terwijl beide shiso zijn, alleen met de eerste bedoelt ze groene shiso, met de tweede paarse shiso. Maar goed, dat is ook mijn tik, ik hou van duidelijkheid, daarom ben ik natuurlijk ook ooit Aziatische-ingredienten.nl begonnen!
Al met al is het toch gewoon een leuk kookboekje met een aantal recepten die je ook op een doordeweekse dag bij een Hollandse maaltijd kunt maken. Handzaam, sympathiek geprijst (€ 14,95) en mooi vormgegeven. Een mooi alternatief nu de Koreaanse Keuken van Young Jin Song niet meer in het Nederlands te krijgen is.
Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
Koreaans, 80 recepten stap voor stap
en sponsor kostenloos en automatisch deze site.
Hoe heet het?
Kimchi, gimchi, kimchee 김치.
Wat is het?
Kimchi is simpel gezegd: Koreaanse, gepekelde groenten. Vaak gemaakt van Chinese kool en/of rettich, ingelegd in zout (water) en koreaans peperpoeder. Bedoeld om lang te bewaren en de winter mee door te komen, maar er zijn ook zomerse varianten die helemaal niet zo lang houdbaar zijn. Voor de smaak kunnen nog extra ingrediënten als knoflook, gember of lente-ui worden toegevoegd en in het zuiden van Korea helpt men het fermentatieproces graag een handje door bijvoorbeeld rauwe oesters toe te voegen of Jeotgal, iets dat je zou kunnen omschrijven als de Koreaanse variant op vissaus en trassi.
Hoe te gebruiken?
In Korea is het gewoonte om naast een hoofdgerecht een aantal kleine bijgerechtjes (banchan) te serveren. Minstens een van die bijgerechtjes zal kimchi zijn, een maaltijd zonder kimchi is eigenlijk ondenkbaar. Kimchi wordt ook gebruikt om andere gerechten smaak te geven, bijvoorbeeld soepen, stoofschotels, rijstgerechten, etc. Of verwerkt in pannenkoeken, dumplings (mandu) en tegenwoordig zelfs rijstcakes (tteok) en brood. De smaak van kimchi is door de fermentatie friszuur, niet zout. Verder ligt het aan de variant of het fris & licht smaakt of iets warmer & donkerder. Bewaaradvies verschilt natuurlijk per variant.
Tips, weetjes & recepten
- Klik hier voor alle posts op deze site met betrekking tot kimchi:
Wat is kimchi, een paar simpele recepten en benodigdheden. - Leuk filmpje waarin Maangchi haar versie op kimchi maakt: kimchi met oa rauwe oesters
- Wat erg lekker is: Kimchi Pannenkoekjes!
Typisch Koreaans: Kimchi Jjigae (stoofpotje met spek, tofu en kimchi) - Kimchi wordt ook wel “Koreaanse zuurkool” genoemd, hoewel de overeenkomst eigenlijk alleen in het fermenteren zit, de smaak is totaal anders.
- Kimchi schijnt heel erg gezond te zijn. In ieder geval laag in calorieën, rijk aan vezels, vitamine C, A, B1, B2, calcium, ijzer en een aantal zogenaamd “goede melkzuurbacterien”.
- Het Kimchi Field Museum in Seoul heeft bij elkaar 187 varianten gedocumenteerd. Wij houden het er hieronder na de klik op acht:
Kort overzicht van de verschillende soorten kimchi
- Dongchimi 동치미
Meestal gesneden rettich/daikon met wat smaakmakers als lente-ui, gember, etc. Kort gefermenteerd, slechts 2-3 dagen, in een wit gekleurde, waterige pekeloplossing. En dus niet heet/pedis. Wordt gegeten in de winter. Lekker verfrissend.
Het vocht vormt de basis van koude, lichte, koreaanse noedelsoepjes (naengmyeon 냉면) die ook in de zomer razendpopulair zijn geworden.
Dus: Wit, waterig, zonder peperpoeder.
Baek kimchi백김치
Letterlijk: witte kimchi. Meestal grote stukken gezouten Chinese kool met rettich, lente-ui, Koreaanse peer, waterkastanjes, jujube, knoflook en suiker. Maar dus geen chilipeper.
Dus: Wit, niet waterig, zonder peperpoeder. Geschikt voor kinderen.
Nabak kimchi 나박김치
In dunne rechthoekjes gesneden Chinese kool en rettich/daikon in door koreaans peperpoeder roze gekleurde, waterige pekeloplossing. Eventueel nog met allerlei andere smaakmakers als gember, knoflook, komkommer en suiker. Over het algemeen mild en waterig. Lijkt ook op soep. Gegeten in lente en zomer.
Dus: Roze, waterig, met peperpoeder.
Mat kimchi
In rechthoekjes gesneden Chinese kool, gezouten en op smaak gebracht met oa Jeotgal (Koreaanse trassi/vissaus).
(zie foto rechtsboven)
Geotjeori 겉절이
Vers gemaakte kimchi (dus niet gefermenteerd) om meteen op te eten. Eigenlijk gewoon een salade! Meestal Chinese kool als basis, maar daarna opgeleukt met allerlei smaakmakers. Van alles is mogelijk. Restaurant-gerecht.
Dus: Salade-achtig.
Ggakdugi 깍두기
In blokjes gesneden Chinese rettich (daikon) met zout, koreaans peperpoeder, lente-ui en gember. Dus deze keer komt er geen Chinese kool aan te pas. Wordt 2 a 3 weken gefermenteerd, de blokjes moeten nog wel een beetje knapperig zijn.
Dus: Blokjes rettich, pittig, niet waterig.
Chonggak kimchi 총각김치
Ongesneden, dus hele Chinese rettich (daikon) met koreaans peperpoeder en eventueel andere smaakmakers als gember of lente-ui, maar ook Jeotgal (gefermenteerde ansjovis of zoiets)
Dus: Hele rettichjes, pittig, niet waterig.
Oi sobaki 오이 소박이
Komkommer, gevuld met chili en lente-ui.
Dus: hele komkommertjes, pittig, niet waterig.
Simpel recept om zelf Kimchi te maken
Recept: zelf kimchi maken
Wat is er te koop? (klik hier)
Helemaal hip, zelf kimchi maken. Leuk, maar dan zit je met die enorme bak kimchi en dan? Op de een of andere manier komt het er nooit van het ook op te maken, je eet vaak maar een klein beetje bij een maaltijd, maar als die maaltijd niet Koreaans is, valt het al gauw uit de toon. Dus wat dan? Kimchi pannenkoeken maken natuurlijk!!!
In het Koreaans heten deze pannenkoeken kimchijeon en er zijn twee soorten: een makkelijke variant van kimchi met pannenkoekenbeslag en een iets bewerkelijkere variant met aardappel, tofu en/of gehakt die door kan gaan voor een volwaardige maaltijd. Alletwee erg lekker. Ik ben eigenlijk enthousiaster over kimchi pannenkoeken dan over kimchi zelf. Maar dat mag je natuurlijk niet hardop zeggen.