In China zijn ze niet van de toetjes, maar jellies zijn er eigenlijk altijd wel geweest. Alleen worden die niet ter afsluiting van het avondeten gegeten, maar als verkoelende snack in de zomer. Ik ben dol op drilpuddinkjes en deze versie met Osmanthus is een kerstdiner waardig. Zeker als je geen water met suiker gebruikt zoals in China, maar Prosecco, Cava of een andere witte wijn met bubbeltjes.
Ik gebruik gelatine, maar agar-agar kan ook, of als je het kunt vinden : konyak-poeder.
Klik hier voor het recept…
Tagarchief: China
Xue Cai (ingelegde mosterdkool)
Hoe heet het?
Xue cai, ingemaakte / ingelegde / gezouten mosterdkool, salted / pickled / preserved mustard greens, xuě cài / 雪菜 (China). De letterlijke vertaling uit het Chinees is snow vegetables, in het Nederlands dus sneeuw-groente.
Wat is het?
Xua Cai zijn de ingelegde bladeren van een zusje van de mosterdkool, de xue li hong (雪裡紅). De langwerpige, groene bladen worden eerst gewassen, dan een dag gedroogd, eventueel in de zon en daarna in stukjes gehakt, vermengd en gekneed met zout en in potten gedaan om te fermenteren. Het smaakt een klein beetje naar boerenkool, niet direct een overheerlijke smaak, maar wel typisch Chinees.
Hoe te gebruiken?
Zet de xue cai vijf minuten weg in koud water, spoel het af en knijp het uit. Daarna bak je het lekker geurig in wat olie, misschien met wat andere smaakmakers als chilipeper of knoflook en gebruikt dit als basis in een roerbakgerecht of als topping op je noedelsoep. Ik geloof niet dat xue cai zo, als pickle wordt gegeten. De zakjes zijn een paar jaar buiten de koelkast houdbaar. Het schijnt ook gedroogd in zakjes te worden verkocht. Die week je gewoon wat langer in koud water om verder te verwerken.
Tips, weetjes & recepten
- Beroemd recept met xue cai: Noodle Soup with Pork and Pickled Mustard Greens (xue cai rou si mian / 雪菜肉丝面)
- Niet verwarren met andere soorten ingemaakte kool zoals suan cai, Tianjin dong cai of zha cai. Al lijkt het wel een beetje op ya chai.
Klik voor een overzicht van alle eerder besproken soorten ingemaakt groente. - Fuchsia Dunlop geeft in haar laatste boek “De Shanghai Keuken” een recept om zelf sneeuwgroente te maken van serapta mosterblad, mizuna of radijsblad. Ik denk eigenlijk dat Hollandse raapsteeltjes ook wel geschikt zijn hiervoor.
Aubergine beignets
Een gerechtje dat we in China altijd bestelden als we gingen eten bij the Golden Tripod Attic. Ik wist toen zeker dat het plakjes courgette waren, ondertussen moet ik toegeven dat het waarschijnlijk toch aubergine was. Geschilde plakjes aubergine welteverstaan, vandaar misschien de verwarring. Gevuld met smeuïg varkensgehakt, door een beslagje gehaald en knapperig gefrituurd. Zeker geen licht gerechtje, het ziet er ook niet uit, maar het is wel lekker! Ik schil de aubergine niet, gebruik een tartaartje in plaats van varkensgehakt omdat ik me dan geen zorgen hoef te maken of het wel helemaal gaar is, stop lekker veel smaakmakers in het tartaar en gebruik een tempura beslag voor een extra knapperig resultaat.
Klik hier voor het recept…
Chinese Broodjes
Speciaal voor iedereen die regelmatig langs een Chinese bakker komt maar nooit naar binnen stapt kocht ik een selectie aan Chinese broodjes. Eigenlijk zijn die allemaal lekker, ik durf ze iedereen aan te bevelen, behalve aan puristen die alleen zuurdesem of speltbrood willen eten. Chinese broodjes zijn namelijk altijd witte, zachte, enigszins zoete broodjes, soms met lekker kruimellaagje, soms niet. Vaak uit de oven, soms gefrituurd en soms gestoomd. Soms met zoete vulling (zoals custard of kokos), soms met hartige vulling (zoals cha siew, kipkerrie, tonijn of kaas), soms ook zonder vulling. Een Hollander zou zich bekocht kunnen voelen door de bescheiden hoeveelheid vulling, maar dat hoort nu eenmaal zo.
Naast deze broodjes verkopen ze ook pasteitjes, soms gemaakt van chewy kleefrijst, vaker van een superkruimelig, niet-al-te-zoet, soms helemaal-niet-zoet deeg waarin in plaats van boter reuzel is gebruikt. Met een vulling die hartig, zoet of halfzoet is.
Klik hier om te zien hoe al die broodjes er van binnen uitzien…
Gedroogde mandarijnschil (chen pi)
Hoe heet het?
Gedroogde mandarijn- of sinaasappelschil, dried citrus / tangerine / mandarin / orange peel, chénpí / chen pi / chan pei / 陈皮 (China).
Wat is het?
In boeken spreekt men vaak van gedroogde sinaasappelschil, maar chen pi is de zongedroogde schil van mandarijn. Het liefst een mandarijn uit de provincie Xinhui, die schijnen het beste te zijn. De smaak is die van mandarijn, maar dan iets warmer, kruidiger en een beetje bitter. De schillen worden veel gebruikt in de Chinese en Indiase medicijnkunst, maar ook in de keuken.
Hoe te gebruiken?
Gedroogde mandarijnschil kun je zo meestoven in stoofschotels, bouillon, soep, rijst. Meestal vis je het er voor het eten weer uit. Je kunt chen pi ook eerst weken in wat kokendheet water, dan in kleine stukjes of reepjes snijden en die gebruiken in bijvoorbeeld roerbaksschotels (al gebruik ik dan liever verse schil). Tot slot kun je gedroogde mandarijnenschil in een (oude) koffiemolen vermalen tot poeder. Dit poeder is een makkelijke smaakmaker voor hartige en zoete gerechten. Gedroogde mandarijnenschil is luchtdicht bewaard praktisch onbeperkt houdbaar. Sterker nog, sommigen beweren dat de smaak na 2 jaar alleen maar beter is.
Tips, weetjes & recepten
- Bekend recept met gedroogde mandarijnschil: Beef Tangarine.
- Je kunt ook makkelijk zelf mandarijnen of sinaasappelschillen drogen, zie : Homemade dried mandarin peels
- Het poeder is echt super om zelf kruidenmengsels mee te maken of zoete en hartige gerechten mee op te peppen. Echt een aanrader om eens mee te experimenteren.
- Tip: ze schijnen door hun natuurlijke olieën ook perfect als aanmaakhoutje te werken. Aanmaakhoutjes die nog lekker ruiken ook.
Zwarte bonensaus
Hoe heet het?
Zwarte bonensaus, black bean sauce, black bean paste, chunjang / 춘장 (Korea), dòu chǐ jiàng / 豆豉酱 (China).
Wat is het?
Zwarte bonensaus is anders dan gele bonensaus niet echt een basis ingrediënt maar meer een kant-en-klare saus, gemaakt van zwarte boontjes en eventueel enkele andere smaakmakers als knoflook, chilipeper, sojasaus en water of olie om het smeuïg te maken. Soms helemaal glad gemalen, soms met stukjes. De smaak is zout en een beetje bitter. De meeste mensen vinden het erg lekker.
Hoe te gebruiken?
Zwarte boontjes en zwarte bonensaus zijn lastig te doseren. Anders dan veel andere sauzen lijkt er een magische grens te zijn voor de hoeveelheid die je gebruikt. Gebruik je meer, dan is je gerecht verpest. Volg dus braaf de instructies op de verpakking of in het recept dat je volgt. Voeg liever wat water, sojasaus of bouillon met een beetje maizena toe als je meer saus wilt. Lekker in roerbak, stoom en suddergerechten. Combineert eigenlijk met alles, kip, bief, garnalen, tofu, paprika, etc, etc. Eenmaal geopend is zwarte bonensaus in de koelkast nog maanden te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Koreaanse klassieker: jjajangmyeon (Noodles with black bean sauce)
- Of makkelijk recept: Eiernoodles, kip, paksoi, shiitake en zwartebonensaus
- Lees meer over zwarte boontjes en hoe je die gebruikt om zelf zwartebonensaus te maken: zwarte boontjes
Sojabonensauzen op een rijtje
Sojabonensaus, sojabonenpasta, gele bonen, gefermenteerde sojabonen, gezouten sojabonen, ieder land in Azië lijkt zijn eigen sojabonensaus te hebben. Wat is sojabonensaus en wat is het verschil tussen de ene en de andere? Welke lijken op elkaar en welke kun je eventueel met elkaar vervangen?
=> De eerder besproken soorten op een rijtje (vlnr op de foto) :
(klik op de namen voor de gebruikelijke bespreking, of klik hier voor alle besprekingen onder elkaar)
- Hoisinsaus
Uit: Zuid China, Kanton
Smaakt zout en zoet tegelijk, duidelijk friszuur pruimensmaakje.
Lijkt op: “zoete bonensaus met ketchup”. - Zoete bonensaus
Uit: Noord China
Smaakt minder zout en zuur dan hoisin. Heeft een lekker sojasaus-achtig smaakje en is tegelijkertijd ook zoet.
Lijkt op: Japanse agadashi miso en Koreaanse chunjang. (niet op foto) - Chu Hou saus
Uit: Zuid China, Kanton
Smaakt hartiger dan zoete bonensaus, door de sesampasta en andere smaakmakers.
Lijkt op: “zoete bonensaus of gele bonensaus met sesampasta”. - Gele bonensaus (taotjo)
Uit: China (ook bekend in Indonesië en Thailand)
Smaakt zout en hartig, helemaal niet zoet en ook geen sojasaussmaakje. Vaak met hele boontjes, soms glad gemalen.
Lijkt op: lichte miso of doenjang. - Miso
Uit: Japan
Complexer met een duidelijker gefermenteerd alcoholachtig smaakje. Steviger, stugger ook. Meer een pasta dan een saus.
Lijkt op: eigenlijk moeilijk te zeggen, want er zijn vele varianten. Maar de shiro miso op de foto lijkt het meest op gele bonensaus of doenjang. - Doenjang
Uit: Korea
Smaakt vooral zout en hartig en is het dikste en grofste van textuur.
Lijkt meest op: lichte miso en gele bonensaus.
=> Bewust niet in dit overzichtje opgenomen, maar wel al besproken zijn:
- Toban jiang (chilibonensaus uit Sichuan)
Gochujang (chilipasta uit Korea).
Beide sauzen bevatten wel gefermenteerde sojabonen, die ook bijdragen aan hun bijzondere karakter, maar toch zijn ze op de eerste plaats chilisaus en weinig vergelijkbaar met de sauzen hierboven. - zwartebonensaus
Zwarte bonensaus is meer een kant-en-klare (wok)saus met gefermenteerde zwarte boontjes, dan een saus van gefermenteerde, gewone sojabonen. Zwarte bonensaus smaakt compleet anders dan bovenstaande bonensauzen die wel met elkaar vergelijkbaar zijn in smaak en gebruik.
Gele bonensaus (taotjo)
Hoe heet het?
Gele bonensaus, yellow bean sauce, salted soybean paste, fermented soybean sauce, taotjo / tauco / tauchu (Indonesië), dtow jiaw / tai jiew / tow jiew / tao-jia / เต้าเจี้ยว (Thailand), huángjiàng 黄酱 / yuánchi jiàng 原豉酱 / gān huángjiàng 干黄酱 (China).
Wat is het?
In tegenstelling tot zwarte bonensaus die wordt gemaakt van zwarte sojabonen (of beter gezegd, van gefermenteerde, zwarte boontjes) wordt gelebonensaus gemaakt van gewone sojabonen (in het Chinees huáng dòu, letterlijk “gele boon” genoemd). De naam gele bonensaus slaat dus op de gebruikte sojaboon, niet op de kleur van de saus, want die is eerder bruin te noemen. Gekookte sojabonen worden gemengd met water, zout en een beetje tarwebloem om in potten in de zon te fermenteren. De smaak is lekker zoutig, maggi-achtig. Soms is de saus met stukjes of hele sojabonen, soms glad gemalen. Soms dun, soms dik, droog.
Hoe te gebruiken?
In roerbakgerechten toevoegen als smaakmaker. Maar voeg het pas op het laatst toe, het kan carameliseren en dus ook verbranden. Het overheerst (lees: verpest) een gerecht niet zo snel als zwarte bonensaus, maar kijk ook hier uit dat je niet teveel gebruikt. Beter wat water, bouillon of sojasaus toevoegen als je meer saus in je gerecht wilt. Eenmaal geopend nog heel lang houdbaar in de koelkast.
Tips, weetjes & recepten
- Recept: roergebakken lamsfilet met prei en gele bonen
- Chinese en Thaise gele bonensaus zijn ongeveer hetzelfde, de Chinese is alleen iets zoeter. Verder zijn ze enigzins vergelijkbaar met en dus eventueel te vervangen door Japanse sojabonenpasta (miso) of Koreaanse sojabonenpasta (doenjang). Klik hier voor: meer sojabonen-sauzen op een rijtje
- Voor wie echt alles wil weten over dit onderwerp staat er een boek online: De geschiedenis van sojabonenpasta in China, Korea en Indonesië van 200 BC tot 2009
- NB: op de verpakking van Mee Chun staat vaak “pikante saus” zonder dat zo’n saus pikant is. Waarschijnlijk bedoelen ze “hartige saus”, niet zoet dus. En als er ”ground beansauce” op staat betekent het dat het de gladgemalen versie is
Chinees roerei met tomaat
In Den Haag hebben ze è mè ù (ei met ui) en in China hebben ze fānqié chǎo dàn (ei met tomaat). Vaak is het niet meer dan ei, sesamolie, tomaat en lente-ui, maar de combinatie is klassiek. Niet alleen als makkelijke en goedkope hap bij studenten, maar ook te bestellen in vrijwel ieder restaurant in China. Gewoon omdat het zo lekker is. Onderstaand recept heeft een moderne twist die ik wel kan waarderen: ketchup!
Klik hier voor het recept…
Bamboe houtskool (takezumi)
Hoe heet het?
Bamboe houtskool, bamboo kooltjes, bamboo charcoal, zhú tàn / 竹炭 of zhú huī / 竹 (China), takezumi / takesumi / 竹炭 of chikutan / tikutan /ちくたん (Japan).
Wat is het?
Bamboe wordt in een oven van 800°C tot 1200°C tot “houtskool” of beter gezegd “bamboeskool” gepyrolyseerd. Klinkt ingewikkeld, maar in China doet men dit al 4 eeuwen. Toen uiteraard van bamboe delen (stok, wortel, etc) maar tegenwoordig gebruikt men heel duurzaam ook bamboe restafval (zaagsel, etc) en verwerkt die tot bamboe briketten.
Hoe te gebruiken?
1. Voor de hand ligt de briketten te gebruiken voor de bbq. Het zou minder stinken, gloeit gelijkmatiger, langer en heter en er blijft minder as over.
2. In China droogt men thee boven smeulend bamboe houtskool.
3. In Japan zuivert men (thee)water met bamboe houtskool.
4. Zuivert ook de lucht van nare luchtjes of vocht.
5. Toe te voegen aan je badwater voor een zacht huidje.
6. Last but not least: bamboe houtskool in poedervorm wordt gebruikt als zwarte kleurstof om brood en pattiserie zwart te kleuren!
Voor de eerste toepassingen gebruik je briketten of stukken verkoolde bamboe, voor de laatse toepassing gebruik je “foodgrade” poeder of je maalt zelf poeder van briketten.
Tips, weetjes & recepten
- Trending topic onder foodies: de Kuro Burger die Burger King in 2014 in Japan op haar menu zette. Maar ook brood, pizza, hotdogs, mochi, cake, nougat, macarons kun je prachtig zwart kleuren met bamboehoutskool.
- Binnenkort zwarte hamburgers à la Kok Robin…
Erwtenscheuten
Hoe heet het?
Erwtenscheuten, ewten spruiten, peultjesblad, pea shoots, snow pea shoots, pea tips, pea sprouts, dòu miáo / dou miu / 豆苗 (China), daun ercis / daun kacang manis (Indonesië), tobyo (Japan), wandusaan (Korea), phak thua lantao / yu tuah (Thailand), dau hoa lan (Vietnam)
Wat is het?
Erwtenscheuten zijn de eerste, malse, groene scheuten die opkomen als je erwtjes (of peultjes of sugar snaps) laat ontkiemen. Dat kan in je vensterbank (leuk projectje voor kinderen) of in de tuin. Erwtenscheuten smaken naar rauwe erwt.
Hoe te gebruiken?
De allereerste scheuten zijn mals en geschikt als garnering, smaakmaker of salade maar als je ze wat laat doorgroeien (in de tuin) worden de blaadjes groter en begint het al meer op groente te lijken. Dan is kort roerbakken vaak lekkerder: gewoon in wat olie met een beetje knoflook en de erwtenscheuten iets laten slinken. De bakjes van Crazy Pea (zie na de klik) houd je in de vensterbank nog wel twee weken of langer goed. Na een eerste “oogst” krijg je gewoon weer nieuwe scheuten. De zakjes met erwtenscheuten cq peultjesblad die je soms bij de toko ziet zijn korter houdbaar: een paar dagen in de koelkast.
Tips, weetjes & recepten
- Recept: stir-fried pea shoots with garlic
- Meer recepten, ideeën en zelf kweken op: EtenUitDeVolkstuin.nl (pesto van maken, door een salade, door de risotto, door een frisse erwtensoep)
- Tip: alles wat goed combineert met erwtjes combineert ook goed met erwtenscheuten: spek, ei, room, geitenkaas, pompoen, etc etc.
Tteok bokki (Korean rice cakes in spicy sauce)
Tteokbokki / 떡볶이 is een klassiek gerecht uit de Koreaanse keuken. Ook bekend als teokbokki, ddeokbokki, topokki, dukboki, dok boki of dok mocha. Lastig, al die verschillende schrijfwijzen, ik hou het wel op de Engelse vertaling: Korean rice cakes in spicy sauce. Je kunt het je zo makkelijk of moeilijk maken als je wilt. Het zakje rode saus uit de verpakking van de rice cakes (zie: foto) gebruiken is me te makkelijk, de rice cakes zelf maken me teveel moeite. Onderstaand recept is een mooie tussenweg. Stevig, hartig, pittig, chewy: Korean comfortfood voor gure winterdagen.
Klik hier voor het recept…
Gember (djahé)
Hoe heet het?
Gember, verse gember, gemberwortel, ginger, djahé / djahe / jahe (Indonesië), jiāng / 薑 of shēng jiāng / 生薑 (China), shōga / 生姜 (Japan), saeng-gang / 생강 (Korea), andrak (India), khing / jhing / ขิง (Thailand), gung (Vietnam)
Wat is het?
Gember is de wortelstok van de tropische plant Zingiber officinale. Samen met knoflook echt een van de basisingrediënten in vele Aziatische keukens.
Hoe te gebruiken?
Schillen/schrappen hoeft niet perse. Als je plakjes of reepjes wilt gebruiken, snijdt dan “op de draad” schijfjes af zodat je geen taaie vezels/draadjes krijgt. Fijngehakt maakt het niet uit. Raspen kan ook, alleen lijk je dan veel minder over te houden en komt er veel vocht vrij. Gemberpoeder is vooral handig in gebak en koekjes maar meestal is verse gember toch echt te prefereren boven gemberpoeder. Gedroogde stukken gember zijn geschikt in stoofpotten, je vist ze er voor het opdienen weer uit. Gember heeft een frisscherpe, citrusachtige smaak. Vers smaakt ze zachter dan gedroogd. Dus als je in een recept verse gember vervangt door gedroogde moet je daar rekening mee houden en veel minder gebruiken. Hoe verser en jonger de gemberwortel, hoe zachter de structuur en hoe dunner de schil. Bewaren hoeft niet perse in de ijskast.
Tips, weetjes & recepten
- Vervangen van gemberpoeder door verse gember in recepten is:
1 tl gemberpoeder = 2 cm verse gemberwortel - Van deze plant wordt in Azië soms ook de bloem gegeten.
- Stemgember (de bolletjes gember, gekonfijt in gembersiroop zoals rechtsonder op de foto) is meestal geen goed substituut voor verse gember.
- Klik hier voor een overzicht : familieleden v/d gember op een rijtje
Ginseng
Hoe heet het?
Ginseng, ginsengwortel, Asian ginseng, true ginseng, panax ginseng (L) rén shēn / 人参 (China), insam / 인삼 (Korea), ninjin / 人参 (Japan), nhân Sâm (Vietnam), gunasingi (India).
Wat is het?
Ginseng is een plant met grillige wortels die met enige fantasie vaak op mannetjes met rare benen lijken, de Chinese naam betekent letterlijk genomen dan ook menswortel. Ginseng heeft nog 10 zusjes in de panax familie maar daarin zit minder of helemaal geen ginsenoside, de stof waar het allemaal om draait. Ginseng wordt namelijk niet voor de smaak gegeten, maar voor de gezondheid. Het zou je immuunsysteem verbeteren en je energie geven. De smaak is niet echt lekker, een beetje melig en bitter.
Hoe te gebruiken?
Snijd van verse ginseng eerst de topjes af (daar waar de wortel overgaat in de stengel) en stoof traditioneel in zijn geheel mee in medicinale soepen en stoofschotels. Je kunt er ook thee van trekken. Dat gaat van zowel verse als gedroogde wortel. De verse wortel kun je ook rauw eten. En let op, ginseng kan van invloed zijn op de werking van medicijnen. Gedroogde ginseng is jaren te bewaren en de vacuumverpakte, in de koelkast vaak ook wel een aantal maanden tot een jaar.
Tips, weetjes & recepten
- Naast die (onechte) zusjes uit Vietnam, Amerika enzo wordt ginseng ook nog ingedeeld in haar 4 verschijningsvormen:
* wilde ginseng: moeilijk aan te komen, hoe ouder hoe duurder .
* verse ginseng: vers maar geteeld, anders zou het wel wilde ginseng heten.
* rode ginseng: geschild, gestoomd en dan (zon-) gedroogd.
* witte ginseng: onbehandelde, gedroogde ginseng. - Koreaans tegenhanger van de Joodse kippensoep: Samgyetang.
Dit is een soep van jonge, hele kip met ginseng, kleefrijst , knoflook en “superfoods” zoals jujube of goji. Vooral gegeten in de zomer, op de warmste dagen van het jaar.
Apenhaar (meat floss)
Hoe heet het?
Apenhaar, abon (Indonesië), meat floss / meat wool / pork sung (Engels), rousong / ròu sōnɡ / 肉鬆 (China), ruoc / ruốc of cha bong / chà bông (Vietnam), denbu / 田麩 (Japan)
Rund => abon sapi, beef floss, niú ròu sī / 牛肉松 (China)
Varken => abon babi, pork floss, flossy pork, pork sung, yuk sung, rousong / ròu sōnɡ / 肉鬆 (China), ruoc thit lon / ruốc thịt lợn (Vietnam)
Kip => abon ayam, chicken floss, ruoc thit ga / ruốc thịt gà (Vietnam)
Vis => abon ikan teri, fish floss, yú sōng / 魚鬆 (China), ruốc cá (Vietnam), sakura denbu / 桜田麩 (Japan)
Tofu => abon vegetarian, abon tahu?
Wat is het?
Mager vlees wordt eerst met smaakmakers als sojasaus, zout en specerijen zo gaar gekookt dat het uit elkaar valt. De losgewoelde rafeltjes worden in de zon of oven gedroogd en daarna met extra smaakmakers net zolang in een pan droog gebakken en gestampt tot je die typische suikerspin-achtige textuur krijgt. In China, Taiwan en Vietnam is het meestal van varkensvlees gemaakt, in Indonesië en Maleisië vaker van rundvlees en in Japan van vis.
Hoe te gebruiken?
Heel simpel een plukje apenhaar op je witte rijst of koude zachte tofu, in congee, in of op witte broodjes of simpelweg op een met roomboter besmeerde boterham zoals op de foto hiernaast. Werd vroeger in Azië ook gebruikt als een soort krachtvoer voor ondervoede of kieskeurige kindjes. Is luchtdicht nog maanden buiten de koelkast te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Van 5 kilo vlees hou je ongeveer 1 kilo abon over. Dat betekent dat goede abon best prijzig kan zijn. Het beste apenhaar is niet makkelijk te vinden in Nederland. Ik sla mijn slag vaak op de Tong Tong Fair. Sommige toko’s schijnen het “onder de toonbank” te verkopen, maar zoals je hieronder kunt lezen, gelukkig ook gewoon over de toonbank.
- Er zijn wel recepten om het zelf te maken, maar het valt niet mee om het echt fluffy te krijgen.
Recept: zelf abon sapi maken
Recept: zelf Japanse fish floss maken
Recept: chicken floss maken met behulp van de broodbakmachine! - Omdat het zo onweerstaanbaar lekker is zijn er ook vegetarische varianten, al heb ik die nog nooit gezien.
Chawanmushi (hartige, gestoomde custard)
Dit van oorsprong Chinese gerecht (zhēngshuǐ dàn / 蒸 水 蛋) is in het Westen meer bekend als Japans gerecht (chawanmushi / 茶碗蒸し) en misschien nog wel meer als Australian Masterchef gerecht (savoury egg custard). In die tv-show komen regelmatig de meest creatieve, hartige custards op tafel waar de jury elke keer weer danig van onder de indruk is. En terecht! Licht en zijdezacht, uiteraard niet zoet maar hartig, met verborgen schatten op de bodem. De variaties zijn eindeloos, zo simpel of luxe als je zelf wilt, maar seafood is toch wel favoriet en shiitakes mogen eigenlijk niet ontbreken. Hieronder een soort van basisrecept waarop je eindeloos kunt variëren, maar lief en delicaat blijft het.
Hete & Zure Soep (Suan La Tang)
Een heerlijke, verwarmende, gezonde soep uit Sichuan: Suan La Tang (酸辣湯), misschien beter bekend onder de Engelse naam Hot and Sour Soup. Het hete van deze soep komt niet van chilipeper maar van gemalen peper en het zure komt van die typische, zwarte rijstazijn uit Chinkiang. De van origine vaak beige, gelige soep fleurt helemaal op door het toevoegen van kleurige reepjes puntpaprika. Niet erg traditioneel maar als je niet beter wist zou je denken dat het zo hoort. Bovendien verandert de soep ermee van voorgerecht in maaltijdsoep, weer eens wat anders dan die eeuwige pan erwtensoep.
Bamboe (bamboescheuten)
Hoe heet het?
Bamboe, bamboescheuten, bamboespruiten, bamboo, bamboo shoots, bamboo tips, zhú sǔn jiān / 竹笋尖 / sǔn jiān / 笋尖 / sǔn / 笋 (China), juk sun / 죽순 / daenamu ssak / 대나무싹 (Korea), măng (Vietman), takenoko / 竹の子 / 筍 (Japan), rebung (Indonesië), labóng / tambô (Filipijnen)
Wat is het?
Bamboe is een grassoort, bijna een soort onkruid zo snel groeit het. Wat we eten zijn de scheuten die net (of zoals bij asperges nog net niet) de grond uitschieten. Van de 1575 soorten zijn er slechts 110 soorten eetbaar. Van nature zit er een stofje (taxiphyllin) in dat in je maag wordt omgezet in cyanide. Gelukkig is bamboe in de toko altijd voorbehandeld (simpelweg: goed doorgekookt) waarmee dat stofje is geëlimineerd. Verse bamboe (van de juiste soort in het juiste seizoen, bijvoorbeeld de winterbamboe op de foto) is mals, sappig en zoet, maar kan ook een beetje bitter zijn. Bamboe uit de vriezer komt erbij in de buurt. Bamboe uit blik stinkt.
Hoe te gebruiken?
Bamboe uit blik/zak/glas is in principe klaar voor gebruik, maar omdat het zo kan stinken is het beter ze eerst even te blancheren in kokend water. (tip: gebruik daarvoor het wittige spoelwater waarmee je de rijst hebt gewassen). Dan in plakjes of reepjes kort of wat langer meewokken, koken, bakken. Lekkerder is bamboe uit de vriezer te gebruiken. Echte verse bamboe heb ik nog nooit gezien in Nederland, behalve de Japanse bamboescheut bij Meidi Ya. (zie foto hieronder)
Tips, weetjes & recepten
- Filmpje: Japanse familie elk voorjaar op pad om wilde bamboe te oogsten.
- Recept: Braised bamboo shoots. (niet schrikken, maar bij gebrek aan verse bamboe gebruik ik soms witte asperges)
- Zie ook post over: gedroogd bamboeblad
Wilde rijststengel (water bamboo)
Hoe heet het?
Wilde rijststengel / waterbamboe / witte bamboe (NL), white bamboo / water bamboo / coba / Manchurian wild rice / water rice (GB), Zizania latifolia / Zizania caduciflora (L), makomo take (Japan), jiāo bái / 茭白, gāo sǔn / 高笋 (China), lua mieu / cu nieng (Vietnam), ka pek / no main am (Thailand).
Wat is het?
De Zizania Latifolia is een wilde rijstsoort cq grassoort die bewust wordt gekweekt met een schimmelinfectie (Ustilago esculenta) die ervoor zorgt dat de plant geen rijstkorrels ontwikkelt maar stengelgal. Dat klinkt eng maar is het niet. In de stengel groeit een mooie, blanke, malse kern die een beetje smaakt als jonge, verse bamboe, maar dan malser.
Hoe te gebruiken?
Wilde rijststengels zien eruit als vochtige, magere maïskolven. Je pelt de groene bladeren weg, binnenin zit de witte kern. Die snijd je in gelijke schijfjes of stukjes. Je kunt het rauw eten, maar gebruikelijker is het kort te wokken, als onderdeel van een roerbakschotel, of op zichzelf met een lekker hartig sausje. Wilde rijststengels bewaar je in de koelkast.
Tips, weetjes & recepten
- Recept uit De Shanghai Keuken van Fuchsia Dunlop: blancheer de stukjes wilde rijststengel een minuut, roerbak 2 minuten, voeg sausje toe van 1 el shaoxing rijstwijn, 75ml bouillon, 2 tl lichte sojasaus, 1 tl donkere sojasaus, 4 tl suiker en laat met deksel op de pan 3 minuten sudderen. Laat sausje daarna inkoken, besprenkel met 1 tl sesamolie en dien op.