Jiaozi deegvellen

jiaozi velletjesHoe heet het?
Deegvellen, deegvelletjes of wrappers voor jiaozi / 饺子 (China), gyōza (Japan), Chinese dumplings, Chinese ravioli, potstickers.

Wat is het?
Jiaozi deegvellen zijn kleine, ronde deegvelletjes gemaakt van gewone bloem (tarwemeel), water en zout. Soms ook nog met wat andere (zet-)meel als tapioca.

Hoe te gebruiken?
Rustig laten ontdooien, de velletjes zijn dan gemakkelijk van elkaar los te maken. Tijdens het gebruik onder een vochtige theedoek of wat plastic folie bewaren om uitdrogen te voorkomen. De randen een beetje nat maken, theelepeltje vulling erop en dan dubbelvouwen en de rand fraai dicht knijpen. Je kunt ze nu simpel (± 6 min.) koken of bakken in een koekenpan, er een laagje water bij gieten en in een paar minuten “droog koken”.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gestoomde oesters met zwarte boontjes

Oester van Nam Kee
Vroeger vond ik dat je oesters alleen puur moest eten, zo rauw, hup je mond in. Hooguit met wat superfijngesneden sjalot en een paar druppels rode rijstazijn. Maar jeetje, op zijn Chinees, warm gestoomd met zwarte boontjes is toch ook echt heel erg lekker. Ik zou niet meer kunnen zeggen wat ik het lekkerst vindt. Recept voor een dozijn oesters:

Maak een sausje van:
1 el lichte sojasaus
1 el shaoxing rijstwijn
1 el heldere rijstazijn
2 el water (of mooie kippenbouillon als je hebt)
1½ tl suiker
2 tl sesamolie

Doe een eetlepel gedroogde zwarte boontjes in een theezeefje en zet 5 minuten weg in een bakje water. Daarna afspoelen en ze zijn klaar voor gebruik.

Boen de oesters eventueel eerst nog even goed schoon. Open ze met een oestermes, maak de oester los van de bodem, maar laat ze wel in de schelp. Leg ze op een groot bord dat past in je stomer. Voor de stabiliteit kun je van stukken alumiumfolie propjes/zwembandjes maken waarop je de oesters stevig neerzet. Verdeel op elke oester ongeveer 5 zwarte boontjes. Giet het sausje voorzichtig in de oesterhelften en stoom ze nu in 3-5 minuten warm en half gaar. Bestrooien met het fijngesneden groen van een lente-uitje en direct serveren.

Tip 1: oesters voor het stomen overdoen in decoratieve amuse bakjes.
Tip 2: mensen die niet van oesters houden vinden ze zo soms wel lekker.

Heldere rijstazijn

Witte rijstazijnHoe heet het?
Rijstazijn, rijstwijnazijn, heldere rijstazijn, witte rijstazijn, Chinese azijn, micu (米醋), Japanse azijn.

Wat is het?
Rijstazijn is een milde azijnsoort, gemaakt van gefermenteerde kleefrijst en water. Zoals op de foto te zien soms geheel kleurloos, soms een heel lichtgeel. Dat ligt aan de rijst die gebruikt is (gepolijst of ongepolijst) of wellicht aan de toevoegingen. In Japanse rijstazijnen zit vaak ook tarwe of sake.

Hoe te gebruiken?
Te gebruiken zoals men gewone azijn gebruikt. De smaak is redelijk vergelijkbaar met witte wijnazijn. Je zou het een met het andere kunnen vervangen. Dit is ook de azijn die (samen met suiker, zout en mirin) door sushirijst gaat. Rijstazijn is gewoon buiten de koelkast praktisch onbeperkt houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop en welke is het lekkerst? (klik hier)

Zwarte rijstazijn

black rice vinegarHoe heet het?
Zwarte rijstazijn, Chinese zwarte azijn, black vinegar, Chinkiang of Zhenjiang vinegar.

Wat is het?
Er zijn eigenlijk twee soorten, maar die worden in de schappen en recepten heel verwarrend beiden aangeduid als “zwarte rijstazijn”:
1. xiāngcù (香醋)
Een dunne, beetje wrange azijn gemaakt van gefermenteerde kleefrijst en zout. De beroemste komt uit Chinkiang: Chinkiang rijstazijn.
2. tiáncù (甜醋)
Een dikkere, gezoete, aromatische azijn ook gemaakt gefermenteerde kleefrijst en zout maar met allerlei toegevoegingen zoals suiker, maltose, karamel, gember, sinaasappelschil of kruidnagel.

Hoe te gebruiken?
In recepten is vaak niet duidelijk welke van de twee azijnsoorten men nou bedoelt terwijl het behoorlijk van invloed is op de smaak welke men kiest. Probeer het alletwee en kies wat je het lekkerst vindt. De gezoete variant is natuurlijk veel makkelijker van smaak en dus “minder gevaarlijk”, de ongezoete azijn is namelijk nogal wrang van smaak en kan een gerecht makkelijk verpesten. Uitkijken dus. Bovendien maakt het nogal uit welk merk je hebt. Buiten de koelkast nog maanden/jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop en welke is het lekkerste? (klik hier)

Rode rijstazijn

Red Rice vinegarHoe heet het?
Rode azijn, rode rijstazijn, red vinegar, hóng mǐcù / 红米醋.

Wat is het?
Rode rijstazijn is een rijstazijn die rood of rose kleurt door toevoeging van rode rijstgist. (Rode rijstgist is rijst, gefermenteerd door schimmelcultuur Monascus purpureus). Deze azijn heeft een laag azijngehalte en een zachte azijnsmaak, een beetje vergelijkbaar met rode wijnazijn, maar dan zachter en kruidiger.

Hoe te gebruiken?
Samen met wat dunne reepjes verse gemberwortel als dipsaus voor dimsum hapjes. Combineert vooral goed met garnaal. Ook lekker met verse oesters, in plaats van de traditionele rode wijnazijn met fijngehakte sjalotjes.
Eventueel vervangen door rode wijnazijn aangelengd met water, of gewoon minder.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop en welk merk is het lekkerste? (klik hier)

Verse sojabonen / edamame (jonge, groene sojapeulen)

Edamame, jonge sojaboontjesHoe heet het?
Jonge sojabonen, verse sojabonen, groene sojaboontjes, sojapeulen, fresh soybean (US), green soya bean (UK), Edamame / 枝豆 (Japan), máodòu / 毛豆 (China).

Wat is het?
Edamame zijn de boontjes/erwtjes in jonge, nog niet rijpe peulen van de sojaplant.

Hoe te gebruiken?
De peultjes worden kort met grof zeezout gekookt en als snack of aperitiefje koud gegeten. Maar let op, alleen de “erwtjes” eet je op, de draderige doppen/peulen gooi je weg. Die “erwtjes” kun je ook als groente verwerken, bijvoorbeeld in combinatie met andere groene groentes, zoals in een (Thaise) curry. Of heel chique, dubbelgedopt en gesmoord in een beetje boter en sojasaus, net zoals je dubbelgedopte tuinboontjes zou serveren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Konnyaku

konnyakuHoe heet het?
Konnyaku, Konjac, konjak, konjaku, konyaku, ita konnyaku, devil’s tongue, voodoo lily, snake palm, elephant yam, Amorphophallus konjac(L), konnyaku / 蒟蒻 / 菎蒻 / こんにゃく(Japan), gonyak / 곤약 (Korea), jǔ ruò / 蒟蒻 (China).

Wat is het?
Konnyaku is een rubberig, doorzichtig, grijsgrauw blok met paarse spikkeltjes, gemaakt van de wortelknol van de konjak plant. Het bijzondere van deze duivelstongwortel is dat ze rijk is aan vezels, maar toch zeer laag in calorieën en koolhydraten. Zeer geschikt om bij af te vallen dus.

Hoe te gebruiken?
Goed afspoelen onder de kraan en dan een paar minuten in kokend water blancheren om zeker te zijn dat de vieze allstar-gympie-smaak van het weekwater verdwenen is. Daarna in plakjes of reepjes snijden en meesudderen in soepen (oden) en stoofpotten. De plakjes zullen niet van structuur veranderen en ook weinig tot geen smaak opnemen, maar toch heeft het wel wat. In de verpakking bij kamertemperatuur maanden te bewaren, maar ik bewaar ze toch liever in de koelkast. Uit de verpakking in wat schoon water in de koelkast nog een paar dagen te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Decoratieve snijwijze: snijd een plakje af van 4-5mm, snijd een sneetje in het midden, zodat je dus een “vierkant cirkeltje” hebt. Prop nu 1 uiteinde door het sneetje en voila, je krijgt een leuk gedraaid flubbertje als op de foto hierboven.
  • Van de konjac wortel worden ook shirataki noedels gemaakt. En tot voor kort ook jelly snoepjes. Zie hier een (via google translate vertaald) overzichtje van: allerlei verschijningsvormen van konnyaku
  • Filmpje van de Yunnan Girl over: konnyaku wortel

Wat is er te koop? (klik hier)

Peking Style Noodles

Noord Chinese noedels
Zhà jiàng miàn / zhajiang mian / 炸醬麵 is een simpel, klassiek noodle-gerecht uit het Noorden van China bestaande uit tarwe-noodles, daarop wat gehaktsaus (op smaak gebracht met sojabonensaus) en verschillende soorten rauwe of geblancheerde groenten. Vlak voor je het eet roer je alles door elkaar. Typisch homestyle cooking of streetfood, wat betekent dat het allemaal niet zo nauw komt.

Klik hier voor het recept

Wontons (dumplings voor in de soep)

Wonton of wantan soep
Hoe heet het?
Wonton, wanton, wantan, wuntun, yúndùn / 雲吞, soep dumpling, garnalen- of varkensvlees dumpling.

Wat is het?
Wontons zijn kant-en-klare dumplings voor in de soep, gemaakt van een doorschijnend, geel, glibberig deegvelletje traditioneel gevuld met garnalen of varkensgehakt of een combinatie van die twee. Vaak op smaak gebracht sesamolie, soms opgeleukt met stukjes chinese champignons of waterkastanje.

Hoe te gebruiken?
Bevroren en al 5-10 minuten koken in een pan met zout water. Daarna met schuimspaan overdoen in hete soep. Uiteraard kun je de wontons ook meteen in de soep koken, maar daar wordt je soep niet lekkerder van. In plaats van in de soep kun je ze ook met een sausje serveren of niet koken maar frituren (pangsit goreng).

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Sesamzaadjes (zwart en wit)

Sesamzaadjes
Hoe heet het?
Witte sesamzaadjes, zwarte sesamzaadjes, sesamzaad, sesame seeds.

Wat is het?
Sesamzaadjes zijn kleine zaadjes uit kleine peultjes van de van oorsprong Afrikaanse plant genaamd Sesamum indicum. Als die peulen rijp en droog zijn barsten ze vanzelf open. (Daar schijnt ook de uitdrukking “sesam open u” vandaan te komen.) Je hebt witte en zwarte sesamzaadjes en daartussen nog allerlei tinten beige. Qua smaak ontlopen ze elkaar niet veel.

Hoe te gebruiken?
Het lekkerste is om de sesamzaadjes voor gebruik even geurig te roosteren in een droge koekenpan maar noodzakelijk is het niet. Dan als finishing touch over noodles, salades, dessserts, etc. Wordt ook gebruikt in brood en banket. Sesamzaadjes

Tips, weetjes & recepten

Wok Mie van De Miefabriek (Tai Ming)

Wok Mie van Taiming
Hoe heet het?
Wok mie, Chinese wok mie, gewalste noodles van Tai Ming.

Wat is het?
Wokmie van Tai Ming (tegenwoordig “De Miefabriek”) is een Nederlands merk tarwe noodles, onder de aandacht gebracht door Wouter Klootwijk in zijn programma “De wilde Keuken”. Het leuke van deze noodles is dat ze volgens authentiek, Chinees recept worden gewalst in een fabriek in Enschede. Al sinds 1966 favoriet bij veel Chinese restaurants wordt het tijd dat nu ook de consumentenmarkt veroverd gaat worden. Deze wokmie is in verschillende diktes verkrijgbaar, met of zonder ei en met of zonder toegevoegde kruiden.

Hoe te gebruiken?
In ruim kokend water met eventueel een snufje zout volgens de gebruiksaanwijzing in 6-14 minuten (afhankelijk van de dikte) gaarkoken. Daarna afgieten en onder de koude kraan goed afspoelen tot echt alle warmte eruit is. Doe je dat niet krijg je plakmie. Meng er een theelepeltje (sesam)olie door en zet tot gebruik weg. Daarna verwerken in bami goreng en andere roerbakgerechten.

Tips, weetjes & recepten

  • Ezelsbruggetje voor wie net als ik de naam maar niet kan/kon onthouden: “bij wokken komt het aan op timing/taiming”. Update: niet meer nodig nu ze “De Miefabriek” heten.
  • Recept: chow mein (Chinese versie van bami goreng)
  • Bekijk de aflevering van de Wilde Keuken over Oost-Groningse tarwe en Overijsselse mie: klik.
  • Lees ook de post over: Chinese noodlesoorten op een rijtje

Wat is er te koop? (klik hier)

Chow Mein (Chinese bami)

Chow mein, Chinese bami
Dit van oorsprong Chinese gerecht (chǎo miàn / 炒面) leerden wij in Nederland kennen via de Indische keuken. Vandaar dat wij het “Bami Goreng” noemen, maar in veel andere landen noemen ze het op zijn Chinees “Chow Mein”. Hoe dan ook komt het op hetzelfde neer: gebakken noodles met stukjes vlees, vis, groenten, etc. Er bestaat geen vast recept voor Chow Mein, dit is wat ik laatst deed:

Klik hier om verder te lezen……

Geroosterde Peking Eend (Kant-en-Klaar)

Peking Eend
Hoe heet het?
Kant-en-klare geroosterde Peking Eend, Peking Roast Duck, Běijīng kǎoyā / 北京烤鸭.

Wat is het?
Kant-en-klare Pekingeend is de verwesterse versie van het beroemde en eeuwenoude gerecht uit Beijing: een speciaal ras eend (Pekin Eend), ingesmeerd met een mengsel van maltose, donkere sojasaus , shaoxing rijstwijn en zwarte rijstazijn, in de lucht gedroogd en daarna geroosterd in een speciale oven. Eigenlijk gaat het bij echte Peking eend alleen om het superknapperige vel, maar in de Westers versie krijg je het vlees er ook bij (en is het vel nooit zoals het hoort).

Hoe te gebruiken?
Gewoon volgens de gebruiksaanwijzing. Beste is om vlees een nachtje in de koelkast rustig te laten ontdooien, maar met verpakking en al een uurtje in een bak water kom je ook een eind. Met keukenpapier even goed droogdeppen en dan half uurtje in de oven. In reepjes snijden en serveren met Manderijn pannenkoekjes, zoete bonensaus (of hoisinsaus), lente-ui en komkommer. Maar je kunt het vlees uiteraard ook gewoon verwerken in nasi, bami, roerbakschotels, salades, etc.

Tips, weetjes & recepten

  • Zelf maken is niet zo moeilijk en best leuk: Peking eend voor dummies. Lees ook de post over kant-en-klare Pekingeend pannenkoekjes.
  • Veel meer informatie over Peking Eend lees je op: wikipedia
  • Bij vestigingen van St. Anny Food en op sommige dagen bij sommige toko’s is ook verse meeneem Peking eend te krijgen. Die ziet er al een stuk beter uit dan de diepvriesvariant.
  • Restaurant de Lange Muur op de kruiskade in Rotterdam serveert Peking Eend die verdacht veel lijkt op Pekingeend zoals die in Beijing wordt geserveerd: alleen de stukjes vel met een klein vetlaagje. Niet goedkoop, iets van 30 euro. Maar goedkoper dan een tripje naar Peking.
  • Lekker: K&K pekingeend met hoisinsaus op een gestoomd Chinees broodje:
    Gestoomd broodje met Pekingeend

Wat is er te koop? (klik hier)

Theegerookte Eend

Theegerookte eend uit SichuanDeze beroemde delicatesse uit Sichuan stond al jaren op mijn to-do-lijst. Eerst kon ik de zoete rijstwijn (lao zao) niet vinden, daarna bleek de verkoop van saltpeter aan banden gelegd. Toen ik dat toch ergens op de kop had getikt durfde ik het niet te gebruiken en toen ik had uitgevogeld dat je sowieso beter nitrietzout kunt gebruiken, toen waren het gewoon de vele handelingen in het recept die me bleven intimideren: ontdooien, marineren, drogen, roken, stomen en frituren. Waarbij vooral dat frituren van een hele eend me angst inboezemde.

Maar vandaag kwam het er dan toch van. Onder andere aangespoord door het foodblogevent van juli 2011: “Waar rook is, is vuur”.

Klik hier voor het recept…

Pekingeend pannenkoekjes

pekingeend pannenkoekjesHoe heet het?
Pekingeend pannenkoekjes, Mandarijn pannenkoekje, Peking duck pancakes, Mandarin pancakes, bó bǐng / 薄饼, chūn bǐng / 春饼.

Wat is het?
Pekingeend pannenkoekjes zijn flinterdunne flensjes, gemaakt van tarwebloem met een beetje zout en sesamolie. Kort gebakken in een koekenpan en voor gebruik opgewarmd boven kokend water. Bekend als wrap voor Peking eend en mu shu pork.

Hoe te gebruiken?
Ontdooid een minuut of drie stomen boven zacht kokend water. Daarna besmeren met een beetje zoete bonensaus of hoisinsaus, wat peking eend erop, julienne gesneden lente-uitje en komkommer en uit het vuistje opeten. Uiteraard ook met ander lekkers te vullen.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept om zelf pekingeend pannenkoekjes maken na de klik, hieronder
  • Lees alle posts betreffende Peking Eend
    (recept of kant-en-klaar, welke saus etc)

Wat is er te koop? (klik hier)

Peking Eend (eendensoort uit China)

Ingevroren Peking eend
Hoe heet het?
Peking of eigenlijk pekin eend, Pekin (duck), Long Island duck.

Wat is het?
Pekingeend is een speciaal eendenras (Anas platyrhynchos domestica of: Anas peking), al eeuwenlang gefokt in het Noorden van China, maar ondertussen over de hele wereld gehouden voor haar vlees en eieren. Zo ook in Nederland. Het is een lekkere dikke, vette, grote, witte, tamme eend. Uiteraard gebruikt voor het beroemste gerecht uit Beijing: Peking eend.

Hoe te gebruiken?
Nog nooit vers gesignaleerd, alleen ingevroren. Rustig ontdooien in de koelkast. Let op dat een hele eend soms wel 2 dagen nodig heeft. Check de binnenkant, soms zit daar nog een verrassing in verstopt (nek, levertje, hartje, etc). Daarna bereiden als Peking eend, maar uiteraard ook te gebruiken voor andere recepten met eend. In de vriezer van de toko vind je soms voor weinig geld braadstukjes of poten van deze eend. Leuk om bouillon van te trekken of confit de canard mee te maken.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Eendentongetjes

eendentongetje
Hoe heet het?
Eendentong, duck tongue, yā shé tóu / 鸭舌头 (China).

Wat is het?
Eendentong is het tongetje van een (Pekin) eend. Soms nog met twee kleine antennes eraan vast (peesjes of spiertjes?) maar meestal zonder, zoals op de foto hiernaast. In tegenstelling tot de tongen van zoogdieren zitten er in eendentongen botjes. Veel vlees zit er niet aan, het is vet, vel, vlees en bot op 6 centimeter tong, maar evengoed een delicatesse in China.

Hoe te gebruiken?
In principe is er van alles mogelijk: stomen, sudderen, bakken, frituren. In de Chinese keuken gebeurt dat inclusief botje, zodat men lekker iets te knagen en knabbelen heeft. Thomas Keller kookt ze 8 uur sous vide in eendenvet op 70°C en stript ze dan van het botje af (foto), maar normaal worden ze in hun geheel zo’n 30 minuutjes (bijvoorbeeld in meestersaus of hotpot) gaar gesudderd en daarna dus nog eventueel opgebakken of gefrituurd.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Lap Op (gedroogde eend)

Lap Op (waxed duck)
Hoe heet het?
Gedroogde eend, dry-cured duck, cured duck, air-dried duck, waxed duck, lap op / lap ahp / lap ap pei / lap nyap / lap ngap / 臘鴨 (China),

Wat is het?
Lap Op is de Kantonese tegenhanger van confit de canard, maar dan steviger en zouter. Daarom is het qua productieproces eigenlijk beter vergelijkbaar met rauwe ham. Een typisch winterse delicatesse: eendenbouten (soms ook hele eenden) worden eerst gepekeld en daarna te drogen gehangen in de koele, droge winterlucht. In de zomer is de lucht te vochtig, maar met moderne productiemethoden is het tegenwoordig het hele jaar door verkrijgbaar.

Hoe te gebruiken?
In zijn geheel, of in stukjes gesneden mee laten stomen in een pot rijst of ander stoofgerecht. Wordt dus niet onbereid gegeten. Vacuumverpakt zo’n 3 maanden te bewaren bij een temperatuur van onder de 18°C, maar ik raad toch de ijskast aan. Invriezen kan natuurlijk ook.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Lap Mei Fan (rijst met Chinese worstjes, bacon en eendenpoot in de clay pot)
  • Lees ook de posts over: Lap Yuk (gedroogd spek), Lap Cheung (Chinees worstje) en Guan Cheung (Chinees leverworstje).

Wat is er te koop? (klik hier)

Tuinbonensnack

Tuinbonen snackHoe heet het?
Krokante tuinbonen, gefrituurde bonen, tuinbonen snack, borrelboontjes, broad bean crisps, bean snack, crispy bean snack, geroosterde bonen, mollebonen, habas fritas, candou su (蚕豆酥).

Wat is het?
Gedopte tuinbonen worden krokant gefrituurd en daarna op smaak gebracht met bijvoorbeeld chilipoeder, vijfkruidenpoeder of wasabi. Ze smaken eigenlijk niet meer naar tuinboon, enkel naar crunchy “nootje” met de smaak die eraan toegevoegd is.

Hoe te gebruiken?
Als alternatief voor borrelnootjes of pinda’s. Op vluchten in Azië is krijg je vaak een zakje gefrituurde tuinbonen of erwtjes zoals je op Westerse vluchten een zakje pinda’s of borrelnootjes zou krijgen.

Tips, weetjes & recepten

  • In Groningen kent men een soortgelijke lekkernij genaamd mollebonen of gefrituurde paardenbonen, waarschijnlijk ooit overgewaaid uit Nederlands-Indië. Ga voor meer informatie én een recept om het zelf mollebonen te maken naar: Levend Erfgoed Groningen

Wat is er te koop? (klik hier)