Tagarchief: bonen

Alles over Aziatische bonen zoals peteh bonen, rode bonen, sojabonen, vleugelbonen, kikkererwten et meer. Met recepten en foto’s.

Kikkererwten (chana)

Geplaatst op door december 6, 2018
24

Gele kikkererwtenHoe heet het?
Kikkererwt, kekererwt, keker, Cicer arietinum (L), chickpea, Indian pea, garbanzo bean, gonzo bean, ceci bean, chana / channa / sanagalu / Bengal gram (India), Kacang arab (Indonesië).

Wat is het?
Kikkererwten zijn peulvruchten uit de vlinderbloemenfamilie. Vanuit Turkije heeft de kikkererwt zich eeuwen geleden al verspreid over het Middellandse Zeegebied, het Midden-Oosten en Azië. Er zijn vele rassen en variëteiten die als volgt zijn in te delen:
kabuli / safed chana = gele kikkererwt
   => bekendst in het Westen, iets romiger dan bruine.
desi / kala chana = bruine kikkererwt
   => meer bekend in Azië, iets kleiner maar voedzamer dan de gele.
   => ook gepeld & gehalveerd te koop, dan heet het chana dal (splitkikkererwten)
ceci neri = zwarte kikkererwt
   => een specialiteit uit Puglia, Italië.
groene kikkererwt = een verse, vroeg geplukte, onrijpe kikkererwt
   => een soort van Westerse tegenhanger van de edamame.

Brown ChickpeasHoe te gebruiken?
Gedroogde kikkererwten (bruin of geel maakt niet uit) zet je eerst een nacht te weken in ruim koud water. Daarna kun je ze in hun weekvocht of vers water (gewoon met wat zout) in minstens 50 maar vaker richting 90 minuten gaar koken. Of als je haast hebt in 20 minuten in de snelkookpan. De bereiding van splitkikkererwten (chana dal) lijkt meer op die van linzen, voorweken hoeft niet, je kookt ze in ruim water in ± 20 minuten gaar. Kikkererwten uit blik zijn al gaar, die warm je alleen nog even op. Verse, groene kikkererwten zijn maar heel beperkt en kort verkrijgbaar al vind je ze steeds vaker in de vriezer van je bio-winkel. De bereiding is hetzelfde als voor jonge, groene sojabonen. Gare kikkererwten kun je ook roosteren, je krijgt dan een nootachtige snack.

Tips, weetjes & recepten

  • In Nederland vooral bekend door: hummus (puree van gele kikkererwten & sesampasta) en falafel (vegetarische, gefrituurde “gehaktballetjes”, maar let op, voor falafel worden de kikkererwten alleen geweekt, niet gekookt)
  • Kijk voor recepten op ’t blog van: Klary Koopmans
  • Tip: als je toch de moeite neemt om zelf kikkererwten te weken en koken, kook er dan wat extra en vries die in. Altijd handig om een salade op te vrolijken met een handje kikkererwten (waar een blik al gauw teveel is)
  • Je ziet ook wel eens gedroogde groene kikkererwten, die zijn natuurlijk lang zo lekker niet als verse groene kikkererwten en missen de romigheid van gewone kikkererwten. Beetje nutteloze kikkererwten dus, gewoon laten liggen.
  • Lees ook de post over: kikkererwtenmeel (besan)

Wat is er te koop? (klik hier)

Zwarte boontjes

Geplaatst op door november 22, 2018
36

Chinese, gefermenteerde zwarte bonen
Hoe heet het?
Zwarte boontjes, gefermenteerde boontjes, zwarte gefermenteerde sojabonen, gezouten soja-boontjes, black beans, salted black bean, fermented black bean, douchi / dòuchĭ / 豆豉 (China), tàu xì / đậu xị (Vietnam), tausi (Indonesië).

Wat is het?
Zwarte boontjes zijn zwarte sojabonen die worden gezouten om daarna te fermenteren. Hierdoor worden ze zacht en enigzins droog. De smaak is sterk, heel kruidig en zout. Bij sommige varianten worden grote stukken gember verwerkt, waardoor de boontjes nog iets kruidiger en pittiger worden.

Hoe te gebruiken?
De droge boontjes eerst afspoelen onder stromend water. Dan afhankelijk van recept of persoonlijke voorkeur grof hakken, fijn maken in een vijzel of een combinatie daarvan.
Vaak samen met gehakte knoflook, Shaoxing rijstwijn en wat suiker.
Altijd roerbakken/bakken/stomen, rauw is het niet lekker. En pas op, denk niet “lekker, ik gebruik gewoon wat extra zwarte boontjes”. Je kunt daarmee een gerecht echt om zeep helpen wegens te zout.
De droge, zwarte boontjes zijn praktisch onbeperkt houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gedroogde sojabonen

Geplaatst op door november 11, 2018
6

Dried & soaked soybeansHoe heet het?
Gedroogde sojabonen, soybeans (US), soya beans (UK), kacang kedelai (Indonesië), huáng dòu / 黄豆 (China), kong / 콩 (Korea), daizu / 大豆 (Japan), ถั่วเหลือง (Thailand)

Wat is het?
Sojaboonpeulen kun je onrijp & frisgroen plukken om te eten als groente, daarover schreven we al eerder (hier). Maar als je diezelfde peulen aan de plant laat zitten en lang genoeg wacht drogen ze vanzelf uit (kijk maar). Zo worden ze gedroogd en al geoogst, de peul wordt weggegooid, het gedroogde boontje is waar het om gaat.

Hoe te gebruiken?
Van gedroogde sojabonen wordt sojamelk gemaakt. De toepassingen voor sojamelk zijn net zo divers als die voor koemelk, tot en met aan kaas (=tofu) maken toe. Alleen is de smaak van sojamelk voor veel westerlingen nog vaak een brug te ver: een beetje stroef en melig. En als de velletjes na het weken er niet afgewreven zijn nog enigzins bitter ook. Geweekte sojabonen kunnen net als andere peulvruchten worden gekookt en verwerkt in stoofschotels, maar ze kunnen ook geroosterd worden in de oven. Dan lijken ze een beetje op pinda’s, sterker nog, er zijn “sojanoten” op de markt die precies smaken als borrelnootjes (zie vorige post).

Tips, weetjes & recepten

  • Stap voor stap recept: zelf sojamelk en tofu maken
  • De pulp, het gemalen grit dat overblijft als je de gemalen, geweekte sojabonen hebt opgekookt en gezeefd wordt in Japan “okara” genoemd. Okara heeft bijna geen smaak maar zit wel boordevol vezels en mineralen. Je zou het misschien door oma’s gehaktbal kunnen mengen in plaats van paneermeel of vleesvervanger? In Indonesia maken ze er een speciaal soort tempeh van: tempeh gembus. Ik had geen tijd/zin om er iets mee te doen dus gooide het weg, maar ik las later dat het goed is in te vriezen.
  • Recept voor een Koreaans bijgerechtje: Kongjroim
  • Van sojabonen kun je net als van mungbonen “taugè” maken: sojascheuten

Andere posts over tofu en sojaboonproducten:

Gerookte Tahoe Silken Tofu Tofu Beignets Tofu-vellen Tofuzakjes Tofu sticks

Wat is er te koop? (klik hier)

Verse sojabonen / edamame (jonge, groene sojapeulen)

Geplaatst op door november 11, 2018
50

Edamame, jonge sojaboontjesHoe heet het?
Jonge sojabonen, verse sojabonen, groene sojaboontjes, sojapeulen, fresh soybean (US), green soya bean (UK), Edamame / 枝豆 (Japan), máodòu / 毛豆 (China).

Wat is het?
Edamame zijn de boontjes/erwtjes in jonge, nog niet rijpe peulen van de sojaplant.

Hoe te gebruiken?
De peultjes worden kort met grof zeezout gekookt en als snack of aperitiefje koud gegeten. Maar let op, alleen de “erwtjes” eet je op, de draderige doppen/peulen gooi je weg. Die “erwtjes” kun je ook als groente verwerken, bijvoorbeeld in combinatie met andere groene groentes, zoals in een (Thaise) curry. Of heel chique, dubbelgedopt en gesmoord in een beetje boter en sojasaus, net zoals je dubbelgedopte tuinboontjes zou serveren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Natto (Japanse, gefermenteerde sojabonen)

Geplaatst op door oktober 6, 2018
75

Natto, Japanse, gefermenteerde sojabonenHoe heet het?
Natto, Japans gefermenteerde sojabonen, nattō / なっとう/ 納豆 (Japan), นัตโตะ (Thailand).

Wat is het?
Natto zijn gefermenteerde, extreem slijmerige sojabonen. Kleine sojaboontjes worden geweekt, gestoomd en vermengd met een speciale bacterie (Bacillus subtilis) om een dag op 40°C te fermenteren en daarna nog een week in de koelkast bij 0°C te rijpen. De geur en smaak wordt vaak vergeleken met blauwe kaas en is voor veel mensen een brug te ver. Anderen (waaronder ik) vinden dat reuze meevallen. Ik vind het een beetje nootachtig, maar vooral naar “koffie met koffiemelk” smaken. De structuur ziet er smerig uit, maar voelt niet onprettig in de mond.

Hoe te gebruiken?
Natto komt meestal in piepschuim bakjes met twee plastic zakjes: sojasaus en Japanse mosterd. Meng de inhoud door de boontjes en roer alles flink door elkaar tot het lijkt te gaan schuimen. Dit kun je zo opeten of samen met wat rijst. De draden blijven lastig, je hebt al gauw een knoeiboel. Rondjes draaien met je lepel alsof je met een metaaldetectortje op zoek bent kan helpen.

Japanse Natto

Tips, weetjes & recepten

  • Niet echt bij elke toko te koop, maar bij Interburgo in Rotterdam kun je kiezen uit een stuk of 5 soorten natto: grotere of kleinere boontjes, gemalen boontjes en of biologische boontjes. Qua smaak zullen ze elkaar niet veel ontlopen. Ook gezien bij: Dank, Meidi-Ya, Shilla en sinds een tijdje ook bij Wah Nam Hong.
    Tip: ook te koop bij de beter gesorteerde biologische supermarkt.
  • Natto schijnt erorm gezond te zijn, meer daarover op: wikipedia

Wat is er te koop? (klik hier)

Tuinbonensnack

Geplaatst op door november 4, 2020
24

Tuinbonen snackHoe heet het?
Krokante tuinbonen, gefrituurde bonen, tuinbonen snack, borrelboontjes, broad bean crisps, bean snack, crispy bean snack, geroosterde bonen, mollebonen, habas fritas, candou su (蚕豆酥).

Wat is het?
Gedopte tuinbonen worden krokant gefrituurd en daarna op smaak gebracht met bijvoorbeeld chilipoeder, vijfkruidenpoeder of wasabi. Ze smaken eigenlijk niet meer naar tuinboon, enkel naar crunchy “nootje” met de smaak die eraan toegevoegd is.

Hoe te gebruiken?
Als alternatief voor borrelnootjes of pinda’s. Op vluchten in Azië is krijg je vaak een zakje gefrituurde tuinbonen of erwtjes zoals je op Westerse vluchten een zakje pinda’s of borrelnootjes zou krijgen.

Tips, weetjes & recepten

  • In Groningen kent men een soortgelijke lekkernij genaamd mollebonen of gefrituurde paardenbonen, waarschijnlijk ooit overgewaaid uit Nederlands-Indië. Ga voor meer informatie én een recept om het zelf mollebonen te maken naar: Levend Erfgoed Groningen

Wat is er te koop? (klik hier)

Kousenband

Geplaatst op door februari 5, 2023
13

Kousenband
Hoe heet het?
Kousenband, kouseband, aspergeboon, string bean, snake bean, yardlong bean, long-podded cowpea, Chinese long bean, Vigna unguiculata (L), borboti (India), thua fak yao / ถั่วฝักยาว (Thailand), dau gok / jiang dou / 豇豆 (China), kacang panjang (Indonesië).

Wat is het?
Kousenband is een lange sperzieboonachtige peul van de tropische klimplant Vigna unguiculata subsp. Sesquipedalis. In de winkels kom je soms twee soorten tegen: Surinaamse (links op de foto) en Thaise (rechts op de foto). Surinaamse kouseband is dunner, grilliger van vorm, iets donkerder van kleur, duurder en lekkerder dan de Thaise.

Hoe te gebruiken?
Snijd de uiteinden eraf (bosje in de hand houden en met een schaar de puntjes eraf knippen kan ook), wassen en naar wens in stukken van 3-6 cm snijden. Ze hoeven minder lang te koken dan sperziebonen (5-10 minuten is vaak al genoeg) en zijn daarom ook zeer geschikt om te roerbakken. Goed te vervangen door sperziebonen, maar let dan dus op de bereidingstijd. In de koelkast een paar dagen te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: gewoon 5 minuten roerbakken in wat olie op hoog vuur. Niet bang zijn als je zwarte blaartjes ziet. Op het laatst wat smaakmakers als knoflook, gember, spekjes/gehakt, chilipepers toevoegen. Beter de boontjes dan even uit de wok te halen, maar noodzakelijk is dat niet.
  • Lekker met Mapo Tofu of in een stevige Thaise (rode) Curry.
  • Tegenwoordig is er ook kousenband uit Spanje op de markt, die is nog weer dikker dan de Thaise kousenband. En sinds kort ook paarse Thaise kousenband! Die smaakt hetzelfde als groene, maar ziet er prachtig uit:

Paarse Kousenband

Wat is er te koop? (klik hier)

Peteh boontjes (stinkbonen)

Geplaatst op door oktober 12, 2018
45

Peteh boontjesHoe heet het?
Peteh, peteh bonen, pete, stinkboon, petai, yongchaak, sataw, sator, petai, bitter bean, twisted cluster bean, yongchaa, yongchaak, zawngtah, stink bean.

Wat is het?
Petehbonen zijn de platte bonen uit de lange, gedraaide peulen van de tropische, aziatische boom Parkia speciosa. Die peulen (zie foto hieronder) doen denken aan vacuum getrokken tuinbonen, waar het ook familie van is. De bonen zelf zijn frisgroen en een beetje rimpelig, als een groengespoten amandel. Ze hebben een nogal sterke geur, vandaar de bijnaam “stinkboon”.

Hoe te gebruiken?
Meestal gebruik je maar een paar peteh bonen in een gerecht, eventueel in reepjes gesneden. Als smaakmaker dus, bijvoorbeeld in een wokgerecht of heel typisch: in de sajoer loddeh. Maar soms zie je gerechtjes met juist een heleboel peteh bonen, lekker als je ervan houdt. Peteh boontjes zijn goed te bewaren in de koelkast, maar ook in de diepvries.

Peteh bonen in de peul

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Goaboon (vleugelboon)

Geplaatst op door oktober 12, 2018
2

Gevleugelde bonenHoe heet het?
Goaboon, goa bean, winged bean, wing bean, vleugelboon, four-angled bean, asparagus bean, dragon beans, Psophocarpus tetragonolobus (L), tua pluu (Thailand), kacang botol (Maleisië), ketjipir (Indonesië), yìdòu / 翼豆 / sìléng dòu / 四棱豆 (China)

Wat is het?
Goaboon is familie van de snijboon. Deze snelgroeiende klimplant komt oorspronkelijk uit Papua New Guinea, maar groeit tegenwoordig ook in andere warme, tropische landen als Philippijnen, Indonesië, India, Burma, Thailand en Sri Lanka. De “erwtjes” in deze boon zijn qua voedingswaarden vergelijkbaar met de sojaboon, boordevol eiwitten. Bladeren, bloemen en wortels worden ook gegeten.

Hoe te gebruiken?
Eigenlijk net als de snijboon in diagonale stukjes snijden. In roerbakschotels, heel kort blancheren of gewoon rauw in salades verwerken. Wel snel, want onder invloed van de zuurstof worden ze snel bruin. De smaak is vergelijkbaar met die van de snijboon, maar de structuur is veel knapperiger, frisser, wateriger. En daardoor misschien beter vergelijkbaar met groene asperges. In de koelkast niet zo lang te bewaren, de rafeltjes worden snel zwart.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)