Maldive Fish

Maldive FishHoe heet het?
Maldive fish, Maledive fish chips, umbalakaḍa / උම්බලකඩ (Sri-Lanka)

Wat is het?
Maldive Fish is een van de meest typerende ingrediënten uit Sri-lankaanse keuken (ook de Maledivische keuken, maar wie heeft daar ooit van gehoord?). Voor maldive fish wordt een bepaalde tonijnsoort (bonito cq skipjack) in dikke repen ter conservering gekookt, gerookt en daarna ook nog in de zon gedroogd. Na dit proces lijken de filets op wrakhout. In Japan doet met iets soortgelijks en schaaft er bonito vlokken van, maar de Maldive Fish wordt in een vijzel met geweld versplinterd of tot poeder vermalen.

Hoe te gebruiken?
Maldive fish splinters worden soms in redelijke hoeveelheid als “vis” aan een groentecurry toegevoegd maar vaker in veel kleinere hoeveelheden als “smaakmaker” gebruikt in alle mogelijke curries. Een beetje zoals men vissaus of trassie in andere Aziatische keukens gebruikt. De splinters moet je wel even mee laten koken tot ze weer zacht worden. Je zou ter vervanging wellicht Japanse bonito vlokken kunnen gebruiken, die zijn iets makkelijker te vinden, maar gewoon weglaten kan ook. Eenmaal gevonden blijft Maldive fish gelukkig jarenlang goed.

Tips, weetjes & recepten

Andere posts over gedroogde vis enzo:

Gedroogde garnaaltjes Gedroogde inktvis Gedroogde st. Jacobs schelpen, Conpoy Katsuobushi, gedroogde bonito flakes Gedroogde ansjovis Ikan Teri, gedroogde ansjovis

Wat is er te koop? (klik hier)

Bonito vlokken (Katsuobushi)

Bonito flakesHoe heet het?
Bonito vlokken, bonito flakes, fish flakes, katsuo-bushi / かつおぶし / 鰹節 (Japan).

Wat is het?
Bonito vlokken zijn de schaafsels van een gedroogde, gefermenteerde en gerookte tonijnsoort, namelijk de gestreepte tonijn. Ook wel bonito, skipjack, skipjacktonijn of Katsuwonus pelamis genoemd. Zo’n gedroogd stuk bonito heet katsuobushi. Het doet in eerste instantie, qua geur misschien een beetje aan vissenvoer denken, maar verwerkt in gerechten is het echt heerlijk. Door de fermentatie heeft het een mooie umami-smaak gekregen.

Hoe te gebruiken?
Van de wat dikkere schaafsels (kezuri-katsuo) wordt samen met kombu japanse bouillon (dashi) getrokken. De dunnere schaafsels (hana-katsuo) worden als smaakmaker toegevoegd aan allerlei gerechten. Het grappige is dat een toefje bonito vlokken op een warm gerecht door de opstijgende warmte lijken te dansen. (zie kort filmpje )

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: zelf dashi maken (Japanse visbouillon)
  • Recept: okonomiyaki
  • Wikipedia over : katsuobushi
  • Het eerste zakje heeft mooiere vlokken dan dat tweede product met 5 zakjes. Dat heeft een beetje de structuur van licht zaagsel. Minder flaky dus.

Andere posts over gedroogde vis enzo:

Gedroogde garnaaltjes Gedroogde inktvis Gedroogde st. Jacobs schelpen, Conpoy Maldive Fish Gedroogde ansjovis Ikan Teri, gedroogde ansjovis

Wat is er te koop? (klik hier)

Zelf dashi maken

Zelf dashi maken

Enkelgetrokken dashi
– 6 dl water
– 10 cm kombu
– 20 gr kezuri-katsuo (groffere katsuobushi / bonito vlokken)

Doe het water en de kombu samen in 1 pan en laat 1 uur of hele nacht weken.
Breng het water heel zachtjes tegen de kook aan.
Haal de kombu er net voordat het water kookt uit.
Breng daarna het water pas aan de kook.
Voeg 50 ml koud water en de bonito vlokken toe.
Breng terug aan de kook en neem de pan dan meteen van het vuur.
Roer niet. Laat de bonitovlokken naar de bodem van de pan zakken.
Zeef het mengsel door een fijne zeef.
=> Deze enkelgetrokken dashi is lekker om als delicate, heldere bouillon te nuttigen. Zonder al teveel extra of sterke smaakmakers dus.

Dubbelgetrokken dashi
– de overgebleven kombu van de enkelgetrokken dashi
– de gezeefde bonito vlokken van de enkelgetrokken dashi
– 6 dl nieuw water
– 15 gr verse bonito vlokken

Doe de van de enkelgetrokken dashi overgebleven kombu en bonitovlokken in een pan met de 6 dl nieuw water. Breng aan de kook en laat een minuutje of 15 sudderen of tot de bouillon tot 1/3 is ingekookt. Voeg de verse bonitovlokken toe en neem de pan meteen van het vuur. Schuim het oppervlak af en laat de pan 10 minuten staan. Zeef de bouillon die nu klaar is voor gebruik.
=> Deze dubbelgetrokken dashi werkt prima als basis in gerechten waar nog sterke smaken aan worden toegevoegd. Bijvoorbeeld misosoep of stoofgerechten.

Tips & weetjes

  • Dashi kan niet zo lang bewaard worden, maar wel worden ingevroren.
  • Op de foto zie je de veel delicatere, dunner geschaafde hana-katsuo, die zou eigenlijk te mooi om soep van te trekken, maar ja, dit zijn de bonitovlokken die je in Nederland kunt krijgen.
  • Ik zag ook wel recepten voor dashi waarbij de bonitovlokken gewoon 8 minuten zachtjes staan te pruttelen. De kombu nooit, die wordt altijd voor de kook eruit gehaald. Hoe dan ook, je kunt er een kunst van maken of gewoon op gevoel een soepje trekken en zoveel mogelijk uit de ingrediënten halen. Maar langer dan een kwartier zou ik het niet laten pruttelen.
  • Van de overgebleven bonitovlokken kun je ook nog een soort furikake maken voor over de rijst. Hier een recept daarvoor: Katsuobushi Furikake Recipe.

Furikake

FurikakeHoe heet het?
Furikake / 振り掛け / ふりかけ.

Wat is het?
Furikake kan eigenlijk ieder strooisel zijn dat men in Japan gebruikt om een kom gekookte rijst mee op te fleuren maar in de praktijk bedoelt men met furikake meestal een mengsel als op de foto hiernaast, bestaande uit:
gedroogde vis (oa bonito vlokken), gedroogde groenten (oa wasabi wortel) en zeewier (oa nori en aonori), sesamzaadjes, zout en ve-tsin.

Hoe te gebruiken?
Zoals gezegd, gestrooid op een kommetje rijst. Maar je kunt er ook andere dingen mee op smaak maken, een salade bijvoorbeeld of (rauwe) vis. Het smaakt een beetje fishy door de bonito en het zeewier, waarschijnlijk een stap te ver voor veel Hollanders. Vooral Hollanders met aquarium of vijver, want het lijkt wel een beetje op vissenvoer. Gewoon bij kamertemperatuur een aantal maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)