Tagarchief: gefermenteerd

Typisch gefermenteerde producten op een rijtje

Zwarte knoflook

Geplaatst op door december 30, 2018
74

Zwarte, gefermenteerde knoflookHoe heet het?
Zwarte knoflook, gefermenteerde knoflook, black garlic, hēi dàsuàn / 黑大蒜 (China), kuro ninniku / 黒にんにく(Japan), geom eun maneul / 검은 마늘 (Korea).

Wat is het?
Zwarte knoflook zijn gewone, witte knoflookbollen (Allium sativum) die men 30 tot 40 dagen bij een temperatuur 65-80°C in een vochtige (70-80%) ruimte te fermenteren legt. Daarvoor is geen schimmel, startercultuur of andere toevoeging nodig, het zijn puur de aanwezige suikers en aminozuren in de knoflook die een soort maillardreactie aangaan. Vandaar de zwarte kleur en de zoetige smaak. De structuur is zacht en plakkerig, als een te zacht dropje. Het ruikt heerlijk, naar kruidige bouillon of sojasaus maar het is absoluut niet zout. Naast dat alles smaakt het natuurlijk ook nog gewoon naar knoflook en heeft het als voordeel dat je adem er niet van gaat stinken.

Hoe te gebruiken?
Je kunt de gepelde teentjes zo (rauw) opeten of gebruiken zoals je normale knoflook zou gebruiken. Bijvoorbeeld heel simpel met wat pasta en olie, alleen hoef je de knoflook dan niet zo lang te laten zweten als rauwe, witte knoflook. Ik denk dat zwarte knoflook ook een goede vervanger voor zwarte boontjes kan zijn, zeker in een zoutarm dieet. Afgesloten in het donker nog maanden te bewaren, liefst in de koelkast.

Tips, weetjes & recepten

  • Lijst met recepten: in het Nederlands en hier nog een paar in het engels.
  • Sommige gefermenteerde producten zijn soms een beetje wennen qua smaak, maar deze zwarte knoflook durf ik iedereen aan te bevelen. Gewoon lekker. Bovendien erg gezond.

Wat is er te koop? (klik hier)

Donkere sojasaus

Geplaatst op door november 11, 2018
14

Chinese donkere sojasaus Hoe heet het?
Donkere sojasaus, Chinese donkere sojasaus, ketjap pekat, dark soysauce, lǎo chōu / 老抽 (China), ซีอิ๊วดำ (Thailand).

Wat is het?
Donkere sojasaus is een sojasaus (gefermenteerde sojabonen met tarwe, water, zout en gist) die langer gerijpt wordt dan lichte sojasaus, bovendien wordt er melasse of karamel aan toegevoegd waardoor het een dikke, donkere, bijna stroperige saus wordt. Hij is veel minder zout dan de lichte sojasaus. Maar niet zoet als ketjap manis.

Hoe te gebruiken?
Hoewel donkere sojasaus uiteraard ook een speciale sojasaussmaak heeft, wordt het toch voornamelijk gebruikt om gerechten kleur te geven, zoals in stoofschotels. Verwarmen verbetert de smaak, donkere sojasaus wordt eigenlijk nooit koud gebruikt. Puur is het ook niet echt lekker. Als je geen donkere sojasaus in huis hebt kun je ook lichte sojasaus of Kikoman gebruiken, maar pas op, die is zouter, dus gebruik minder en proef. Beter niet vervangen door ketjap, want die is zoet. Koel en donker nog maanden zo niet jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Ketjap (zoete sojasaus)

Geplaatst op door november 11, 2018
78

Ketjap Hoe heet het?
Ketjap Manis, zoete sojasaus, Indonesische sojasaus, kecap manis (Indonesië), ซีอิ๊วดำ / siew dam / siew dohm (Thailand)
In de volksmond vaak enkel “ketjap” genoemd.

Wat is het?
Ketjap manis is een sojasaus (gefermenteerde sojabonen met tarwe, water, zout en gist) waaraan palmsuiker wordt toegevoegd zodat het een dikke, stroperige, zoete sojasaus wordt. Soms worden er nog wat meer smaakjes toegevoegd, zoals een vleugje steranijs of gember.

Hoe te gebruiken?
In de Indonesische keuken door marinades, in gerechten of als dipsaus. Beter niet gebruiken ter vervanging van lichte– of donkere sojasaus, het resultaat wordt echt heel anders. Koel en donker bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: zelf ketjap maken. Handig als je niet in Nederland woont.
  • Recept: Babi Ketjap (Indonesisch, gestoofd, zoet varkensvlees)
  • Zoals gezegd bedoelt men met ketjap vaak ketjap manis, maar er zijn dus nog 2 soorten ketjap: Ketjap asin, en ketjap sedang. Ketjap asin is zouter, lichter en vergelijkbaar met chinese lichte sojasaus. Ketjap sedang is minder zoet dan ketjap manis. En dan schijnt er nog Ketjap pekat te zijn? Vergelijkbaar met of gewoon een ander woord voor Chinese donkere sojasaus.
  • Klik hier voor een overzicht: sojasauzen op een rijtje

Wat is er te koop en welke is het lekkerst? (klik hier)

Trassi (gefermenteerde garnalenpasta)

Geplaatst op door september 3, 2023
58

TrassiHoe heet het?
Trassi / trassie / garnalenpasta (Nederland), terasi / terasie (Indonesië), belacan / belachan / blachang (Maleisië), ngapi (Birma), kapi / กะปิ (Thailand), mắm ruốc, mắm tép, mắm tôm (Vietnam)

Wat is het?
Trassi is een in de zon gefermenteerd mengsel van gemalen, kleine, rauwe garnaaltjes en zout dat daarna in handzame blokken wordt geperst. Het stinkt enorm, maar is onmisbaar in veel Indonesische gerechten. Gewoon even doorzetten want na bereiding merk je niks meer van die sterke vissmaak of geur en heeft je gerecht een heerlijke, authentiek Indonesische smaak.

Hoe te gebruiken?
De meeste trassi die in Nederland verkocht wordt is al geroosterd (dan staat er “bakar” op het etiket), maar als dat nog niet gebeurd is moet je dat zelf nog even doen. Prik een stukje op een vork en houdt het boven een gasvlam. Wel eerst de omgeving waarschuwen, want de lucht zal niet te harden zijn. Trassi gaat in kleine hoeveelheden door gerechten, vaak niet meer dan een half theelepeltje en eerder aan het begin van de bereiding (bijvoorbeeld bij het bakken van de ui), dan op het eind. Luchtdicht nog lang te bewaren, ook buiten de koelkast.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Opor ajam (kip in kokosmelk met pakchoi)
  • Ook al staan de namen van de Thaise, Vietnamese en Birmese garnalenpasta hierboven vermeld, toch zijn die niet helemaal vergelijkbaar met de trassi zoals wij die kennen. Vaak smeerbaarder en lichter van kleur, zou ik ze niet gauw onderling verwisselen. Gebruik voor Indische gerechten de Indische trassi, voor Thaise de kapi, etc etc.
  • Als vegetarische of veganistische alternatieven voor trassi wordt wel genoemd: umepasta, taotjo of miso
  • Zie ook de post over die andere Indonesische garnalenpasta: petis udang
  • Trassi met glas erin?Let op, niet schrikken als je glas in je trassi meent te vinden. De kans is groter dat het gewoon zoutkristallen zijn. Wil je het zeker weten, doe zo’n kristal in een glaasje warm water. Als het echt glas is zal het niet oplossen. Als het zout is, dan wel.

Wat is er te koop? (klik hier)

Zwarte rijstazijn

Geplaatst op door oktober 6, 2018
27

black rice vinegarHoe heet het?
Zwarte rijstazijn, Chinese zwarte azijn, black vinegar, Chinkiang of Zhenjiang vinegar.

Wat is het?
Er zijn eigenlijk twee soorten, maar die worden in de schappen en recepten heel verwarrend beiden aangeduid als “zwarte rijstazijn”:
1. xiāngcù (香醋)
Een dunne, beetje wrange azijn gemaakt van gefermenteerde kleefrijst en zout. De beroemste komt uit Chinkiang: Chinkiang rijstazijn.
2. tiáncù (甜醋)
Een dikkere, gezoete, aromatische azijn ook gemaakt gefermenteerde kleefrijst en zout maar met allerlei toegevoegingen zoals suiker, maltose, karamel, gember, sinaasappelschil of kruidnagel.

Hoe te gebruiken?
In recepten is vaak niet duidelijk welke van de twee azijnsoorten men nou bedoelt terwijl het behoorlijk van invloed is op de smaak welke men kiest. Probeer het alletwee en kies wat je het lekkerst vindt. De gezoete variant is natuurlijk veel makkelijker van smaak en dus “minder gevaarlijk”, de ongezoete azijn is namelijk nogal wrang van smaak en kan een gerecht makkelijk verpesten. Uitkijken dus. Bovendien maakt het nogal uit welk merk je hebt. Buiten de koelkast nog maanden/jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop en welke is het lekkerste? (klik hier)

Kokosazijn

Geplaatst op door februari 28, 2019
2

Coconut vinegar (kokosazijn)Hoe heet het?
Kokosazijn, coconut vinegar, toddy vinegar, suka ng niyog / (Filipijnen).

Wat is het?
Kokosazijn wordt gemaakt van het sap (toddy) dat men opvangt nadat men een inkeping heeft gemaakt in de kokosbloesem. Hetzelfde sap als waar bijvoorbeeld palmsuiker of arrack van wordt gemaakt. Dit kokossap laat men op natuurlijke wijze in vaten enkele weken tot maanden fermenteren tot azijn. Kokosazijn is een beetje wit/troebel en smaakt niet naar kokos, maar vrij neutraal, gewoon naar azijn. Soms wordt kokosazijn niet gemaakt van het kokossap, maar van kokoswater, het vocht in een rijpe kokosnoot.

Hoe te gebruiken?
Kokosazijn wordt veel in de Filippijnse keuken gebruikt, gewoon als ieder andere azijn. Omdat de smaak niet heel erg bijzonder is kun je het ook gerust vervangen door natuurazijn, heldere rijstazijn of wijnazijn. Een fles kokosazijn is buiten de koelkast nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Natto (Japanse, gefermenteerde sojabonen)

Geplaatst op door oktober 6, 2018
75

Natto, Japanse, gefermenteerde sojabonenHoe heet het?
Natto, Japans gefermenteerde sojabonen, nattō / なっとう/ 納豆 (Japan), นัตโตะ (Thailand).

Wat is het?
Natto zijn gefermenteerde, extreem slijmerige sojabonen. Kleine sojaboontjes worden geweekt, gestoomd en vermengd met een speciale bacterie (Bacillus subtilis) om een dag op 40°C te fermenteren en daarna nog een week in de koelkast bij 0°C te rijpen. De geur en smaak wordt vaak vergeleken met blauwe kaas en is voor veel mensen een brug te ver. Anderen (waaronder ik) vinden dat reuze meevallen. Ik vind het een beetje nootachtig, maar vooral naar “koffie met koffiemelk” smaken. De structuur ziet er smerig uit, maar voelt niet onprettig in de mond.

Hoe te gebruiken?
Natto komt meestal in piepschuim bakjes met twee plastic zakjes: sojasaus en Japanse mosterd. Meng de inhoud door de boontjes en roer alles flink door elkaar tot het lijkt te gaan schuimen. Dit kun je zo opeten of samen met wat rijst. De draden blijven lastig, je hebt al gauw een knoeiboel. Rondjes draaien met je lepel alsof je met een metaaldetectortje op zoek bent kan helpen.

Japanse Natto

Tips, weetjes & recepten

  • Niet echt bij elke toko te koop, maar bij Interburgo in Rotterdam kun je kiezen uit een stuk of 5 soorten natto: grotere of kleinere boontjes, gemalen boontjes en of biologische boontjes. Qua smaak zullen ze elkaar niet veel ontlopen. Ook gezien bij: Dank, Meidi-Ya, Shilla en sinds een tijdje ook bij Wah Nam Hong.
    Tip: ook te koop bij de beter gesorteerde biologische supermarkt.
  • Natto schijnt erorm gezond te zijn, meer daarover op: wikipedia

Wat is er te koop? (klik hier)

Witte miso (Japanse sojabonenpasta)

Geplaatst op door maart 7, 2021
18

Witte Miso, niet witHoe heet het?
Witte miso, lichte miso, shiro miso / 白みそ / 白味噌 (Japan), ชิโระมิโซะ (Thailand).

Wat is het?
Miso is een gefermenteerde pasta gemaakt van sojabonen, rijst (of soms gerst) met zout en koji. Koji is een goedje gemaakt van óf rijst óf gerst óf sojabonen dat men laat fermenteren door er een specifieke schimmel genaamd Koji-kin aan toe te voegen. Afhankelijk van de basis van dit goedje krijg je:
* witte shiro-miso (koji obv rijst)
* rode aka-miso (koji obv gerst) of
* zwarte kuro-miso (koji obv sojabonen)
Van deze drie soorten miso is shiro miso het minst zout en het minst gefermenteerd. Een goede “miso voor beginners”.

Hoe te gebruiken?
Als smaakmaker. Kan “rauw” in dressings en sausjes verwerkt worden, of warm in soepen, (lak-) sauzen en stoofpotjes. Niet te lang meeverwarmen, want de smaak loopt dan snel terug. Witte miso lijkt qua structuur een beetje op smeuïge, gladde pindakaas. De kleur is niet wit maar gelig tot roodbruin. En de smaak is behoorlijk zout met die typische smaak van fermentatie: beetje alcohol-achtig, maggie-achtig, marmite-achtig. Niet iedereen is er dol op. Gewoonlijk wordt de pasta eerst verdund met wat water en dan beetje bij beetje toegevoegd aan een gerecht, tussendoor steeds proevend of het niet te zout wordt. Na openen in een afgesloten potje in de koelkast nog maanden houdbaar, maar je zou het ook (in deelblokjes) in kunnen vriezen.

Tips, weetjes & recepten

  • Ligt qua smaak redelijk dichtbij Chinese gele- en zoete bonensaus, wat natuurlijk niet raar is, want het waren ook de Chinezen die in de 6e eeuw de voorloper van miso samen met het Boeddhisme introduceerden in Japan. Klik hier voor: al die sojabonensauzen op een rijtje
  • Recept: Aubergines met miso uit de oven.
    Of: 5 recepten met miso van Janneke Vreugdenhil
  • Voor wie veel dieper in de misomaterie wil duiken is deze link misschien interessant: gevonden in google books
  • Afhankelijk van de verhouding sojabonen-rijst of sojabonen-gerst, de soort rijst, de fermentatietijd (van dagen tot jaren), de soort en hoeveelheid koji en de hoeveelheid zout zijn er in Japan vele varianten miso op de markt. Teveel om allemaal te bespreken, vooral omdat ze hier toch niet allemaal te koop zijn.
  • Tip: bij de ruim gesorteerde biologische supermarkt blijken meer varianten te koop dan bij de ruim gesorteerde aziatische supermarkt.
  • Lees alles over miso op Just Hungry (Engels)

Wat is er te koop? (klik hier)

Doenjang (Koreaanse sojabonenpasta)

Geplaatst op door november 11, 2018
5

Doenjang, Koreaanse MisoHoe heet het?
Doenjang, toenjang, denjang, Koreaanse sojabonenpasta, gele sojabonensaus, gefermenteerde bonenpasta, 된장, 된醬

Wat is het?
Doenjang is een sojabonenpasta waarvoor gedroogde sojabonen worden gekookt, daarna grof gemalen en in grote blokken (meju, 메주) geperst. Deze blokken worden samen met de rijstbacterie Bacillus subtilis een paar weken in de zon gelegd om te fermenteren. Daarna wordt het vermengd met zout water om in aardewerken potten rustig verder te fermenteren. Op het einde van het proces wordt het vocht eruit gefilterd (dit is Koreaanse sojasaus) en blijft de doenjang over. Althans, dit is de traditionele methode. In de moderne/fabrieks methode wordt ook tarwemeel toegevoegd en bijvoorbeeld gefermenteerde ansjovis om de smaak te versterken.

Hoe te gebruiken?
Traditioneel wordt doenjang als smaakmaker toegevoegd aan groentenstoofpotjes (doenjang jjigae) en soepen. Vermengd met gochujang (Koreaanse chilipasta) vormt het de basis voor de typisch Koreaanse dipsaus Ssamjang. Maar doenjang kan ook rauw gegeten worden, bijvoorbeeld als rauwkost dip. Qua smaak en geur lijkt het erg op Japanse miso of Chinese gele bonensaus, qua textuur zit het ertussenin. In de ijskast nog vele maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Zoete bonensaus (tian mian jiang)

Geplaatst op door januari 29, 2023
8

Sweet Bean Sauce (tian mian jiang)Hoe heet het?
Zoete bonensaus, zoete sojabonensaus, zoete gefermenteerde saus, sweet ground bean sauce, tian mian jiang / tián miàn jiàng / 甜面酱.

Wat is het?
Zoete bonensaus is een chocoladebruine, gladde saus uit Noord China. Gestoomde broodjes (mantou) laat men uitgespreid op bamboe schalen of op een bedje van sorghum eerst een paar dagen of weken in een aparte ruimte fermenteren/beschimmelen voor men ze met wat water en zout (5% ) in aardenwerken potten buiten, onder dagelijks roeren nog 3-8 maanden verder laat fermenteren tot een zachte, zoutige en tegelijk zoete saus. Vaak op smaak gebracht met de gefermenteerde sojabonen die overblijven bij het maken van sojasaus.

Hoe te gebruiken?
Kan in principe rauw, dus als dipsaus gegeten worden. Ook lekker in stoofschotels of in de vulling van allerlei dumplings of bapao. De smaak is “hartig”, zoet en zout tegelijk, alsof er sojasaus in zit. Lijkt een beetje op hoisinsaus, maar dan warmer en ronder van smaak. Na openen in de koelkast nog maanden houdbaar. (etenswaren nooit in aangebroken blik bewaren, altijd overdoen in bakje/zakje)

Tips, weetjes & recepten

  • Eventueel gecombineerd met een klein beetje suiker, sesamolie en rijstwijn is dit het traditionele sausje dat hoort op de pannenkoekjes met Peking eend. Ook lekker als dip voor bapao
  • Japanse variant: agadashi miso.
    Koreaanse variant: chunjang (춘장 / 春醬)
    Klik hier voor: alle eerder besproken sojabonensauzen op een rijtje
  • Let op: deze zoete bonensaus niet verwarren met zoete bonenpasta (die wordt gemaakt van aduki bonen en suiker). Ook niet verwarren met (ground) bean-sauce, want dat is een zoutige, gefermenteerde bonensaus, beter bekend als gele bonensaus of (gemalen) taotjo.

Wat is er te koop? (klik hier)

Chu Hou Saus (Kantonese sojabonensaus)

Geplaatst op door november 21, 2021
4

Chu Hou SausHoe heet het?
Chu hou saus, zhù hóu jiàng / 柱侯醬. Ook: chee hou / che hau / chu hao / zhu hou sauce.

Wat is het?
Chu Hou saus is een soort kant-en-klare variant op de sojabonensaus, zo’n 100 jaar geleden “uitgevonden” in Kanton door mijnheer Law Chu Hao waar de saus dus ook naar vernoemd is. Gefermenteerde sojabonen worden op smaak gebracht met knoflook, sojasaus, sesampasta en steranijs.

Hoe te gebruiken?
Een of meer eetlepels in je stoofpot, of een beetje in vullingen en dipsausjes. Traditioneel met rundvlees en kip, maar uiteraard breder inzetbaar. In de koelkast nog maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Tempeh (Indische sojabonencake)

Geplaatst op door oktober 26, 2018
15

TempehHoe heet het?
Tempeh, tempé, sojabonenkoek, sojabonencake.

Wat is het?
Tempeh is een sojabonencake gemaakt van gedroogde sojabonen die eerst grof worden gehakt, dan gewassen, geweekt, ontveld en gekookt. De uitgelekte, weer enigzins opgedroogde sojaboontjes worden daarna vermengd met een speciale schimmel (Rhizopus oligosporus) en in ventilerende, plastic vormpjes weggezet om bij een temperatuur van 30-35 C te fermenteren. De boontjes zijn na dan na 2-3 dagen aan elkaar vastgekoekt en vormen een stevige cake.

Hoe te gebruiken?
In plakjes, staafjes of blokjes snijden. Je kunt de tempeh vooraf marineren en daarna bakken, dan blijft die vaak wat zacht van binnen. Je kunt de stukjes ook eerst bakken/frituren tot ze knapperig en bruin zijn en nootachtig smaken en pas daarna met smaakmakers mengen en roerbakken. Na aankoop nog meerdere dagen te bewaren in de ijskast, maar niet te lang, dan wordt ie zuur en verandert de structuur. (zie foto). Invriezen kan ook. Een paar zwarte vlekjes hoeft geen probleem te zijn. Slijmerigheid wel. Verse tempeh ruikt naar paddestoel of gist en hooguit een klein beetje naar ammoniak.

Tips, weetjes & recepten

  • Illustratief filmpje: hoe iemand thuis tempeh maakt (engels)
  • Veel meer informatie op : tempeh.info (nl)
  • Tempeh starter om zelf tempeh te maken bestel je op: starterculturen.nl
  • Recept : Tempeh Kering (snack of bijgerechtje)
  • Klary Koopman’s recept voor: ijsbergslawraps met tempeh
  • Tempeh wordt gemaakt van hele sojabonen, terwijl tofu gemaakt wordt van de sojamelk, waarbij de pulp van de sojaboon (“okara“) wordt weggegooid (of voor iets anders gebruikt). Vandaar dat tempeh nog veel rijker aan eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen is dan tofu en daarom een nog betere vleesvervanger.

Wat is er te koop? (klik hier)

Tianjin dongcai (ingemaakte chinese kool)

Geplaatst op door november 11, 2018
2

Tianjin DongcaiHoe heet het?
Tianjin preserved vegetable, Tianjin ingemaakte kool, ingelegde Chinese kool, Tientsin gezouten kool, Tianjin wintergroente, Tiānjīn dōngcài / 天津冬菜 (China), tang chai (Thailand).

Wat is het?
Tianjin dongcai wordt gemaakt van een langgerekte, slanke variant op de Chinese kool uit de Tianjin regio, de zogenaamde Tianjin cabbage / 天津白菜 (foto). De kolen worden eerst in de zon gedroogd, daarna klein gesneden, ingewreven met zout en meestal ook knoflook om buiten in aardenwerken potten te fermenteren. Smaakt een beetje als zuurkool, maar dan veel en veel krachtiger. Behoorlijke knoflooksmaak ook.

Hoe te gebruiken?
Fijngehakt en in hele kleine beetjes in soepen, stoof- en roerbakschotels. Het is nogal zout, dus eerst even afspoelen is geen slecht idee, gebruik het in ieder geval met mate, een lepeltje is gauw genoeg en wacht met zout/sojasaus aan je gerecht toevoegen tot je het geproefd hebt. Buiten de koelkast nog maanden zo niet jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Zha cai (ingemaakte Sichuan groente)

Geplaatst op door december 27, 2019
3

Zha cai - Ingemaakte mosterd kool

Hoe heet het?
Ingemaakte Sichuan groente, ingelegde mosterdkool uit Sichuan, Sichuan preserved vegetable, pickled mustard tuber, zha cai / zhàcài / 榨菜 (“geperste groente”).

Wat is het?
Zha cai is de ingemaakte, beetje vreemd uitziende stengelverdikking van een speciaal soort mosterdkool uit Sichuan, de Brassica juncea var. tsatsai (foto). Deze knollen (die dus geen knollen zijn) worden eerst ingelegd in zout en verzwaard met gewichten zodat vocht wordt onttrokken. In een tweede fase worden de bollen ingesmeerd met chilipasta en in grote, aardewerken potten te fermenteren gelegd. Het proces lijkt verdacht veel op dat voor het maken van kimchi. De smaak en textuur lijkt wel een beetje op dat van onze augurk, maar dan zouter en natuurlijk scherp door de chili.

Hoe te gebruiken?
Klein stukje afsnijden, de chilipasta eraf spoelen en dan even “ontzouten” in een bakje koud water, azijn of witte wijn. In kleine reepjes of blokjes snijden en verwerken in allerlei gerechten. Stoven, bakken of rauw. Na openen in een bakje of zakje (nooit in het blik) in de koelkast onbeperkt houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gefermenteerde tofu (sufu)

Geplaatst op door augustus 31, 2019
18

Ingelegde tofu
Hoe heet het?
Gefermenteerde tofu, ingelegde tahoe, ingemaakte tahu, fermented beancurd, sufu, tofu cheese, preserved tofu, (red) pickled tofu, (hóng) dòufu rǔ / 豆腐乳 (China), chao (Vietnam), furu (Japan).

Wat is het?
Gefermenteerde tofu zijn blokjes tofu (tahoe) die eerst te drogen worden gelegd onder een laagje hooi alwaar ook een fermentatieproces plaats vindt. Als de tofu volledig is uitgedroogd wordt ze ingelegd in een mengsel van zout, rijstwijn, sesamolie of rijstazijn en eventueel nog allerlei andere smaakmakers. Het fermenteren gaat er tegenwoordig in de fabriek iets gecontroleerder aan toe, maar het resultaat is hetzelfde: romige, smeuïge blokjes “tofukaas” die qua smaak aan blauwe kaas doet denken. Er is een witte (pai dòufu rǔ) en een rode variant (hóng dòufu rǔ, 紅豆腐乳). Aan de rode (rechts op de foto) wordt rode rijstgist toegevoegd. Daarnaast bestaan er allerlei variaties qua smaakmaker, zoals die met chilipeper (links op de foto).

Hoe te gebruiken?
Gefermenteerde tofu wordt meestal niet op zichzelf gegeten, hoewel het natuurlijk wel kan, sommigen smeren het zelfs op hun toast. In China eet men het ’s ochtends in de congee (rijstepap). Lekker als smeuïge smaakmaker in roerbakgerechten: één of twee fijngeprakt blokje is meestal genoeg, het kan gauw overheersen. Combineert lekker met bladgroenten zoals waterspinazie. Het geeft een authentieke smaak aan de marinade voor Char siu. Na openen in de ijskast nog maanden/jaren te bewaren, hoewel de smaak zich dan wel blijft ontwikkelen..

Tips, weetjes & recepten

  • Recept tip: smeer wat lamsvlees of biefstuk in met een beetje gefermenteerde tofu. Bij het bakken nog een scheutje sojasaus en een snufje suiker erbij. Lekker met gebakken paddenstoelen.
  • Niet verwarren met stinky tofu (chòu dòufu, 臭豆腐). (<= klik om daar meer over te lezen, inclusief het verhaal van mijn ervaring met stinky tofu)
  • Supergedetailleerde informatie over de geschiedenis van en de verschillende varianten gefermenteerde tofu: Soy Info Center (engels)
  • In de Surinaamse keuken noemt men dit “lam joei”, Mee Chun verkoopt het in blik onder de naam “(red) bean curd sauce”. En het gaat bijvoorbeeld in de marinade voor fachong.

Andere posts over tofu enzo:

Gerookte Tahoe Silken Tofu Tofu Beignets Tofu-vellen Tofuzakjes Tofu sticks

Wat is er te koop? (klik hier)

Stinky Tofu

Geplaatst op door oktober 7, 2018
27

Stinky tofu, gefotografeerd door Gary SoupHoe heet het?
Stinky tofu, smelly tofu, tahu busuk (Indonesië), chòu dòufu / 臭豆腐 (China)

Wat is het?
Verse tofu wordt enkele weken tot maanden ter fermentatie in een soort pekelbad met verzuurde melk, groenten, vlees en/of rauwe vis gelegd. Vertrouwt men bij “normale” fermentatieprocessen op een bepaalde bacterie of schimmel, bij stinky tofu staat het proces niet vast en heeft iedere kleine producent zijn eigen geheim. Sterker nog, productie gebeurt meestal stiekem omdat de ongecontroleerde rotting zelfs de Aziatische keuringsdienst van waren te gortig is. Grote producenten nemen een shortcut, die laten de tofu niet echt fermenteren, die “marineren” het slechts een paar dagen in een stinkende soep.

Hoe te gebruiken?
De blokjes tofu worden meestal gefrituurd en dan eventueel met een zoete of juist pittige saus geserveerd. De binnenkant is vaak zacht en smeuïg. Verkocht als streetfood, maar toch ook bij gerenommeerde restaurants in China, Taiwain en Hong Kong. In Nederland nog niet gesignaleerd (daarom is de foto deze keer van Gary Soup), maar er zullen vast adresjes zijn.

Tips, weetjes & recepten

  • Niet verwarren met: gefermenteerde tofu (doufu ru of sufu). Die zal voor een gewone sterveling ook al rot ruiken, maar dat is echt niks vergeleken met de poep & kots geur van stinky tofu. Sterker nog, gewone gefermenteerde tofu (te koop in potjes) kan best lekker zijn.
  • Altijd leuk, kleine kinderen stinky tofu voeren: filmpje.
  • Fuchsia Dunnlop dacht dat Chinese Chefs onze Franse en Engelse stinkkaasjes wel zouden waarderen en testte het uit voor de: Financial Times

Andere posts over tofu enzo:

Gerookte Tahoe Silken Tofu Tofu Beignets Tofu-vellen Tofuzakjes Tofu sticks

Lees over mijn kennismaking met stinky tofu (klik hier)

Duizendjarig ei (geconserveerde eendeneieren)

Geplaatst op door februari 13, 2019
9

100-jarige eieren
Hoe heet het?
Duizendjarige eieren, honderdjarige eieren, Chinees ei, century egg, preserved egg, hundred-year egg, thousand-year egg, millennium egg, pidan / 皮蛋 , songhua dan / 松花蛋.

Wat is het?
Duizendjarige ei in kleimengselDuizendjarige eieren zijn eendeneieren (van kip of kwartel kan in principe ook) die een paar weken tot een paar maanden ter conservering worden ingelegd in een mengsel van klei, as of ongebluste kalk, zout, thee en rijstkaf. Het eiwit verandert in een doorzichtige, roodbruine, stevige drilpudding met niet al teveel smaak, het eigeel daarentegen kleurt prachtig grijzig blauwgroen en krijgt een intense, romige eierdooiersmaak. Het smaakt echt een stuk minder eng dan je op basis van het uiterlijk misschien zou denken.

Hoe te gebruiken?
Voorzichtig pellen en even afspoelen onder de kraan. In partjes snijden, op een bordje leggen, samen met wat superfijn gesneden verse gember en besprenkelen met zwarte (zoete) rijstazijn. Of samen met blokjes silken tofu en allerlei smaakmakers als salade serveren. In Azië eet men het graag door de congee (rijste-stijfselpap). In de ijskast nog vele maanden te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: salade van silken tofu & duizendjarige eieren
  • Tip: beter om bij het pellen niet aan de eieren te ruiken, de ammoniaklucht zou de eetlust kunnen bederven. Die ammoniak geur is waarschijnlijk ook de oorzaak van de mythe dat deze eieren worden ingelegd in de urine van paarden.
  • Geel uitgeslagen duizendjarig eiDe eierdooiers lijken tegenwoordig minder romig en in de doosjes zitten regelmatig mislukte (maar nog wel eetbare) “albino eieren”. Geen idee waar dat aan ligt, jammer is het wel. Zorgen maken is niet nodig, de eieren worden volgens EU-regels in Engeland geproduceerd.
  • Lees meer op wikipedia over: century eggs (Engels)
  • Niet verwarren met: gezouten eendeneieren. Die zien er van buiten iets witter en frisser uit.

Wat is er te koop? (klik hier)

Chilibonensaus uit Sichuan (toban jiang)

Geplaatst op door augustus 23, 2020
90

chilibonensausHoe heet het?
Chilibonensaus, chilibonenpasta, Sichuan sojabonensaus, chili bean paste, chili broad bean sauce, toban djan, toban jiang, dòubàn jiàng, 豆瓣酱.

Wat is het?
Chilibonensaus is een typisch Sichuanese chilipasta die wordt gemaakt door chilipepers, zout en tuinbonen maanden, buiten in aardenwerken potten te laten fermenteren, soms met toevoeging van tarwemeel of sojabonen. Er bestaan vele variaties in het recept, meer of minder pepers, wel of geen tuinbonen, veel of weinig gefermenteerd, met of zonder knoflook, noem maar op. De bekendste chilibonenpasta wordt gemaakt in Pixian, een provincie in Sichuan.

Hoe te gebruiken?
De “enige echte” chilibonenpasta’s uit Pixian worden nooit rauw gebruikt. Lekkerste is om die in wat olie te bakken, maar later meeverhitten of aan een saus toevoegen kan ook. De meer verwesterde varianten als die van Lee Kum Kee kun je wel rauw eten. Het smaakt een beetje naar sambal, maar dan met een diepere, gefermenteerde smaak. Zouter ook. In de ijskast nog maanden/jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Chilli bean paste
Wat is er te koop? (klik hier)

Gochujang (Koreaanse chilipasta)

Geplaatst op door december 18, 2022
12

gochujangHoe heet het?
Koreaanse chilipasta, Koreaanse chilisaus, gochujang / kogujang / kochujyan / kuchujang / 고추장, korean chili paste, hot pepper paste, 朝鲜辣椒酱, 苦椒醬.

Wat is het?
Gochujang is een typisch Koreaanse, donkerrode, gladde pasta gemaakt van chili-poeder, (kleef)rijst-meel, gefermenteerde sojabonen-meel en zout. Soms nog met extra smaakmakers als knoflook, zoete aardappel, jujube of honing, maar in de basis is het dus chilipeper, rijst en sojabonen dat het liefst jarenlang in aardewerken potten in de zon te fermenteren wordt gezet. Tegenwoordig zal dat wat sneller gaan.

Hoe te gebruiken?
Als smaakmaker in Koreaanse stoofpotjes (Jjigae), marinades, noodle-gerechten, soepen, maar ook “rauw” in dipsausjes. De smaak is zoetig, aards en gefermenteerd (alsof er alcohol in zit), maar bovenal blijft het natuurlijk een chilisaus: scherp! In de ijskast nog maanden/jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Korean wraps (gemarineerde stukjes kip in ’n blaadje sla)
    Recept: bibimbap (Koreaanse klassieker, soort nasi in een pot)
  • Grace van One Fork One Spoon deed vergelijkend warenonderzoek en vond het potje dat ik ook in mijn ijskast heb staan (zie foto hieronder) de lekkerste. Komt dat even goed uit. :-)

Wat is er te koop? (klik hier)