Tagarchief: Indonesië

Alle typisch Indonesische producten, ingrediënten, recepten, toko’s en kookboeken op een rijtje.

Kenari noten (Javaanse amandel)

Geplaatst op door november 18, 2024
3

Kenari Noot
Hoe heet het?
Kenari noot, kanari noot, Javaanse amandel, Molukse amandel, nangai of ngali noot. Java nut, Java almond, Pacific almond, canarium nut. Katjang kenari, kacang kenari (Indonesië). Vergelijkbare noten: pili nut (Fillipijnen) en galip nut (Papoea-Nieuw-Guinea)

Wat is het?
De kenari noot, oa bekend uit de Molukse keuken, is de pit van de steenvrucht van de Canarium Vulgare boom. Zoals een perzikpit dus! Maar ook zoals een amandelpit, vandaar de naam Molukse of Javaanse amandel, alleen is de textuur zachter en de smaak romiger en zoeter dan amandel.

Hoe te gebruiken?
Als je kenari-noten kunt vinden in Nederland zijn ze meestal al gedopt, maar hebben ze nog wel hun bruine vliesje. Als je ze 2-6 minuten in warm/heet water legt kun je ze daarna redelijk makkelijk pellen. Je kunt kenari noten rauw eten, maar even lichtbruin roosteren in de oven geeft extra smaak. (bijv 10 minuten op 160℃). Even bakken in wat olie kan ook. Je kunt ze gewoon zo opsmikkelen (in Australië worden ze bijv ook in allerlei smaken als “borrelnootjes” verkocht) of verwerken in een gerecht. Grof of fijn gehakt als topping of gemalen in een saus of sambal, in hartige en zoete gerechten. Dit in tegenstelling tot Kemiri noten, die alleen in hartige gerechten worden gebruikt. Kenari-noten zijn koel en droog nog wel een tijd te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Het geslacht Canarium omvat vele bomen die groeien over de halve wereld. Ondoenlijk om hun nootjes écht op een rijtje te krijgen, ze lijken allemaal erg op elkaar.
  • Van kenari-noten wordt tegenwoordig ook vegan melk en zelfs vegan roomijs gemaakt, het is duurzamer dan die gemaakt van amandel. Lees meer daarover: The little-known nut that may save at-risk rainforests
  • Als je geen kenari noten kunt vinden, zou ik ze in zoete gerechten het liefst vervangen door macademia noten, maar amandelen of hazelnoten kan ook. In hartige gerechten valt de smaak volgens mij iets minder op en is de structuur belangrijker, dan zou ik zelfs pinda’s overwegen.
    Verschil Amandel en Kenari

Wat is er te koop? (klik hier)

Chinese lichte sojasaus

Geplaatst op door november 18, 2024
30

Chinese lichte sojasaus Hoe heet het?
Lichte sojasaus, Chinese sojasaus, zoute ketjap, kecap asin, light soysauce, shēng chōu / 生抽 (China), ซีอิ๊วขาว (Thailand).

Wat is het?
Lichte sojasaus is een sojasaus (gefermenteerde sojabonen met tarwe, water, zout en gist) die minder lang gerijpt wordt dan andere sojasauzen en daardoor lichter van kleur en smaak is, maar wel zoutiger.

Hoe te gebruiken?
Wordt als smaakmaker (zoals wij in het Westen zout gebruiken) toegevoegd aan allerlei gerechten en marinades. Dit in tegenstelling tot donkere sojasaus die meestal niet voor de smaak maar voor de kleur wordt gebruikt. Kan ook onbewerkt als dipsaus worden gebruikt, eventueel met wat andere smaakmakers. Goed te vervangen door Japanse sojasaus (Kikoman) of Indonesische ketjap asin. Koel en donker lang te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Kwalificaties en varianten:

  • Naturally brewed. Er zijn namelijk ook sojasauzen op de markt die niet via natuurlijke fermentatie gebrouwd worden maar kunstmatig in elkaar geknutseld van plantaardig eiwit, karamel en maisstroop. Lees meer over deze nep-sojasaus in de post over copycats.
  • Premium Light Soy sauce (touchou [头抽］） wordt verkregen uit de eerste persing van de sojabonen. Net als bij olijfolie wordt die hoger aangeschreven dan de tweede persing.
  • Double-fermented soy sauce (shuanghuang [雙璜]

Wat is er te koop? (klik hier)

Wilde peper blad (Betel Leaf)

Geplaatst op door november 18, 2024
Reageer

Wild Betelblad of peperblad
Hoe heet het?
Wilde peperblad / wilde betelblad (NL), betel leaves / cha plu leaf / piper lolot / lolot pepper (Engels), cha phlu / champluu / ชะพลู / ช้าพลู (Thailand), pokok kadok (Maleisië), daun kaduk (Indonesië), lá lốt (Vietnam), phak i leut / pak eelerd / ຜັກອີ່ເລີດ (Laos), jiǎ jǔ / 假蒟 (China), Piper Sarmentosum (L). Ook wel simpelweg betelblad genoemd, maar let op, dat is iets anders: betelblad.

Wat is het?
Wilde peperblad is het hartvormige, lichtgroene blad met duidelijke nerven van de Piper Sarmentosum plant. De bladeren groeien aan stevige, oneetbare takjes en zijn meestal zo’n 8-10 cm groot en zouden een licht peperige smaak hebben. Ik vind het meer naar een ondefinieerbaar groen blaadje smaken en denk dat het blad vooral wordt gebruikt vanwege zijn vorm: handig om hapjes op te presenteren of in te verpakken.

Hoe te gebruiken?
In tegenstelling tot gewoon betelblad kun je wilde betelblad wel opeten. De twee bekendste gerechten ermee zijn Miang Kham (kleine Thaise hapjes op een peperblaadje) en Bo La Lot (Vietnamese in peperblad gegrillde vleespakketjes). In Laos eet men peperblad ook in/als salade, in Maleisië fijn gesneden met andere verse kruiden in nasi ulam (“kruidenrijst”). Je ziet het ook wel in reepjes over curry of soep gestrooid of meegestoofd als spinazie. Wilde peperblad is maar kort te bewaren, in de koelkast, liefst met wat vochtig gemaakt keukenpapier. Verlepte blaadjes krijg je niet meer fris door ze in een vaasje met water te zetten (kijk maar). Men zegt dat 3 uurtjes in koud water met een schepje suiker erin wel zou werken.

Tips, weetjes & recepten

  • Als je geen wilde peper kunt vinden en toch miang kham wilt maken kun je ook shiso of kleine blaadjes sla, zoals little gems, kunnen gebruiken of de hapjes op Chinese lepels serveren. Vietnamese bo la lot zou ik niet willen maken met iets anders dan peperblad.
  • Omdat wilde peperblad wel eetbaar is zie je soms hippe, kleine versies van gerechten die normaal worden bereid in bananen-, bamboe-, koenjit-, lotus- of pandanblad. Leuk om eens mee te experimenteren, bijvoorbeeld: fingerfood Otak Otak.
  • Men zegt dat de smaak verandert als je wild peperblad verwarmt of bakt. Dat deed ik nog niet eerder, maar dat moet ik nu zeker uitproberen. Ik kom erop terug.

Recept
Wilde peperbladeren met geroosterde kokos naar recept uit: Bijbel van de Thaise Keuken:
Wilde peperbladeren met geroosterde kokos
Wat is er te koop? (klik hier)

Tofu pudding (tofa)

Geplaatst op door november 18, 2024
6

Tofu Pudding (tofa)
Hoe heet het?
Tofu pudding of tofa (NL), soybean pudding / tofu brains / flower tofu (Engels), kembang tahu (Indonesië), tahwa (Java), tau hua / tau huay / tau foo fah (Maleisië), toufa / tao pho (Vietnam), taohuai / เต้าฮวย (Thailand), taho (Filipijnen), doufu hua / 豆腐花 (letterlijk: tofu bloem) of kortweg douhua / 豆花 (China).

Wat is het?
Tofa is een extra zachte versie van tofu, nog zachter dan silken tofu of bijvoorbeeld panna cotta, maar steviger dan vla. Tofa is net als gewone tofu gestremde sojamelk, alleen minder gestremd. Geweldig voor mensen die van slobberen houden.

Hoe te gebruiken?
Schep voorzichtig wat tofa in een kommetje en voeg smaakmakers naar keuze toe. In warme streken eet men tofa graag koud & zoet, simpelweg met een siroopje (vaak gembersiroop). In Thailand voegt men melk en/of vers fruit toe. In koudere streken eet men tofa ook graag warm & hartig, simpelweg met sojasaus of pittige sauzen met gehakt of paddenstoelen. Je ziet steeds meer fantastische variaties. Je kunt tofa makkelijk even opwarmen de magnetron. Verse tofupudding bewaar je in de koelkast en is slechts een paar dagen houdbaar. Je zou eventueel ook silken tofu kunnen gebruiken, die is vaak langer houdbaar, maar ja, niet zo vers en minder slobberig.

Tips, weetjes & recepten

  • Op internet circuleren veel recepten om thuis zelf tofa te maken. Soms from scratch, waarbij je zelf sojamelk maakt van gedroogde sojabonen, vaker met kant-en-klare sojamelk uit de winkel. Soms met stremsel zoals gypsum, soms met gelatine of agar agar, soms ook met maizena of aardappelzetmeel.
  • Op de foto rechts zie je de tofupudding uit Vanja van der Leeden’s kookboek Indorock, tofa met siroop gemaakt van gula djawa, djeroek poeroet, kruidnagel en kaneel. Daarover verse passievrucht, gesuikerde gember en geraspte limoenschil. Een echte aanrader.
  • Op de foto links zie je snelle, hartige versie met lao gan ma chili crisp, chilipinda’s en lente-ui. Gewoon even opgewarmd in de magnetron

Wat is er te koop? (klik hier)

Bananenbloem

Geplaatst op door juni 9, 2022
7

Bananenbloem pellen
Hoe heet het?
Bananenbloem / bananenbloesem (NL), banana blossom / banana flower / banana heart (GB), หัวปลี / hua blii / hua blee / hua plee (Thailand), hoa chuối (Vietnam), jantung pisang / bunga pisang / ontong (Indonesië).

Wat is het?
Bananenbloem is de paarsrode, ongeopende bloemknop van de bananenboom bananenplant. Binnen ieder schutblad zitten de “bananenfoetusjes” die zullen uitgroeien tot bananen. Dat laat zich het beste uitleggen door deze foto van Maria Keays:

Hoe groeien bananen in een bananenbloem

De smaak van bananenbloem is een beetje als onrijpe banaan, niet zoet maar “stroef” in je mond, je proeft misschien in de verte wat banaan. Niet per se lekker, maar wel erg voedzaam en in warme landen groeit het “gratis aan de bomen”. Een verse bananenbloem moet er fris en helder uitzien, zonder gedroogde hoekjes. Je kunt hem in cellofaan nog een paar dagen bewaren in de koelkast.

Hoe gebruik je een verse bananenbloem?
De paarse schutblanden worden afgepeld tot je lichtgele bladen ziet. De paarse schutbladen en babybanaantjes die daarin zitten eet je niet op, je kunt wel hapjes op de paarse blaadjes serveren. Van de lichtgele knop die je overhoudt snijd je het kontje af, halveert die in de lengte en snijdt hem in dunne reepjes voor in een salade (zie illustratieve foto’s verderop). Sommigen snijden die helften eerst nog eens in de lengte doormidden om er daarna de “kern” uit weg te snijden en zelfs uit te kloppen zodat de babybanaantjes eruit vallen, maar dan hou je dus uiteindelijk wel heel weinig over. Gesneden bananenbloem leg je zolang in water met een scheutje citroensap tegen het zwart worden (oxidatie), maar niet te lang, dan worden ze slap. Een bananenbloem kun je ook eerst 20 minuten stomen (of garen in de magnetron) voor je hem in reepjes snijdt. Lekker in een curry of je bakt er in een beslagje bananenbloembeignets van. In India gebruiken ze ook de weggegooide minibanaantjes uit de paarse schutbladen nog. Daaruit wordt één voor één de harde meeldraad met zwart kopje en het daaraan vastzittende plastic-achtige vliesje verwijderd (zie ook de foto’s hieronder). Van de overgebleven “banaantjes” maakt men met kikkererwtenmeel pakora’s.

Hoe gebruik je bananenbloem uit blik?
In de vegan world worden bananenbloemen in blik gebruikt om vegetarische lekkerbekjes te maken (zie foto’s hieronder). De structuur van de ingeblikte bananenbloemen doet denken aan de lamellen van kabeljauw. Men marineert de stukjes bananenbloem met o.a. zeewier (bijv aonori) om er een vissige smaak aan te geven, dan door beslag halen en frituren. Zie bijvoorbeeld dit recept: vegan fish ’n chips.

Klik hier voor stap-voor-stap-foto’s & wat is er te koop?

Bijbel van de Indonesische Keuken (Maureen Tan)

Geplaatst op door december 28, 2020
6

Indonesisch kook-bijbel Maureen TanWe hadden al “De complete Indonesische keuken” van Lonny Gerungan welke door zou kunnen gaan als kookbijbel, maar om allerlei redenen nodigde dat boek mij niet vaak uit om uit te koken. Dit in tegenstelling tot Maureen Tan’s net verschenen “De Bijbel van de Indonesische Keuken”. Niet alle 228 recepten hebben een foto, maar van de 106 die dat wel hebben krijg je direct zin om aan de slag te gaan. Voor extra foto’s kan ik haar instagram account aanbevelen: Anak Bungsu Amsterdam.

Het boek heeft een fijn formaat (21,5 x 16 cm), een korte inleiding en dus lekker veel recepten. Niet Indisch, geen fusion, maar echt Indonesisch, gebaseerd op de recepten van haar familie en soms geleend van Indonesische chefs in Nederland of Bali. De recepten zijn beknopt, passen vaak op 1 bladzijde, hebben tussen de 10 en 20 ingrediënten (gewoon aangeduid met hun Nederlandse namen) en zijn zeker als je een beetje vals speelt door een blendertje te gebruiken in plaats van een vijzel redelijk simpel te maken. Misschien zou een onervaren kok soms iets meer uitleg willen, maar voor wie vaker kookt maakt de beknoptheid het juist lekker overzichtelijk. Het past ook bij deze keuken; ik ken weinig Indo’s met precieze recepten. Het nodigt uit om een beetje af te wijken van het recept en er je eigen draai aan te geven.

De tien hoofdstukken zijn ingedeeld naar eiland of regio. Ik vind dat zelf nooit zo heel prettig, maar gelukkig zijn er achterin het boek drie overzichtelijke indexen waarvan er eentje is ingedeeld naar hoofdingrediënt, zoals fruit, geit, kip, groente, etc. Dat zoekt heel prettig, kijk maar: register naar type gerecht.

Wat ik het leukste aan het boek vind is dat er naast Tan’s versies van klassiekers als rendang of gado gado best veel recepten in staan met een wat bijzonderder hoofdingrediënt, zoals bijvoorbeeld eend of geit, krab, mosselen, kokkels en zelfs kreeft. Veel makreel ook. Nou ja, met 228 recepten is er sowieso veel lekkers om uit te kiezen! Ik begon met de tahu telor en maakte zeebaars in kluwaksaus met waterspinazie in pittige sambal. Alle drie erg lekker, dus ik zal zeker nog vaker uit dit kookboek koken.

Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
   de Bijbel van de Indonesische Keuken
en sponsor kostenloos en automatisch deze site..

Voorbeeldrecept: Opor Ayam uit de Bijbel van de Indonesische Keuken

Perkedel jagung / frikadel djajung (maïskoekjes)

Geplaatst op door oktober 22, 2023
7

Perkedel jajung / Frikadel djajung
Perkedel jagung of frikadel djajung, hoe zit dat met die namen? Nou, zo: jagung betekent maïs. Simpel. Die j-dj en u-oe is gewoon het door elkaar halen van oude en nieuwe spelling. Maar dan: frikadel (zonder n) komt van het Franse “fricadelle”, wat (platte) gehaktbal betekent. De Hollanders introduceerden het woord frikadel in Indonesië, alleen sprak men het daar uit als perkedel of perkadel (Hoe dan? Ja, nee, echt). Ondertussen gebruiken we in Nederland het woord frikadel niet meer, in de rest van de wereld nog wel en in de Indische keuken kun je het gebruiken voor alles wat gemalen en gebakken is. Dus ook gemalen, gebakken maïs kan een frikadel zijn. Lang verhaal over iets wat men vandaag de dag in Indonesië bakwan jagung noemt. De Amerikanen zijn ook makkelijk, die zeggen corn fritter. Zonder Indisch verleden zouden wij maïsbeignet of maïskoekje zeggen. Maar in India is er ook een heel circus aan namen: pakora, pakoda, pakodi, fakkura, bhajiya, bhajji, bhaji of ponako.

Zoveel namen, zoveel recepten. En al ben ik dol op maïs, ik vind perkedel jagung toch vaak een beetje tegenvallen. Flauw en saai, terwijl ik er iets anders van verwacht. Ik probeerde het steeds een beetje anders en de laatste keer kwam het toch wel erg dicht in de buurt bij hoe het volgens mijn hoofd hoort te smaken. Ik denk dat het de combinatie is van rijstmeel gebruiken in plaats van tarwebloem, lekker veel smaakmakers en de toevoeging van garnalen of rivierkreeftjes. Serveren met de “de lekkerste zoete chilisaus ooit” helpt natuurlijk ook.

Klik hier voor het recept…

Staartpeper

Geplaatst op door juni 5, 2020
4

Staartpeper (cubebe peper)
Hoe heet het?
Staartpeper, cubebe peper, cubebkorrels, Javaanse steelpeper, Javaanse peper, Jawa peppercorn, tailed pepper. Kemukus / cabé jawa (Indonesië), 畢澄茄 / bì chéng qié (China), クベバ / kubeba (Japan), 큐베브 / kyubebu (Korea), พริกหาง / prik hang (Thailand), tiêu thất (Vietnam), Piper cubeba (L).

Wat is het?
Staartpeper is iets groter dan de ons bekende zwarte peper en ziet er met een scheef oog uit als een kikkervisje met een gerimpeld velletje en kaarsrecht staartje. De smaak is vergelijkbaar met zwarte peper, maar kruidiger, sommigen proeven nootmuskaat en piment. Staartpeper is ook een beetje bitter en liet zich daarom wellicht makkelijk verdringen door de zwarte peper, die goedkoper, maar ook minder bitter is.

Hoe te gebruiken?
Staartpeper voeg je net als zwarte peper meestal pas op het laatst, grof of fijngemalen aan een gerecht toe eten. Combineert het best met stevige gerechten zoals bijvoorbeeld gulai kambing. Als je zelf specerijenmengsels maakt kun je eens experimenteren door (iets van) de zwarte peper te vervangen door staartpeper. Staartpeper blijft luchtdicht nog maanden, zo niet jaren goed.

Tips, weetjes & recepten

  • In Afrika kennen ze ook een cubeb peper, maar dat is een andere soort: de Piper guineense (L), ashanti peper en soms valse cubebe genoemd. Ze zijn iets kleiner, minder gerimpeld en hebben een krom staartje. Qua smaak is deze peper best vergelijkbaar met de echte cubebepeper, maar minder bitter. Het is natuurlijk deze cubeb peper die in het Marokkaanse kruidenmengsel has-el-ranout hoort en men vermoedt dat het deze peper is die oorspronkelijk in “de pepernoot” ging.

Wat is er te koop? (klik hier)

Andaliman peper

Geplaatst op door november 19, 2024
3

Andaliman peper
Hoe heet het?
Andaliman peper, Batak peper, citroenpeper, lemon pepper, Zanthoxylum acanthopodium, intir-intir (Sumatra), Sẻn (Vietnam).

Wat is het?
Andalimanpeper is het wilde zusje van de beter bekende sichuanpeper. De kleine vruchtjes groeien in trosjes aan struiken in Noord Sumatra en worden (vers of gedroogd) voornamelijk gebruikt in de Batak keuken. In Nederland vind je alleen de gedroogde versie. De smaak is fris en citrusachtig, maar ook zoet en bloemig, alsof je rozenwater in je gerecht hebt verwerkt. Heel anders dan sichuanpeper, ook het tongverlammend effect was er niet, maar dat zou wel eens aan deze batch kunnen liggen.

Hoe te gebruiken?
Verse andaliman pepers worden vaak eerst even een paar seconden geblancheerd voor ze door een gerecht gaan. Gedroogde andaliman peper kun je het best eerst even droog roosteren in een koekenpan en dan tot poeder malen in vijzel of koffiemolen. Beter is de takjes/twijgjes en ook de “zwarte kogeltjes” te verwijderen. Je voegt de gemalen peper meestal pas op het laatst toe aan het gerecht. Combineert met name goed met seafood, varkensvlees of eend maar is altijd wel lekker.

Tips, weetjes & recepten

  • Lees ook de post over: sichuanpeper of andere bijzondere pepers
  • Na de klik het recept voor Andaliman sambal, een heerlijke, frisse, bloemige sambal. Vaak groen, door het gebruik van groene chilipepers, maar met rode kan het ook.

Hoe maak je Andaliman Sambal en waar is andalimanpeper te koop? (klik hier)

Lange peper

Geplaatst op door maart 3, 2020
Reageer

Javaanse lange peper / Indiase lange peper
Hoe heet het?
Er zijn 2 soorten peper die “lange peper“ worden genoemd en onderling uitwisselbaar zijn:
Piper longum. Bekend als: Indiase lange peper, Bengaalse peper, pipli, pippali, Vietnamese lange peper.
Piper retrofractum. Bekend als: Javaanse lange peper / cabe java / cabai jawa. Ook Balinese lange peper, tabia bun, Japanse rode lange peper, Cambodjaanse rode lange peper.

Wat is het?
Lange peper ziet eruit als een donkerbruin (soms donkerrood) gedroogd wilgenkatje van zo’n 1 tot 5 cm lang. De smaak van lange peper is zeer vergelijkbaar met gewone zwarte peper, alleen dan iets zoeter, aromatischer, frisser, fruitiger. Spannender dus.

Hoe te gebruiken?
Je kunt lange peper redelijk makkelijk vijzelen maar ook in stukken breken om een gewone pepermolen het werk te laten doen. Als je lange peper in een boemboe gebruikt zul je deze waarschijnlijk eerst met andere specerijen kort verwarmen om daarna in een koffie/specerijenmolen fijn te malen. Je gebruikt lange peper eigenlijk precies zoals je zwarte peper zou gebruiken. Je kunt dus makkelijk experimenteren door de zwarte peper in een gerecht te vervangen door lange peper. Lange pepers zijn luchtdicht in een pot nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Er bestaat ook nog een derde soort lange peper: de Piper capense. Bekend als Ethiopische lange peper, Kaapse lange peper, timiz, abesha timiz. Deze wordt gebruikt in de Afrikaanse en Arabische keuken. Daar noemt men ter onderscheiding de Aziatische soorten: temist of farenji timiz. Ethiopische lange peper schijnt echt anders te smaken.

Lange peper malen

Wat is er te koop? (klik hier)

Indorock van Vanja van der Leeden

Geplaatst op door januari 1, 2020
Reageer

Indonesisch Kookboek IndoRock
Het kan je bijna niet ontgaan zijn: de winnaar van het Kookboek van het Jaar 2019 is Vanja van der Leeden’s Indorock. Een terechte winnaar, want wat een goed boek! Ik zou het boek omschrijven als een rigoreuze upgrade van de Indische èn Indonesische keuken tegelijk, zij noemt het “Nouveau Indo”. Je herkent soms nog de klassiekers, maar de opmaak is modern, de gerechten zitten ramvol verse Indonesische ingrediënten, soms ook Westerse (boerenkool, groene asperges, cherry tomaatjes), maar de ziel blijft overduidelijk Indonesisch. De gerechten zouden niet misstaan in ieder hip restaurant in Nederland of Indonesië. En ik zou er wekelijks willen eten.

Het boek klopt van voor naar achter. Je leest eerst wie Vanja is, hoe dit boek tot stand kwam (ze ging ervoor terug naar Indonesië), waarom ze bijvoorbeeld acar schrijft ipv atjar, waar je je ingrediënten koopt, welk merk haar favoriet is of hoe je een wijn uitkiest bij Aziatische gerechten. Maar het merendeel van de 323 bladzijden is gelukkig gevuld met de heerlijkste recepten.

Om precies te zijn 132 recepten, waarvan 7 soepen (kun je ook maaltijdsoep noemen), 16 groenten/vega gerechten (vaak ook een maaltijd op zich), 12 recepten met vlees of gevogelte en 12 met vis (wederom vaak gepresenteerd als maaltijd op zich). Zelfs de toetjes (12) en drankjes (9) spreken me als antitoetjesmens aan. Achterin het boek staan de recepten voor de gebruikte boemboes (19), sauzen (16), sambals (8), atjars/salades (6) en wat extra’s bijgerechtjes als gemarineerde eitjes en kroepoek enzo (15).

En dat is het enige nadeel aan dit boek. De recepten zien er wel simpel en overzichtelijk uit, maar dat komt omdat de benodigde boemboes, acars of sauzen naar achterin het boek zijn verplaatst. Ik snap dat lay-out technisch wel, ik weet ook niet of het anders kan, maar het maakt het lezen en koken voor mij juist wèl onoverzichtelijk. Aan de andere kant zijn veel van die sauzen en bijgerechtjes (tempehrotsjes!) ook wel echt multi-inzetbaar en dus fijn om in je repertoire te hebben.

Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
   Indorock van Vanja van der Leeden
en sponsor kostenloos en automatisch deze site.

Voorbeeldrecept (pittige aubergine met zwarte knoflook, sesam en koriander):
Recept uit IndoRock

Dok Kae (eetbare Thaise bloemen)

Geplaatst op door maart 29, 2020
4

Dok Kae
Hoe heet het?
Dok Kae / ดอกแค (Thailand), kembang turi (Indonesië), bong so dua / bông so đũa (Vietnam), agasthya phule / agatipoo / bokful (India), hummingbird tree flower, white agasta flower, sesbab flower, daket flower.

Wat is het?
Dok kae zijn de nog ongeopende, witte bloemen van de schaamboom (Sesbania Grandiflora). De bloempjes lijken een beetje op haaientanden of witte peultjes van zo’n 5 cm, maar als je ze voorzichtig openvouwt vind je een meeldraad met stuifmeel. Dok kae heeft geen uitgesproken smaak, niet bloemig of geurig, hooguit een beetje bitter (vooral de meeldraad).

Hoe te gebruiken?
Je kunt dok kae rauw eten, maar veiliger is om ze net als taugé eerst te overgieten met kokend water of kort te blancheren in een pan kokend water. Daarna afspoelen met koud water om de garing te stoppen. Je kunt de bloempjes in hun geheel eten, maar sommigen verwijderen vooraf de meeldraad (zie: sloom filmpje) en soms ook het “kroontje”. Daarna verwerken in salade, soep, curry, roerbakgerecht, tempura en zo meer. Dok kae is in de koelkast nog wel wat dagen te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gebakken uitjes (bawang goreng)

Geplaatst op door november 30, 2019
2

Zelf gemaakte gebakken uitjes en die uit de winkel
Hoe heet het?
Gebakken uitjes, gefrituurde uitjes, gefruite uitjes, fried shallots, crispy shallots. Bawang goreng / bawang merah goreng (Indonesië), hom daeng jiaw (Thailand), hanh phi (Vietnam), 油蔥酥 / yóu cōng sū (Taiwan).

Wat is het?
Bawang goreng betekent letterlijk gebakken uitjes: kleine, rode sjalotjes ter grootte van een spruitje (bawang merah) worden in 1,5 mm dunne sliertjes gesneden en gefrituurd tot ze knapperig zijn. Soms is bloem of bijvoorbeeld maïzena toegevoegd voor een extra knapperig resultaat. Soms (vooraf) ook azijn, zout of ve-tsin voor extra smaak.

Hoe te gebruiken?
Gebakken uitjes worden als finishing touch over de meest uiteenlopende gerechten gestrooid. Niet alleen de Oosterse, maar tegenwoordig ook over oer-Hollandse gerechten zoals snert. Maar daarnaast kun je gebakken uitjes ook gebruiken in de basis van boemboe’s, currypasta’s en sauzen zoals petjelsaus. Als je gebakken uitjes in een keukenmachine fijnmaalt kun je er te dun uitgevallen (sate-)sauzen dikker mee maken. Of bijvoorbeeld in gehaktballen gebruiken in plaats van paneermeel. Droog en afgesloten in een pot kun je gebakken uitjes nog best een aantal weken bewaren.

Zelf maken?
Een paar overwegingen voor je begint: gebruik Aziatische of Westerse sjalotjes want gewone (rode) uien hebben te dikke rokken, die zijn daarom minder geschikt. Het principe is dat je de uitjes in hete olie (<140°C) laat bruisen en rustig de tijd geeft om het vocht te laten verdampen. De uitdaging is ze op precies het goed moment uit de olie te halen: te snel en je hebt bleke, slappe uitjes, te laat en ze smaken bitter en verbrand. De uitjes op de foto hieronder zijn eigenlijk al te ver en op het randje van mislukt. Er zijn vele recepten en filmpjes op internet te vinden. Dit is er eentje: How to make Thai style fried shallots.
De olie die je overhoudt is sjalottenolie (Nam Man Hom Daeng) die je kunt gebruiken als smaakmaker of basis in andere gerechten. Ik maak er chili olie van.

Gebakken uitjes maken
Wat is er te koop? (klik hier)

Petjelsaus (saus voor over de petjel)

Geplaatst op door oktober 19, 2024
2

Welke petjelsaus is het lekkerst
Hoe heet het?
Petjelsaus, saus voor over de petjel / pecel / petjil, sambal kacang pecel, Javaanse pindasaus.

Wat is het?
Petjelsaus is een scherpe pindasaus voor over de petjel, een Indonesische salade van geblancheerde kool of kangkung, kousenband en taugé, waarop de variaties eindeloos zijn. Je zou petjel kunnen zien als het pittige zusje van gado gado. De basis van petjelsaus is gemalen pinda met in ieder geval ui, knoflook, chilipeper en kentjoer. Dan trassi voor de umami, limoen voor het zuurtje en ketjap manis en gula djawa voor het zoet. Zelf maken is helemaal niet moeilijk (zie recept hieronder), maar er zijn ook instant petjelsaus mixen op de markt (zie foto’s verderop) waarvan de ingrediënten niet veel anders zijn dan wanneer je het zelf maakt.

Hoe te gebruiken?
Voor de instant petjelsaus roer je de korrels met wat water (verhouding 60ml water op 100g korrels) in een pannetje op een zacht vuurtje tot een egale saus. Begin altijd met wat minder korrels dan je nodig denkt te hebben zodat je de saus wat dikker kunt maken als die te dun is geworden. Je wilt een wat dikkige saus, want samen met de geblancheerde groenten verwatert het vaak nog een beetje. Ook al gebruik je een kant-en-klare saus, wat extra limoensap of sambal is altijd lekker. Serveer de afgekoelde saus naast of over de salade of meng hem er alvast doorheen. Restjes petjelsaus kun je gewoon invriezen voor een volgende keer.

Recept voor Petjelsaus

Klik om verder te lezen: zelf kopen of zelf maken? De recepten!

Zelf currypasta maken, maar met welk apparaat?

Geplaatst op door februari 19, 2023
12

Currypasta malen met welke keukenmachine?
Currypasta of kruidenpasta, curry paste of spice paste, boemboe of bumbu (Indonesisch), khrueang kaeng (Thais), kroeung (Cambodjaans), het is de basis van veel gerechten in de Aziatische keuken. Internet en kookboeken staan bol van de recepten waarin achteloos vermeld staat “gewoon even hakselen in een keukenapparaat”. Ja, wèlk keukenapparaat?! Of “maal alles fijn in de keukenmachine”. Maar in mijn ervaring is de keukenmachine nu juist het minst geschikt om currypasta te malen. Tijd voor een overzicht!

DE WENSEN
* een fijngemalen currypasta zonder stukjes
* niet alles eerst zelf al heel fijn te hoeven snijden
* niet steeds de wanden hoeven schrapen
* zo min mogelijk vocht hoeven toevoegen
* makkelijk af te wassen, liefst in de vaatwasser

Klik om voor het overzicht van apparaten om currypasta te maken…

Pomelo (pompelmoes)

Geplaatst op door januari 19, 2020
34

pomelo, pompelmoes of haddock fruitHoe heet het?
Pompelmoes, pomelo, shaddock, Citrus maxima / Citrus grandis (L), Buoi (Vietnam), som-oh / ส้มโอ (Thailand), jeruk bali / jeruk besar / pamelo (Indonesië), yòuzi / 柚子 (China), buntan / 文旦 / zabon / 朱欒 (Japan).

Wat is het?
Pomelo is de dikke mamma van de ons meer bekende grapefruit (een grapefruit is een kruising tussen de pomelo en sinaasappel), zoeter, minder zuur en weinig tot niet bitter. Eigenlijk veel lekkerder dan een grapefruit, maar wel met dikke, enigzins onhandelbare schil en taaie, oneetbare vliezen. Maar als je je daar eenmaal overheen zet snap je waarom deze vrucht zo geliefd is in heel Azië. De schil kan lichtgroen of geel zijn, het vruchtvlees lichtgeel, oranje of roze.

Hoe te gebruiken?
Het principe is simpel: pel eerst de dikke schil en pel dan de partjes. Je eet de velletjes dus niet op. Men eet pomelo als dessert of snack.
pomelo met chilipeper-zout-suiker Sommigen dippen de partjes in zout of een mengseltje van suiker, zout en chilivlokken (5:1:1). Ook lekker in gerechten waar je normaal grapefruit in zou verwerken: salades, garnalen cocktails, etc. Combineert goed met avocado. Kies in de toko de zwaarste exemplaren met een gave huid. Hoe zwaarder, hoe verser, hoe sappiger. Ze zijn erg lang (weken) houdbaar, maar worden wel steeds minder sappig, vandaar. Aangebroken pomelo’s in plastic folie nog wel een aantal dagen in de ijskast te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Filmpje: hoe een pomelo te pellen
  • Mijn manier: snijd het kapje eraf. Trek met een kort schilmesje diepe snedes van boven naar beneden. Langs deze hulplijnen pel je de schil er nu redelijk gemakkelijk vanaf. Je mag gerust veel wit laten zitten. Daarna breek je de pomelo in tweeën. Steek een vlijmscherp mesje “plat” in het bovenste partje en snijd alsof je een envelope open snijdt. Dan haal je het vruchtvlees voorzichtig los. Trek het vel eraf en begin aan het volgende partje.
  • Recept: salade met pomelo en garnalen
  • Weetje: pomelo is de grootste van alle citrusvruchten (tot wel 30 cm groot en 2 kg zwaar) en de naam (in veel talen) komt van de Nederlandse naam “pompelmoes”. En dus niet andersom. Alleen de Belgen doen dwars, die bedoelen met een pompelmoes een grapefruit.
  • Ook leuk: “pomelo hoedjes“

Wat is er te koop? (klik hier)

Empal Pedis (drooggebakken rundvlees)

Geplaatst op door juni 28, 2020
7

Empal Pedis
Als je een rijsttafel samenstelt probeer je de gerechten vaak zo te kiezen dat er van alles wat is, een gerecht met rund, iets met kip, tempeh of tahoe, groenten, een eitje en zo verder. Veel Indische gerechten zijn inclusief saus en daarom is het altijd leuk om deze empal pedis er nog bij te serveren. Empal pedis is drooggebakken, pittig gekruid rundvlees. Je suddert het vlees eerst rustig gaar in een “soep” met kruiden en specerijen en later, vlak voor het opdienen bak je het zonder de saus (die gooi je weg of hergebruik je in een ander gerecht) droog in een koekenpan. Het vlees is dan lekker gekruid, mals van binnen met een lekker korstje en krokante stukjes van buiten. Ook als het niet lukt het vlees zo droog te bakken als boven op de foto, iets minder droog is ook nog steeds superlekker. En als je niet van pedis (pittig) houdt, dan is dit gerecht ook met weinig chilipeper nog steeds lekker.

Klik hier voor het recept (en extra foto’s) van Empal Pedis…

Rendang van eieren

Geplaatst op door november 22, 2018
9

Rendang van eieren
Lang wilde ik niks weten van Beb Vuyk en haar Groot Indonesisch Kookboek, dat eigenlijk het Groot Indisch Kookboek zou moeten heten, maar sinds een aantal jaren ben ik juist zeer gecharmeerd van haar simpele recepten. Zonder een toko in de buurt zet je binnen een handomdraai en voor weinig geld een zeer smakelijk Indisch gerecht op tafel.

Misschien komt het door mijn liefde voor deze eerste fusionkeuken dat ik mij niet erg druk kon maken om de zogenaamde “Rendang Gate” die een tijdje terug speelde. Jurylid Gregg Wallace van Masterchef UK had het gewaagd om te klagen dat de huid van de chicken rendang niet crispy was. Ach ja, denk ik dan, de beste man houdt nu eenmaal van knapperig kippenvel en ik geloof veel mensen met hem. Ik leg eerlijk gezegd het weke, bleke, lellerige vel van een gesmoorde kippenbout ook liever naast mijn bord. Big deal. Maar de rest van de wereld en met name Indonesië, Maleisië, Brunei en Singapore sprak er schande van. Alsof Wallace niet snapte dat rendang nooit crispy is. Internet ontplofte zowat. Ik dacht alleen, laat ze maar niet horen van onze rendang van eieren!

Klik hier voor het recept…

Mangosteen

Geplaatst op door november 30, 2018
5

Mangosteen
Hoe heet het?
Mangosteen, mangistan, mangostan, mangoestan, manggistan, mangestang, Garcinia mangostana (L), manggis (Indonesië). Bijnamen: koningin van het fruit, voedsel van de goden.

Wat is het?
Een mangosteen is een tropische vrucht ter grootte van een flinke mandarijn met een dieppaarse schil die eruit ziet als oud, gebutst leer en een even gebutst, dik kroontje dat eruit ziet of het erop gekleid is. Als je de mangosteen pelt blijkt het een dikke, makkelijk afpulkbare, bruinrode schil te hebben met binnenin een aantal prachtig witte partjes die doen denken aan knoflookteentjes. In de grotere partjes zit soms een pit. De smaak is fris, aromatisch, zoet, de textuur zacht, sappig maar een beetje draderig.

Hoe te gebruiken?
De schil moet niet keihard zijn. Je zou er makkelijk butsjes in moeten kunnen duwen. Het is lastig schillen en je er rode vingers van. Snij een snede over “de evenaar” en probeer de mangosteen daarna open te wippen. De partjes haal je er wel makkelijk uit, maar het is lastig eten omdat in sommige partjes een pit zit die nogal verweven is met het vruchtvlees (zoals bij mango, waar de mangosteen trouwens geen familie van is). Ook de partjes in blik hebben gewoon nog die pit. Je eet mangosteen dus zo op, omdat je het lekker vindt, of je verzamelt het vruchtvlees, frut de pitten eruit en pureert het om bijvoorbeeld sorbet of pudding van te maken. Verse mangosteen is moeilijk te bewaren en het is altijd een beetje een gok of ze al of nog goed zijn. Eigenlijk eet je een vrucht als mangosteen het beste in Indonesië, versgeplukt van de boom.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept: Mangosteen sorbet.
  • Mangosteen uit blik is veel goedkoper en veel makkelijker te verkrijgen. De partjes zijn wel minder mooi, maar als je ze pureert maakt dat niks uit:

Mangosteen in blik

Wat is er te koop? (klik hier)