Saag (met of zonder paneer)

Saag of palak paneer
Saag, saga of saagwala, iedereen die wel eens in een Indiaas restaurant heeft gegeten kent het wel. Het ziet eruit als groen babyvoer maar zo smaakt het zeker niet! Saag is de naam van het Indiase gerecht dat gemaakt kan worden van allerlei “groene groenten”, maar de groenten zelf worden ook wel saag genoemd. Het bekendst in Nederland is saag gemaakt van spinazie (Palak Saag), in India maken ze het vaker met Indian mustard greens (Sarson Ka Saag). Ik denk dat bij ons Surinaamse amsoi daar het meest op lijkt. Minder bekend maar net zo lekker is saag gemaakt van waterspinazie (kalmi saag), fenegriekblad (methi saag), klaroen (Cholai Ka Saag), tajerblad, postelein, choi sum, boerenkool of zelfs (Chinese) broccoli. Alles kan, als het maar groen is.

Om er een maaltijd van te maken kun je de saag aanvullen met gebakken blokjes paneer (Saag Paneer), vlees (Saag Gosht, oorspronkelijk gestoofde stukjes geitenvlees, maar ander vlees kan ook) of aardappel (Saag Aloo). Als je de spinazie toch pureert kun je net zo makkelijk diepvries spinazie gebruiken. In mijn versie gaat dikke, Turkse yoghurt, in andere versie een klont boter of ghee. Je kunt echt alle kanten op met saag.

Klik hier voor het recept en receptsuggesties…

Tajerblad

Tajer Blad
Hoe heet het?
Tajerblad, tayerblad, tajawiri, boterblad, Surinaamse spinazie, Olifantsoor, arrowleaf elephant ear / tayer leaf / Tahitian spinach (Engels), Xanthosoma Brasiliense (L), daun kimpul (Indonesië).

Wat is het?
Tajerblad is het jonge blad met lange steel van “de tajerplant”. Maar let op, er bestaan meerdere varianten van “de tajerplant”. Het tajer-blad dat je in de winkel vindt komt van de variant Xanthosoma Brasiliense. De zetmeelhoudende, harige tajer-knollen die worden gebruikt om Surinaamse pom van te maken zijn van de variant Xanthosoma Sagittifolium. Je zou van die variant ook het blad kunnen eten als je het jong oogst, maar feitelijk doet niemand dat. Tajerblad smaakt net als spinazie, alleen is de structuur iets zachter, iets fluweliger, misschien wel lekkerder.

Hoe te gebruiken?
Snijd of trek de stelen los van het blad. Snijd de kontjes van de stelen en gooi weg. Als de stelen erg dik zijn kun je er beter even een dunschiller overheen halen. Snijd in kleine stukjes en houd apart. De tajerbladeren kun je opgestapeld of samen opgerold in dunne reepjes snijden. Als er erg dikke nerven in zitten kun je die eruit snijden en bij de steeltjes doen. Verwerk net als spinazie, maar gaar eerst de stelen en doe een paar minuten later het blad erbij. In de Surinaamse keuken worden de stelen meestal met wat ui, knoflook en het onvermijdelijke maggiblokje gebakken. Wat currypasta erbij is ook lekker. Met een paar minuten is het klaar. Tajerblad kun je ook rauw eten in/als een salade. Tajerblad wordt snel lelijk en slap, meestal is 2 dagen bewaren (in de koelkast) wel het maximum.

Tips, weetjes & recepten

Po Choi (Chinese spinazie)

Po Choi, spinazieHoe heet het?
Po choi, po choy, (Chinese) spinazie, spinach, bocai (菠菜), Bōsī cài (波斯菜).

Wat is het?
Po choi is eigenlijk gewoon de Chinese naam voor spinazie. Niet heel bijzonder dus, maar wel lekker! Iets steviger dan wat er normaal gesproken bij ons in de winkel ligt, met lange, dunne, holle steeltjes en een langgerekt eikenbladvormig blad. Soms wat ronder, soms wat spitser in vorm, maar de smaak is gewoon die van spinazie.

Hoe te gebruiken?
Net als gewone spinazie bereiden, al leent deze soort zich natuurlijk wel beter voor roerbakgerechten. De struikjes in hun geheel stoven, of in stukjes/reepjes roerbakken. Lekker met een blokje gefermenteerde tofu. Of gewoon met wat sojasaus en knoflook.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Spinazie met sojasausje en sesamzaadjes

Spinazie op zijn Koreaans
500g spinazie (liefst natuurlijk po choi)
3 eetl sesamzaadjes

2 teentjes knoflook (fijngehakt)
½ eetl gember (fijngehakt)
4 eetl lichte sojasaus
1 eetl sesamolie
1 eetl sake (Shaoxing kan ook)

Bak in een klein steelpannetje de knoflook en gember in wat olie tot het rauwe er vanaf is. Voeg de sojasaus, sesamolie en rijstwijn toe en bindt dit eventueel met een maizenapapje. Zet apart.
Rooster de sesamzaadjes in een pan met dikke bodem tot ze goudbruin zijn. Zet apart. Roerbak de spinazie op hoog vuur in wat olie. Of kook ze en laat goed uitlekken. Schep het sausje erdoor, sesamzaadjes erover en serveer.

NB Het sausje eerst apart klaar maken hoeft natuurlijk niet, maar ik vind dat prettiger. Geen kans op bittere knoflook of verbrande sojasaus.

Waterspinazie (Ong Choy of Kangkung)

Ong Choy / waterspinazieHoe heet het?
Water spinazie / waterwinde, water spinach / Chinese watercress / morning glory / swamp cabbage, ong choy, kōngxīn cài / 空心菜 of wéngcài / 蕹菜 (China), kalmi saag (India), kang kong / kankoeng / kangkung (Indonesië), phak bung / ผักบุ้ง (Thailand), rau muống (Vietnam), dagoeblad (Suriname)

Wat is het?
Waterspinazie is een snelgroeiende semi-waterplant (Ipomoea aquatica) uit de windefamilie. Groeit het hele jaar door in warme moerassen, heeft lange, smalle, spitse bladeren en holle, drijvende stengels die ook rood of paars kunnen zijn. Zeer populaire groente in zo’n beetje heel Azië, niet in de laatste plaats omdat ze daar vrij in de natuur groeit. In Amerika tegenwoordig ook, maar daar zijn ze er minder blij mee.

Hoe te gebruiken?
Kan rauw verwerkt worden in salades, maar roerbakken ligt meer voor de hand. Met sterke smaken als knoflook, chilipeper en trassi, vissaus of oestersaus. Simpelweg met een blokje gefermenteerde tofu is ook lekker, met gelebonensaus ook. De stengels kunnen een klein beetje draderig zijn/blijven, in de lengte julienne snijden helpt daartegen. In de koelkast hooguit een paar dagen te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Hin Choy (Klaroen)

Klaroen Hoe heet het?
Klaroen, amaranth, Chinese spinazie, Amaranthus tricolor, bayam (maleis), Hin Choy, Yin Choy, xiàncài (苋菜).

Wat is het?
Klaroen is een eenjarige kruidachtige plant, die voorkomt in wel 60 variaties. De blaadjes variëren in grootte en kleur en lijken een beetje op spinazie. De klaroenvariant die te koop is in Chinese supermarkten heeft vaak prachtig paarse vlammen die het kookwater rood kleuren.

Hoe te gebruiken?
Klaroen kan op ongeveer dezelfde manier verwerkt worden als spinazie en wordt daarom wel ook wel Chinese spinazie genoemd. Toch heb ik eerder een associatie met boerenkool. Met name door de geur. Je kunt klaroen koken, stomen, roerbakken, noem maar op. De stelen zijn hard en taai en kun je beter weggooien.

Tips, weetjes & recepten

  • Wikipedia: over amarant
  • Recept: noodle soup
  • Lees over andere groenten die men: “Chinese spinazie” noemt.
  • NB: ik blijf het een moeilijke groente vinden die kan tegenvallen. (bitter, draderig, taai) De laatste keer dat ik het klaarmaakte heb ik het vooraf in reepjes gesneden, kort geweekt in kokend water, afgespoeld en daarna nog 5 minuutjes zachtjes gekookt voordat ik het in de noodlesoep verwerkte. Geen klachten, maar spinazie is makkelijker. Ik ben benieuwd naar andere ervaringen.

Wat is er te koop? (klik hier)