Hoe heet het?
XO sauce, X.O. sauce, XO 酱.
Wat is het?
XO saus is niet echt een saus, meer een in olie gebakken mengsel van fliebertjes gedroogde en daarna geweekte zeevruchten als sint-jakobsmosselen (conpoy) en garnalen met smaakmakers als gedroogde ham of worst, knoflook, gember, chilipeper en misschien een snufje kaneel. Uitgevonden in de jaren ’80 door gerenommeerde seafood restaurants in Hong Kong. De naam moet de exclusiviteit benadrukken, net als bij een XO cognac, maar met ouderdom (de XO bij cognac staat voor Exeptionally Old) heeft het niks te maken.
Hoe te gebruiken?
Meebakken in allerlei gerechten, vis, vlees, groenten, rijst, noodles, maakt niet uit, alles wordt er lekkerder door. Umami in een potje. Een lepeltje is al gauw genoeg, wantrouw recepten die veel meer gebruiken. Wordt soms ook rauw verwerkt in dipsausjes. In de koelkast nog maanden te bewaren.
Tips, weetjes & recepten
- Niet bij iedere toko te koop en sommigen bewaren het bij de duurdere producten achter slot en grendel in een vitrinekast of achter de kassa.
- Let op: niet verwarren met de Thaise merknaam “X.O brand”. Die heeft niks met XO saus te maken.
- Recept: zelf XO saus maken
- Favoriet recept: drooggebakken sperzieboontjes (met XO-saus dus)